Cumhurbaşkanı Erdoğan Katar ziyareti dönüşünde ortalarında Kanal7 Ankara Temsilcisi ve Haber7 Muharriri Mehmet Acet’in de bulunduğu gazetecilerle yaptığı söyleşide gündeme ait değerli değerlendirmelerde bulundu.

SORU:  Gazze’de sizin de söylediğiniz üzere müthiş bir insani felaket ve trajedi yaşanıyor. İsrail-Filistin sıkıntısının tahlili konusunda Amerika Birleşik Devletleri’nin başında sizce nasıl bir plan var?  İsrail’e ne vakit dur denilecek? Netanyahu hükümetiyle bu karar ne kadar mümkün olacak? İsrail gözü dönmüş bir biçimde Gazze’nin güneyini vurmaya devam ediyor. Bu hücumlar sürerken, olayın siyasi bir tahlili ve sonuçlanması noktasında ne kadar umutluyuz? Bütün bu süreç İsrail devletinin dünyada bütün takviyesini kaybetmesiyle sonuçlanabilir mi? Bütün bu mevzularla ilgili görüşlerinizi rica edeceğim.

İsrail’e yönelik başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere tüm Batılı ülkelerin takviyeleri olmasaydı, şu anda bölgemizde böylesi bir tabloyla karşı karşıya olmazdık. Bu ülkelerin gerek nakdi, gerek silah, mühimmat, araç gereç üzere birebir ve nakdî olarak sınırsız dayanakları, önemli manada Batı’nın şımarık çocuğu İsrail’i bu noktalara taşıdı. Bu nereye kadar bu türlü sarfiyat? Bu durum bilhassa İsrail’le münasebetleri çok çok farklı pozisyonda olan ülkelerin İsrail’e olumsuz bakışını çok daha tahrik edici olacaktır. Failin kimliğine nazaran hareket eden global sistemin ayarı bozulmuştur. Bu bozuk ayarla neyi nasıl düzelteceksiniz?

NETANYAHU İFLAS İLE BAŞ BAŞA KALDI

Özellikle İsrail Başbakanı Netanyahu şu anda iflas ile baş başa kalmış bir durumdadır. Her an iflas bayrağını çekebilir. Yalnızca Netanyahu’nun değil, beraberlikteki takımın da zulümlerine göz yuman bir Batı var. Neyse ki 7 Ekim’den bugüne Batının İsrail’e bakışı önemli manada değişmiştir. İnanıyorum ki çok fazla da sürmeyecek, kısa bir vakit içerisinde bilhassa Gazze’ye yönelik İsrail’in bu zalimce tutumları, kendisini iflas ile karşı karşıya getirecektir. Gazze hücumları öncesi İsrail’de Netanyahu hakkında biliyorsunuz bir yargılama kelam konusuydu. İşgal kuvvetleri ile iş birliği halindeki İsrail yargısı onunla ilgili negatif bir karar vermekten şu anda imtina ediyor. O denli ya da bu türlü bu kararı vermenin arifesinde olduklarına inanıyorum.

UCM MÜRACAATININ TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ

Bizler de öbür yandan Netanyahu ve hata ortaklarının milletlerarası tabanda yargılanması için dünyanın değişik yerlerinden 3 bin civarında avukatla, Memleketler arası Ceza Mahkemesi’ne başvurduk. Gazze’deki savaş kabahatlerini mahkemenin gündemine taşıdık ve bunun takipçisi olacağız. Yalnızca bizden değil, Milletlerarası Ceza Mahkemesi’ne dünyanın değişik yerlerinden de İsrail aleyhine önemli manada müracaat yapan ülkeler bulunuyor. Bu ülkelerin bu dik duruşunun yanında da  Filistinlilerle dayanışma içerisinde olan insanların sayısı her geçen gün artıyor. Londra’nın caddelerinde, New York’ta Beyaz Saray’ın önünde, Paris’te, Belçika’da, Hollanda’da dünyanın birçok yerinde yükselen bu sesler, Filistin’deki zulüm bitene ve hatalılardan hesap sorulana dek dinmeyecek. Gazze’deki tarifsiz zulüm karşısında tüm vicdan sahipleri üzere bizim de ciğerimiz yanıyor. İnsanlıktan nasibini almamış İsrail idaresi, Gazze’de 16-17 bin Filistinliyi öldürecek, bunlara yemek, su ilaç ulaşmasını engelleyecek, yaralıların hastanelere taşınmasının önüne geçecek ve vicdan sahibi beşerler bunun karşısında durmayacak o denli mi? Böylesi bir hal vicdansızlık ve insafsızlık olur ki, buna asla biz eyvallah edemeyiz.

