Uluslararası Güç Ajansının (IEA) “Kömür 2024” raporuna nazaran, dünyanın en büyük iki kömür tüketicisi Çin ve Hindistan’daki güçlü artışa bağlı olarak global kömür talebi 2023’te yüzde 2,6 büyümeyle tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaştı. Bu artışta, elektrik talebindeki keskin büyüme ve hidroelektrikten elektrik üretimindeki düşüş tesirli oldu.

Çin, global kömür tüketiminin yarısından fazlasını gerçekleştirirken, Avrupa’da kömür talebi 2000’li yılların sonunda başlayan düşüş eğilimini sürdürdü. Avrupa Birliği’nde (AB) kömürden elektrik üretimi 2023’te yüzde 25 azaldı.

HİNDİSTAN’IN KÖMÜR ÜRETİMİ YÜZDE 10 ARTABİLİR

Öte yandan, hidroelektrikte beklenen kademeli toparlanma ile güneş ve rüzgar gücündeki süratli büyümeye karşın kimi büyük iktisatların elektrik talebindeki artışın yüksek olması nedeniyle, global kömür talebinin bu yıl ve 2025’te yatay seyretmesi öngörülüyor.

Çin’in elektrik talebinde bu yıl beklenen yüzde 6,5’lik artış nedeniyle, ülkenin kömür tüketiminde düşüş beklenmiyor.

Hindistan’da hava şartlarının mevsimsel ortalamalara dönmesiyle kömür talebindeki artışın yılın ikinci yarısında yavaşlayacağı kestirim edilirken, ABD’de güçlü elektrik talebi ve kömürden gaza geçişin azalması nedeniyle kömür talebindeki düşüş eğiliminin yavaşlayacağı öngörülüyor.

Arz tarafında ise global kömür üretiminin bu yıl hafif düşüş göstermesi, Çin’de kömür üretiminin ölçülü seyretmesi ve Hindistan’ın üretiminde yüzde 10’luk bir artış bekleniyor.

IEA Güç Piyasaları ve Güvenliği Yöneticisi Keisuke Sadamori, rapora ait değerlendirmesinde, bugünkü siyaset düzenlemeleri ve piyasa eğilimlerine dayanarak, global kömür talebinin 2025 de dahil olmak üzere büyük ölçüde sabit kalacağını belirterek, şu sözleri kullandı:

“Güneş ve rüzgar gücünün süratle yayılmaya devam etmesi ve Çin’de hidroelektrikten üretimin yine canlanması, kömür kullanımı üzerinde kıymetli bir baskı oluşturuyor. Lakin elektrik dalı global kömür talebinin ana itici gücü ve elektrik tüketimi birçok büyük iktisatta çok güçlü bir formda artıyor. Elektrik talebinde bu kadar süratli bir büyüme olmasaydı, bu yıl global kömür kullanımında bir düşüş görecektik. Yapısal eğilimler, global kömür talebinin bir dönüm noktasına ulaşacağı ve yakında düşmeye başlayacağı manasına geliyor.”