Haber: ÇAĞATAN AKYOL

(İSTANBUL) – Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, İstanbul’da düzenlenen Küresel Önderler Doruğu’na “Türkiye’nin Önümüzdeki Üç Yıllık Ekonomik Perspektifi” bahisli görüntü konuşması ile katıldı. Şimşek, “Bildiğiniz üzere sarsıntı nedeniyle, yeniden EYT nedeniyle geçen sene ve bu sene bütçe açığımız epeyce yüksek seyrediyor. Gayrisafi yurt içi hasılaya oran olarak bütçe açığı geçen sene yüzde 5,2’ydi. Bu sene yüzde 4,9’a gerilemesini bekliyoruz lakin gelecek sene bizim için kritik. Dezenflasyon sürecini desteklemek için bütçe açığının ulusal gelire oranını yüzde 3 civarına düşürmeyi hedefliyoruz” dedi.

İş dünyasının önde gelen isimlerinin, 100’den fazla konuşmacının bir ortaya geldiği Küresel Önderler Doruğu 2024, “Yapay Zeka ve Sürdürülebilir Gelecek” temasıyla bu yıl birinci sefer Çırağan Palace Kempinski İstanbul’da gerçekleşti. Tepenin ikinci gününde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, gönderdiği görüntüyle “Türkiye’nin Önümüzdeki Üç Yıllık Ekonomik Perspektifi” bahisli konuşma yaptı.

“Enflasyon mayıs ayında tepeyi buldu”

Orta Vadeli Program’ı ve dezenflasyon sürecini anlatan Şimşek, şunları söyledi:

“Bildiğiniz üzere Orta Vadeli Programımızın son gayesi sürdürülebilir yüksek büyüme ve daha adil gelir dağılımıdır fakat sürdürülebilir yüksek büyüme için bizim kesinlikle fiyat istikrarını sağlamamız lazım, mali disiplini tekrar tesis etmemiz lazım. Sürdürülebilir cari açık yeniden olmazsa olmazlardan lakin en kritik olanı yapısal dönüşümdür. Zira yapısal dönüşümle biz rekabet gücümüzü artıracağız. Verimliliği artırarak refah düzeyimizi yükselteceğiz. Programımızın en değerli önceliği enflasyonu tek haneye düşürmektir. Geçen sene bir geçiş devri yaşadık enflasyonda. Enflasyon mayıs ayında tepeyi buldu. Bu sene sonu prestijiyle enflasyonu, yaklaşık Merkez Bankası’nın maksat bandının üst kısmı olan yüzde 41,5’le bitirmeyi ümit ediyoruz. Gelecek sene enflasyonun yüzde 20’nin altına, yüzde 17,5 Orta Vadeli Program’ın gayesi lakin 2026 sonunda da tek haneye düşürmeyi hedefliyoruz. Bunun için Merkez Bankamız gerek klâsik sıkı para siyaseti, gerekse miktarsal sıkılaştırma, gerekse seçici krediyi sıkılaştırma manasında elindeki bütün imkanları seferber etmiş durumda. Münasebetiyle enflasyon beklentilerini ve enflasyonu çıpalamış durumda.

“Hedeflerimizden biri de cari açığın kalıcı olarak yüzde 2 altına çekilmesidir”