KATAR İLE GAZZE KONUSUNDA İRTİBAT HALİNDEYİZ

SORU: Ortadoğu’da kalıcı barış için Türkiye başta garantörlük olmak üzere kimi somut tekliflerde bulundu. Siz, bir Barış Konferansı önerdiniz. Katar da süreçte faal rol oynayan ülkelerden biri. Görüşmelerinizde, kalıcı barış ve ateşkesin yol haritasına ait neler gündeme geldi?

Şunu rahatlıkla söyleyebilirim, Katar’ın bütün bu sürece bakış açısı bizimle örtüşüyor. Bundan sonraki süreçte de Katar ile gerek şahsım, gerek Dışişleri Bakanlığımız, gerekse ilgili kurumlarımız irtibat halinde olacak. Barışa ulaşmasını hedeflediğimiz bu süreci birlikte işletecek, adımları yeniden birlikte atacağız. Zira bundan sonraki evre “Kendi başına bırakalım, yürüsün” diyeceğimiz bir süreç değil. Ortada İsrail’in acımasız akınlarıyla yerle yeksan olmuş bir Gazze var. Ateşkesin sağlanması ve ardından yaralıların Gazze’den tahliyesi öncelikli hususlar. Gazze’deki sivil halkın içerisinde kanser hastaları da bulunuyor. Biliyorsunuz bir kısmını ülkemize tedavilerini yapmak üzere getirdik. Bir de Gazze’nin yine inşası ve imarı konusu var. Bu bahiste da gerekeni tekrar daima birlikte, inşallah gücümüz neye yetiyorsa yapacağız. Yeniden  inşa ve imara başlayacağız. Katar bu hususta Türkiye’yle tıpkı istikamette yürümeye kararlı. Biz garantörlüğe de, bu konferansa mesken sahipliği yapmaya da hazırız. Kâfi ki barışı sahiden istesinler. Biz daima barış diyoruz, hukuk, adalet diyoruz. Bunları öylesine söylemiyor, dünyanın büyük bir felakete sürüklenmemesi için bu kavramların ayakta kalmasına gereksinim olduğunu bilerek tabir ediyoruz. Gözleri olup zulmü görmeyenlere, kulakları olup gerçeği işitmeyenlere, lisanları olup hakikati söylemeyenlere “görün, duyun, gerçeği artık söyleyin” diyoruz.

İNSANLIK ONURUNUN KURTULUŞ REÇETESİNİ SUNUYORUZ

İnsanlık onurunun kurtuluş reçetesini sunuyoruz aslında. Biz yılmayacağız, usanmayacağız, yorulmadan hakkı ve hakikati anlatacağız. “Denedik olmadı” deme lüksümüz yok.  Barış için çabalamaya devam edeceğiz. Yeni yol haritalarımızı oluşturduk. Hem Gazze’deki zulmü, hem Filistin’in yıllardır yaşadığı dramı, hem de kalıcı barış için tahlillerimizi tabir edeceğiz.

İSRAİL’İN TAMPON BÖLGE PLANI

SORU: Argümana nazaran İsrail’in Gazze’de 40 km uzunluğunda, 12 kilometre genişliğinde bir tampon bölge oluşturma planı var. Bunu geçen hafta Amerikan Dişleri Bakanı’na ilettikleri argüman ediliyor. Bu türlü bir teklif Körfez Ülkeleri ile bize gelirse, yansımız ne olur? İkincisi; bu plana dair ne söylemek istersiniz?

Her şeyden evvel bu planın tartışılmasını bile ben tüm Filistinli kardeşlerime saygısızlık olarak görürüm. Bu, bizim açımızdan tartışılacak, düşünülecek ve üzerinde konuşulacak bir plan değil. İsrail’in 1947’de uygulanmaya başlayan Filistin topraklarını işgal planı, yıllar içerisinde ne yazık ki küçülte küçülte Filistin’i ve Gazze’yi bu duruma getirdi. Artık ise İsrail, Filistin’de kalan bir avuç toprağı büsbütün alarak, buraları da işgal etme niyetinde. Buna olumlu bakmak, olumlu yaklaşmak asla mümkün değil. Zira bu topraklar Filistinlilerindir. Gazze’de ne olacağına, orayı kimin yöneteceğine Filistin halkı karar verir. Onların kararının üzerinde bir karar verici tanımıyoruz.

