Cumhurbaşkanı Erdoğan Suudi Arabistan ziyareti dönüşü uçakta gazetecilerle yaptığı söyleşide gündeme ait değerli açıklamalarda bulundu.

Erdoğan Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da gerçekleştirilen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Birliği Ortak Doruğu’nun sonuç bildirisi hakkında “Gerçekten çok fazla hareket noktası içeren, bugüne kadar hiç söylenmemiş, yerleşimcileri terörist olarak tanımlayan, hatta jeostrateji üreten bir metin var burada. Birinci sefer İsrail’in nükleer silahlarından hareketle bölgede “Nükleer Silahlardan Arındırılma Konferansı”nı teklif ediyoruz. Yani olayın hem taktik kısmı var hem stratejik kısmı var. İkisi güzel bağlandı birbirine. Bilhassa yardım nasıl götürülecek konusunda daha da ileriye gidildi, “ablukayı kırma” diye bir tabir konuldu mesela.” tabirlerini kullandı.

İİT-ARAP BİRLİĞİ GAZZE HAKKINDA BUNDAN SONRA NE YAPACAK

SORU: Efendim, benim birinci sorum, bu toplantıdan çıkan sonuç bildirisi ile ilgili olacak. Biz bu vakte kadar İslam İşbirliği Teşkilatı’nın sonuç bildirilerini okuyorduk, görüyorduk. Oralarda yalnızca kınamakla yetiniliyor, bunun dışında yapan, yol gösterici, icraat üretici bir yaklaşım görmüyorduk. Birinci defa, bu toplantıdan çıkan sonuç bildirisi çok etkileyiciydi. Ben çok beğendim. Yani okuduğum her cümle çok değerliydi, ortaya konulan teklifler de değerli. Mesela, “Filistinlilerin yerlerinden edilmesi yahut sürgüne gönderilmesi kırmızı çizgimizdir, bunu savaş cürmü sayarız.” diyor. Tüm ülkeleri, İsrail’e yaptıkları silah ve mühimmat ihracatını durdurmaya çağırıyor. Ayrıyeten milletlerarası alanda neler yapılabileceğini tek tek anlatan bir bildiri. Türkiye’nin, bu bildirinin ortaya çıkmasındaki hali, tavrı ne oldu, nasıl oldu? Başka ülkeler, bu bildirideki bütün hususlara rahatlıkla ikna oldular mı? Yoksa bir ikna süreci yaşandı mı? Nasıl bir süreç, bu bildirinin ortaya çıkmasını sağladı? Teşekkür ederim.

Öncelikle bizler Riyad’a, Filistin’de yaşanan katliama karşı ortak ses verip, ortak tahliller üretmek için geldik. Bir gün evvel de Dışişleri Bakanım Hakan Fidan buradaydı ve İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Birliği’nin Dışişleri Bakanları ile orada bir toplantı yaptılar. Bu toplantılarda, sonuç bildirgesinin bütün çerçevesini çizdiler. Evet, İslam İşbirliği Teşkilatı’nın geleneğinde genelde kınamak vardır. Devletler, çeşitli nedenlerle çok fazla aksiyona girmezler. Fakat geçen Harika İcra Komitesi Toplantısı’ndan itibaren bizim başımız ne yapılması gerektiği konusunda netti ve son gelişmelerin ayrıntılı bir biçimde sonuç bildirgesine eklenmesini talep ettik ve kabul ettirdik. Ülkelerin sonuç bildirgesi için hazırlıkları vardı. Yaptığımız toplantılarda herkes bu metinlerini tekrar gözden geçirdi. Çabucak çabucak icra ile ilgili bütün teklifler bizden geldi. Böylece tepeye gitmeden evvel planladığımız mevzuların hepsinin son metne konulması sağlandı.

Gerçekten çok fazla aksiyon noktası içeren, bugüne kadar hiç söylenmemiş, yerleşimcileri terörist olarak tanımlayan, hatta jeostrateji üreten bir metin var burada. Birinci kere İsrail’in nükleer silahlarından hareketle bölgede “Nükleer Silahlardan Arındırılma Konferansı”nı teklif ediyoruz. Yani olayın hem taktik kısmı var hem stratejik kısmı var. İkisi yeterli bağlandı birbirine. Bilhassa yardım nasıl götürülecek konusunda daha da ileriye gidildi, “ablukayı kırma” diye bir tabir konuldu mesela. Diplomatik tanımlamanın önüne çok giderek harekete yönelik bir tanımlanma getirildi.

“BUNLARI NEDEN YAZIYORSUNUZ DİYEN ÜYELER OLDU”

Üye ülkeler birinci evvel bize, “Ya bunların bir kısmı yapılmazsa niçin yazıyoruz biz.” dediler. Biz de daima şunu söyledik, “Ortaya telaffuzun çıkması lazım ki gerisinden aksiyon gelsin.” Bir şey yapmak isteyen bir ülke olursa, bu metnin referans noktası olması lazım. Daha da kıymetlisi, Batı şunu görsün, Filistin’den ötürü onlarla bizim aramızdaki uzaklık giderek açılıyor ve bu da onun göstergesi.

“EYLEME DÖNÜŞMESİ GEREKEN BAŞLIKLAR VAR”

Bu argümanlar üzerine bu ağır unsurları kabul ettiler. Daima söylerim, İranlıların bir atasözü vardır “Oturdular, konuştular, dağıldılar.” diye. Artık bu bildiri, yani oturulup, konuşulup, dağılınan bir yerde oluşan bir bir bildiri olmadı. Tam bilakis, aksiyona geçirilmesi gereken başlıklar var.  Hele hele o işgalci yerleşimcilerle ilgili, onları terörist olarak ilan etmek ki, o çok çok değerli. Bir de doğal o ablukayı kırma, yarma hareketi burada büyük bir ehemmiyet arz ediyor. Nükleer silahlardan arındırma problemi de çok çok değerli ve bu orada gerek İsrail gerekse İsrail’in gerisinde olanları da bir yerde deşifre ediyor