Zaten yazın başlayan bariz dezenflasyon önümüzdeki aylarda devam edecek. Biz enflasyon amaçlarımızın gerçekçi olduğuna ve bunları tutturabileceğimize inanıyoruz. Doğal dezenflasyonun yanında öteki kıymetli bir gayemiz, bütçe açığını kalıcı bir formda yüzde 3’ün altına çekmek. Bildiğiniz üzere zelzele nedeniyle, yeniden EYT nedeniyle geçen sene ve bu sene bütçe açığımız epeyce yüksek seyrediyor. Gayrisafi yurt içi hasılaya oran olarak bütçe açığı geçen sene yüzde 5,2’ydi. Bu sene yüzde 4,9’a gerilemesini bekliyoruz lakin gelecek sene bizim için kritik. Dezenflasyon sürecini desteklemek için bütçe açığının ulusal gelire oranını yüzde 3 civarına düşürmeyi hedefliyoruz. Sonraki yıllarda da yüzde 3’ün altına çekerek dezenflasyona güçlü bir dayanak vereceğiz. Öteki gayelerimizden bir tanesi de cari açığın kalıcı bir formda yüzde 2 ve altına çekilmesidir. Geçen sene cari açık yüzde 4 civarındaydı. Bu sene muhtemelen yüzde 2’nin altında, yüzde 1,7 olarak öngörüyoruz. Gelecek sene yüzde 2 civarı bir cari açık öngörümüz var. Sonraki yıllarda ise 1,5-2 ortasında bir cari açık hedefliyoruz. Cari açığın yüzde 2-2,5’in altında olması demek, Türkiye’nin dış borcunun ulusal gelire oranı artık düşüyor demektir. İkinci olarak da rezerv birikimine imkan sağlıyor. Zira amaçlarımızdan bir tanesi de Türkiye’nin rezerv yeterliliğini artırmaktır. Böylelikle Türkiye’nin dış kırılganlıklarını azalmaktır. Bu siyasetlerin bir sonucu olarak da büyümede süreksiz bir yavaşlama olacak lakin daha istikrarlı, daha sürdürülebilir, yüksek büyümeye geçiş yapacağız.

“Türkiye 20 yıldır üst orta gelir grubunda”

Geçen sene büyüme yüzde 5 civarıydı lakin bunun 8 puandan fazlası iç talep kaynaklıydı. Net ihracatın katkısı da -3 puanın üzerindeydi. İstikrarsız büyümeydi ve bu enflasyonu, cari açığı doğuruyordu. Bu sene büyüme daha mütevazı, yüzde 3,5 civarında bir büyüme öngörüyoruz lakin bu büyümenin 1 puanı dış talepten gelecek. 2,5 puanı da iç talepten gelecek. Programımız özünden bir dezenflasyon programı. Dezenflasyonla birlikte biz sürdürülebilir yüksek büyümeye geçmek istiyoruz. Dezenflasyonun gayesi, gerçekten Türkiye’de öngörülebilirliği, refahı kalıcı bir formda artırmaktır. Dezenflasyon başlamış durumda. Türkiye, 1950’li yıllarda düşük orta gelir grubuna geçiyor. AK Parti hükümetleriyle birlikte kalıcı olarak 2004’ten itibaren Türkiye, üst orta gelir kümesine çıkıyor. Bu değerli bir kazanım lakin 2004’ten beri 20 yıldır oradayız. Artık bizim gayemiz Türkiye’yi yüksek gelir kümesine sınıf atlatmak. Programın kıymetli gayelerinden bir tanesi de budur. Bunun için çalışma çağındaki nüfusumuzu âlâ bir halde kullanmamız lazım. Yani istidamı artırmamız, iş gücüne iştirak oranlarını artırmamız lazım.

“Türkiye, bu programla yüksek sürdürülebilir büyüme patikasına tekrar geçecek”

Bizim bize emsal ülkelere nazaran çalışma çağındaki nüfustaki büyüme hala güzel. Natürel ki yaşlanıyor ülke lakin hala bir fırsat penceresi var. 15-20 yıllık bir fırsat penceremiz var. Münasebetiyle bu fırsat penceresini âlâ kullanacağız ve Türkiye’yi yüksek gelirli ülkeler kümesine sokacağız. Bizim Orta Vadeli Program gördüğünüz üzere yalnızca sıkı para siyasetini içermiyor, yalnızca mali disiplin tesisini içermiyor. Süreksiz bir düzeltme peşinde değiliz. Ortalıkta evvel ‘program yok’ dediler, sonra ‘program var lakin kimse bu programı satın almaz’ dediler. Sonra ‘kaynak geliyor fakat bu sıcak para’ dediler. Daima bir halde programı okumayanlar, programı anlamayanlar bu türlü bir perspektifle yaklaşmada ısrar ediyorlar. Biz alışılmış ki tenkide açığız. Sizlerin yapan tenkitleri bizim için çok kıymetlidir lakin şunun altını çizmek istiyorum. Türkiye, bu programla dengesizliklerini giderecek ve yüksek sürdürülebilir büyüme patikasına tekrar geçecektir. Bunu başaracağız ancak doğal ki bu programa olan inanç bu başarıyı hızlandırır.”