BU SÜRECİN GALİBİ FİLİSTİN OLACAK

İsrail’in yapacağı en yeterli şey; 1967 hudutlarında bağımsız ve coğrafik bütünlüğü olan Filistin Devleti’nin kurulmasını kabul etmek ve işgal altında tuttuğu Filistin topraklarını mülkün sahibine iade etmektir. İsrail, dünyaya yerleşimci diye pazarladıkları teröristleri o konutlardan, o topraklardan çıkartmalı ve Filistinlilerle barış içinde bir geleceği nasıl inşa edebileceklerini düşünmelidir. Bu sürecin galibi de ben inanıyorum ki Filistinliler olacaktır. İki de bir bunlar yatıyor, kalkıyor Hamas aşağıya, Hamas üst diyor. Hamas her şeyden evvel bir direniş örgütüdür. Hamas, Filistin’de yapılan seçimlerden zaferle çıkmış bir siyasi harekettir. 21 sene evvel Amerika Birleşik Devletleri’nde bir kümeyle yaptığım toplantıda bu soruyu sordular. Ben orada da söyledim. Hamas, 1947’de toprakları ellerinden alınmış bir siyasi harekettir. Bu siyasi hareket sonuçta Filistin’de seçim kazanmış bir partidir. Hamas bugün de kendi topraklarını müdafaanın çabası içerisindedir. İsrail Gazze’yi yıllarca açık hava hapishanesine çevirmiş su, yiyecek, giyecek, elektrik kısıtlamalarına tabi tutarak kendince terbiye etmeye kalkmıştır. Gazze’deki Filistinliler bu kadar mühlet içerisinde yılmadı, İsrail hedefine ulaşamadı ve inanıyorum artık de başaramayacak.

“BEDELİNİ ÇOK AĞIR ÖDERLER”

SORU: Amerikan WSJ gazetesinde bir haber yer aldı. Filistin dışında yaşayan Hamas üyelerine yönelik İsrail’in suikast planları olduğu söz edildi. Filistin dışındaki ülkeler ortasında Türkiye’de sayılıyor. İsrail’in İç İstihbarat Yöneticisi de misal bir söz kullanmıştı. Bu türlü bir planının gündeme getirilmesindeki maksat sizce ne olabilir?

Her şeyden evvel bu haberi yapanlar demek ki Türkiye’yi tanımıyorlar. Türkleri tanımıyorlar. Bizi tanımıyorlar. Bu türlü bir yanlışa tevessül etmeleri halinde şunu bilmeleri gerekir ki bunun bedelini, bunun faturasını çok lakin çok ağır öderler. Şu anda Gazze’yi havadan, denizden, karadan kuşatmak suretiyle bu adımları atanlar, bir hafta içinde sonuç alacaklarını zannediyorlardı. Ne oldu, alabildiler mi? Almadılar.

“BİR DAHA BELLERİNİ DOĞRULTAMAZLAR!”

Türkiye’ye, Türklere karşı bu türlü bir adımı atmaya şayet cüret ederlerse bunun bedelini, bir daha bellerini doğrultamayacak surette, ödemeye mahkum olurlar. Bu türlü bir işe kalkışanlar bunun sonuçlarının son derece önemli olabileceğini unutmamalıdır. Türkiye’nin hem istihbarat hem güvenlik alanında aldığı arayı dünyada bilmeyen yoktur. Ayrıyeten biz dün kurulmuş bir devlet değiliz. Bunu da kimsenin aklından çıkartmaması gerekir.

NETANYAHU’NUN YARGILANMASI

SORU: İsrail Başbakanı Netanyahu’nun Bosna soykırımından sorumlu Miloseviç üzere yargılanması gerektiğini söz ediyorsunuz. Bu bahiste acilen harekete geçilmesi için öteki neler yapılabilir? Netanyahu’nun yargılanması İsrail’in öbür işgal ve soykırım hareketlerini engelleyebilir mi?

Her şeyden evvel Netanyahu o denli yahut bu türlü bugün olmazsa yarın mutlaka yargılanacaktır. Hatta şu anda kendi içlerinde bunun arbedesi gürültüsü başlamış durumda. Dünyanın değişik yerlerinde meydanlar nasıl ayağa kalktıysa, şu anda İsrail’in meydanları da ayaktadır ve bölünmüşlerdir. Netanyahu’nun her an hesaba çekilmesini isteyen bir İsrailli küme var.

