BARTU EKEN/KANAL7 DIŞ HABERLER SERVİSİ

7 Ekim’de başlayan Aksa Tufanı Operasyonu’yla birlikte yalnızca İsrail ve Gazze Şeridi’nde değil, genel olarak Orta Doğu’da tansiyon doruk noktasına ulaştı.

Hamas’a dayanağını açıkça tabir eden İran bir tarafta, İsrail’in katliamlarına göz yumarak “bu bir legal müdafaadır” açıklamalarında bulunan batı ülkeleri öteki bir tarafta saf tuttu.

ABD ile İran ortasında devam eden bölgesel rekabet uğraşının merkezi olan Orta Doğu’da Suriye ve Irak’taki idareler Tahran’ın müttefiki pozisyonunda.

Körfez Ülkeleri ise son devirde daha farklı adımlar atmasına karşın ABD ile geniş kapsamlı bir ittifak içinde bulunuyor. Başta BAE olmak üzere, Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar, Ürdün ve öteki idareler ülkelerinin menfaatlerinin ABD ile paralel siyasetler izlemekten geçtiğini kıymetlendiriyor.

Körfez ülkeleri birebir vakitte Rusya ve Çin ile de temaslarını sürdürüyor. Suriye’deki ABD varlığı YPG/PKK’lı teröristlerin işgal ettiği alanlarda bulunuyor.

Irak’taki varlık ise terör örgütü DEAŞ tehdidinin yine ortaya çıkmaması için hükümet güçleriyle ortak operasyonları içeriyor.

Dolayısıyla İran bölgesel rakibi ABD’nin bu ülkelerdeki askeri varlığından rahatsız olduğu kadar ortak tehdit olan DEAŞ’la gayret edilmesinden de şad olarak bedellendiriliyor.

Nitekim DEAŞ’ın İran içinde de olmak üzere Şii nüfusunu gaye aldığı biliniyor.

Öyle ki İran özellikle Musul Operasyonu sırasında ABD’den önemli ölçüde zırhlı araç ve hava dayanağı almıştı.

Analistler Tahran’ın tüm bunlara karşın, dış siyasette ABD aksisi telaffuzlarını kendi halkını bir ortada tutmak için kıymetli bir araç olarak görüyor.

Dolayısıyla İsrail Gazze Şeridi’nde katliam yaparken, ABD’nin de Suriye ve Irak’ta maksat alınması İran’ın prestijini göstermek için kaçınılmaz bir fırsat olarak yorumlanıyor.

Bu çerçevede 7 Ekim’den bu yana Irak ve Suriye’deki Birleşik Devletler üslerine 50’den fazla roket ve kamikaze İHA’larla gerçekleştirildi.

SALDIRILARIN NASIL BİR TESİRİ VAR?

ABD Birinci olarak Ocak 2015’te Aynularab’da bir askeri üs inşa etti. Çabucak akabinde Haseke’nin Rümeylan ilçesinde bir hava üssü kurdu.

Terör örgütü YPG/PKK’ya dayanağını sürdüren ABD güçleri, halihazırda Suriye’nin güneyindeki Tenef bölgesine de yerleşmiş durumda.

Ayrıca Haseke, Rakka ve Deyrizor vilayetlerinde örgüt işgalindeki bölgeler ve özellikle petrol alanları civarında çok sayıda üs ve askeri noktada varlık gösteriyor.

Burada konuşlanan ABD güçleri ile Fırat Nehri’n batı yakasındaki İran dayanaklı kümeler ortasında vakit zaman karşılıklı hücumlar yaşanıyor.

Birleşik Devletler’in Irak’ta bulunan en kıymetli üsleri ise Ayn el-Esed Askeri Üssü, Harir Hava Üssü, Victory Askeri Üssü ve Erbil Milletlerarası Havalimanı’nda konuşlu ABD üsleri olarak biliniyor.

İran, gerçekleştirdiği taarruzları İhtilal Muhafızları ya da rastgele bir resmi birliği üzerinden değil; bölgede kendilerine bağlılık gösteren silahlı milisler tarafından yönlendiriyor.

Yaklaşık 1.5 ayda gerçekleştirilen ataklarda sadece bir Amerikan askerinin kalp krizi sebebiyle ömrünü yitirmesi amaçların muvaffakiyetle vurulamadığını gösteriyor.

Jeopolitik üzerine çalışan araştırmacılar bu taarruzların kasıtlı olarak amaçlara ulaşmadığını öne sürüyor.

Böylece Tahran’ın hem ABD’yi “gerçekten” amaç almayarak daha büyük bir savaşın fitilini ateşlemediği söz ediliyor.

Hem de muhafazakar İran halkına dış siyasette güçlü bir Tahran olduğu iletisi verildiği aktarılıyor.

ABD SERT KARŞILIK VERMEDİ

İran’ın Irak ve Suriye’de ABD üslerini amaç almasına rağmen, Washington şuana kadar epeyce kısıtlı misilleme operasyonları gerçekleştirdi.

Suriye’de Meyadin ve El Bukemal bölgelerinde İran dayanaklı milislerin askeri karargah olarak kullandığı iki bina vuruldu.

Bölgede bulunan birkaç askeri araç tahrip edildi.

Bu durum, bölgeyi inceleyen uzmanlar tarafından ABD’nin de İsrail’in bilakis daha geniş bir savaş istemediği yorumlarını beraberinde getirdi.

Zira analistlere nazaran, ABD derin istikrarsızlık tenkitlerine karşın bölgede tutunma noktasında kesin bir hale sahip.

Biden idaresi ve PENTAGON, Obama’nın tersine Irak’tan ya da Suriye’den çekilmeyi düşünmüyor.

Nitekim Obama bu adımı attıktan kısa bir müddet sonra DEAŞ terör örgütü bölgedeki tesirini genişletmiş; ABD öncülüğündeki Koalisyon güçleri birkaç ay içinde tekrar Levant bölgesine yerleşmek zorunda kalmıştı.