Dünya Bankası’nın raporunda ekim 2023’ten bu yana Gazze’ye yönelik atakların büyük can kayıplarına yol açtığı, taarruzların Filistin iktisadı üzerinde de kıymetli tesirleri olduğu anlatıldı.

Çatışmaların bölgedeki nüfus üzerinde kalıcı tesirler bırakmasının beklendiği belirtilen raporda, Gazze’de evvelden var olan insani krizi daha da şiddetlendirdiği, hem Gazze hem de Batı Şeria’daki ekonomik zorlukları değerli ölçüde artırdığı kaydedildi.

“YIKIM SEVİYESİ FELAKET” 

Raporda, Gazze’de yaşayan yaklaşık 1,7 milyon Filistinlinin birçok defa ülke içinde yerinden edildiği ve Gazze’nin 2,3 milyonluk nüfusunun tamamın yiyecek, su, elektrik, yakıt ve ilaç ezası çektiği bildirildi.

Bankanın raporunda, “Gözlemlenen sabit varlıkların hasarı ve yıkım seviyesi felakettir” değerlendirmesinde bulunuldu.

Çatışmanın on binlerce konutun yıkılmasıyla sonuçlandığı ve 1,2 milyondan fazla kişinin evsiz durumda olduğuna dikkati çekilen raporda, çatışmanın sıhhat kesimini de etkilediği, Gazze’deki 36 hastanenin sadece 3’te 1’inin kısmen fonksiyonel olduğu, geri kalanının hasar veya elektrik arzında yaşanan problem nedeniyle kapandığı söz edildi.

GAZZE’NİN GSYH’Sİ 670 MİLYON DOLARDAN 90 MİLYON DOLARA DÜŞTÜ

Raporda, çatışmanın başlangıcından bu yana Filistin iktisadının yakın tarihinde kaydedilen en büyük şoklardan birini yaşadığı belirtilerek, Gazze iktisadının 2023’ün 4’üncü çeyreğinde yüzde 80’den fazla daraldığı, Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYİH) yaklaşık 670 milyon dolardan 90 milyon dolara düştüğü kaydedildi. Ayrıyeten Gazze iktisadının 2023 genelinde ise yüzde 24 daraldığı vurgulandı.

Gazze’de neredeyse tüm ekonomik faaliyetlerin durma noktasına geldiğine işaret edilen raporda, özel bölümün çatışmanın birinci 2 ayında toplam 1,5 milyar dolarlık üretim kaybıyla karşı karşıya kaldığının iddia edildiği, bunun günde yaklaşık 25 milyon dolarlık kayba denk olduğu belirtildi.

Raporda, Filistin topraklarındaki ekonomik gerilemenin halihazırda 2008, 2012, 2014 yahut 2021’deki çatışmaların tesirini aştığı tabir edildi.

“EN AZ 4 ŞAHISTAN 1’İ FELAKET SEVİYESİNDE AÇLIK YAŞIYOR” 

Çok boyutlu yoksulluğun göstergesi olan nakdî olmayan refah şartlarının son 4 ayda süratle kötüleştiği anlatılan raporda, bu durumun çocukların eğitime erişimindeki aksamalara ve Gazzelilerin temel sıhhat ile öbür temel hizmetlere erişiminin önündeki zorluklara da yansıdığı vurgulandı.

Raporda, “Şu anda Gazze’deki herkes yoğun gıda güvensizliğiyle karşı karşıya, en az 4 şahıstan 1’i felaket seviyesinde açlık yaşıyor ve artan kıtlık riski var” ifadesi kullanıldı.

Geleneksel iktisat siyaseti araçlarına erişimin olmadığı bir ortamda tek alternatif finansman kaynağının ek borç tahakkukları ve dış yardımlar olmaya devam ettiği tabir edilen raporda, ekonomik görünümün büyük ölçüde çatışmanın yoğunluğuna ve kısıtlamaların seviyesine bağlı olduğu kaydedildi.