YAPTIKLARININ CEZASINI ÖDEMEKTEN KAÇAMAYACAK

Netanyahu yaptıklarının cezasını ödemekten kaçamayacaktır. Er ya da geç yargılanacak ve işlediği savaş cürümlerinin bedelini de ödeyecektir. Şayet milletlerarası hukuk hakkıyla işletilir ve bu savaş kabahatlerinin cezası verilirse, bu karar hem Filistin bölgesinde hem dünyanın başka coğrafyalarındaki tüm zalimlere ibret olur. Ama bunun peşini bırakır, oradaki başvuruyu takip etmezsek bu da yeni soykırımlara kapı ortalar. Bu sebeple bu işi sıkı tutacak ve Gazze soykırımının faillerinin yargılanmasını sağlamak için elimizden geleni yapacağız. İsrail’i yöneten mevcut koalisyon sağlıklı değil. Bu koalisyon çöktü çöküyor. Bunları çok canlı zannetmeyin, bunlar gidici. Netanyahu’nun gidici olduğunu bundan 50-60 gün evvel söyledik. Gitmelerinin alametleri belirmeye başladı bile. İsrail’e “Artık sizi beslemekten bıktık” diyenler, ortaya çıkmaya başladı. Birinci günlerde takviye açıklamaları yapan Fransa’ya bakın. Artık tıpkı Fransa var mı?  Fransa Cumhurbaşkanı Macron artık çok farklı açıklamalar yapıyor. Tıpkı biçimde tekrar Batıdaki öteki birçok ülke, birinci zamanlardaki açıklamalarını artık yapmıyor. Bütün sıkıntı buradaki sabrın sonucudur. Hani bizim çok kıymetli bir prensibimiz var ya; “Men sabera zafera. Sabreden kimse, zafere ulaşacaktır.” Şu anda, Hamas, Filistin, işte bu sabır düzeneğini çalıştırıyor. İnanıyorum ki, zafer inşallah onların olacaktır. Bedeli ağır olacak fakat zafere ulaşacaklar.

İSPANYA’NIN YÜREKLİ ÇIKIŞI AVRUPA’YA YAYILMALI

SORU: Ülkelerin tutumlarındaki değişikliklerden bahsettiniz. Benim sorum da biraz bu mevzuyla alakalı. Birleşmiş Milletler’deki ateşkes tasarısına çekimser oy kullanan ülke başkanlarıyla temasa geçeceğinizi söylemiştiniz. Geçtiğimiz hafta Dubai’de, İtalya ve Japonya başbakanlarını kabul ettiniz. Bu temas trafiği noktasında son durum nedir? Temaslarınızda çekimser oy kullanan ülkelerin hallerinde gözle görülür bir değişiklik gözlemlediniz mi?

Benim kanaatim çekimser oy kullanan ülkelerin tavırlarında değişiklik olacağı istikametinde. Malum İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi ortak tepesi sonrası İsrail’in zulmünü ve tahlil yollarını ülkelere anlatan bir yedili küme oluştu. Bu yedili kümenin içerisinde Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan da bulunuyor. Değişik ülkeleri dolaşıyorlar. Riyad Doruğunda alınan karar sonrası ağır bir tempoda çalışmaya başladılar. İslam İşbirliği Teşkilatı’nda birinci kez bu türlü bir hareket kümesi oluşturuldu. Kıymetli olan bu kümenin Filistin konusunda tek ses olması. Birinci evvel Rusya ve Çin’e gidildi. Daha sonra Fransa, İngiltere’de görüşmeler yapıldı. Akdeniz ülkeleriyle bir ortaya gelindi. Her görüşmede Filistin ile ilgili bizim geliştirdiğimiz telaffuzlar ve siyasetler karşı tarafa iletildi. Bu siyasetler anlatıldıkça önemli bir telaffuz değişikliği olmaya başladığını gördük. İslam dünyası tek ses olup tahlili konuşmaya başladı. Artık “Gazze’ye ne olacak?” sorusundan öteye geçildi ve “İki devletli tahlil nasıl olacak, yardımlar nasıl organize edilecek?” üzere mevzular konuşuluyor.

İSRAİL AVRUPA’YI KAYBEDİYOR

Sürecin başında İsrail’e hak verip yanında konumlanan lakin gerçekleri gördükçe uzaklaşan ülkeler yok değil. BM’de çekimser kalan ülkelerin de İsrail’in bu hukuksuz taarruzlarına aslında karşı olduklarını fakat başta çeşitli münasebetlerle seslerinin yükselmediğini görüyoruz. Kimilerinin halklarının baskısı sonucu sesleri yeni yeni çıkmaya başladı ki bu umut vericidir. Bir de İspanya üzere cesurca çıkış yapanlar var. Bu unsurlu duruşun Avrupa’da yayılması halinde İsrail’in katliamını sürdüremeyeceğini düşünüyorum. İsrail, Avrupa’yı kaybetmeye başladığının farkında. Toplumların vicdanı bu kaybı hızlandıracak ve sonuçta Filistin ve insanlık bedelleri kazanacaktır.

SORU: Birleşmiş Milletler Genel Heyeti Gazze imtihanından başarısız çıktı. 121 ülkenin Filistin’in yanında durarak verdiği “evet” oyu var ancak 3-5 ülkenin burada Gazze konusunda tıpkı fikirde olmadığı, İsrail’e takviye verdiğini de görüyoruz. Bu türlü bir yapıdaki Birleşmiş Milletler’in dünyaya, insanlığa barışı getiremeyeceğini bir kere daha dünya anlamış oldu. Birleşmiş Milletler’in tertibi gözden geçirilebilir mi ya da Birleşmiş Milletlere alternatif bir teşkilat kurulamaz mı?

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Sayın Antonio Guterres başından itibaren tüm taraflarla çok yakın temas halinde. Gerek bizim kendisiyle yaptığımız görüşmelerde, gerek kendisinin bölgeyle ilgilerinde, hiçbir vakit İsrail yanlısı bir görüş ortaya koymadı. Genel Sekreter Guterres, burada sahiden samimi bir havada, bilhassa bu zulmün karşısında durdu. Vakit zaman arkadaşlarımızın kendisiyle görüşmeleri oldu. Yaptığımız tüm görüşmelerde Guterres’in İsrail zulmü karşısında hem duruşumuzu takdir etmesi hem de bu duruşun devamı istikametinde kanaat ortaya koyması bizler için bir umut ışığıdır. Birleşmiş Milletler Genel Heyeti’nde Filistin’in yanında zulmün karşısında duran 121 ülke  zaten çok kıymetliydi. Bunun yanında 40 kadar çekimser oy kullanan ülke var. Biz artık bu çekimserler üzerinde durmayı hedefliyoruz. Batı’nın Amerika’nın yanında yer alan ülke sayısı yalnızca 14. Bu Filistin’in haklılığının ne kadar ileri derecede kabul gördüğünün en açık, en hoş tabiridir. Durum bu türlü olduğuna nazaran bizim diplomatik atılımlarımızı devam ettirmemiz kıymetlidir. Bu 40 ülkenin İsrail zulmüne karşı Filistin’in yanında yer almasını sağlayabilir miyiz? Bunun uğraşı içerisinde olmamız lazım. Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’ndan öte Birleşmiş Milletler Genel Heyeti’nin hali beni çok çok umutlandırıyor. Öbür tarafta da bizim Rusya’yla olan görüşmelerimiz devam ediyor ve bugüne kadar da rastgele bir düşünce yaşamadık, yaşamıyoruz. Bundan sonra da yaşayacağımıza ihtimal vermiyorum. Birleşmiş Milletler kurumsal olarak sistemini işletemez halde ve eli kolu bağlı yaşananları seyretmektedir. Maalesef “Dünya beşten büyüktür” çıkışımıza münasebet olan bu buhranın acı sonuçlarını bir sefer daha yaşıyoruz. Dünya barışını korumak Birleşmiş Milletler’in temel misyonudur. Güvenlik Konseyi’nin çarpık yapısı nedeniyle bu misyonu yapamaz haldedir. Allah korusun kapsam olarak daha büyük bir çatışmalı süreçte BM’nin sonu Milletler Cemiyeti üzere olur. Bu sebeple, zararın neresinden dönersek kardır anlayışıyla hareket etmeli ve BM sisteminde revizyonu konuşmalıyız. Vakit çok geç olmadan bunu yapmak zorundayız. Yoksa BM sistemi çıkacak büyük bir yangını söndüremeyecek ve dünya yeni bir kaybediş sürecine girecektir.