NATO’nun 32. üyesi olarak İttifak’a katılan İsveç’in bayrağı, Brüksel’deki karargahta yerini aldı.

NATO karargahında yapılan merasime NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İsveç Prensesi Victoria, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile kabine üyeleri, NATO’ya üyelik müracaatında bulunan eski Başbakan Magdalena Andersson ve siyasi parti başkanları katıldı.

Stoltenberg ve Kristersson merasimden evvel ortak basın toplantısı düzenledi.

STOLTENBERG: PUTİN YANILDI

Stoltenberg, İsveç’in 5. husus muhafazası altında NATO’da hak ettiği yeri aldığını belirterek, “NATO’ya katılmak hem İsveç hem kuzey bölgenin istikrarı hem de tüm İttifak’ımızın güvenliği için düzgündür.” diye konuştu.

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in iki sene evvel Ukrayna’ya saldırdığında NATO ve komşuları üzerinde daha fazla denetime sahip olmayı amaçladığını söz eden Stoltenberg, “Ancak yanıldı. NATO daha büyük ve güçlü hale geldi.” dedi.

Stoltenberg, NATO’nun İsveç’ten kararlı bir müttefik olması beklediğini vurgulayarak “Nükleer silahlara sahip müttefiklerin sayısını artırmaya yönelik bir plan yok. Elbette mevcut konvansiyonel güçler karşısında duruşumuzu daima kıymetlendiriyoruz. Lakin İsveç’te Baltık ülkelerinde olduğu üzere bir muharebe kümesi oluşturma planımız yok.” tabirlerini kullandı.

“İSVEÇ KONUTUNA DÖNDÜ”

İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ise yaptığı konuşmada, İsveç’in geçen hafta Perşembe gününden bu yana NATO’nun gururlu bir üyesi olduğunu belirterek, “NATO, barış ve güvenlik için bu vakte kadar var olan en başarılı kuruluş. Artık bir müttefikiz. 200 yıldan fazla süren askeri bağlantısızlıktan sonra bu tarihi bir adımdır. Lakin birebir vakitte çok da olağan bir adımdır. Onlarca yıldır hazırlanıyoruz. Ayrıntılı olarak ise son iki yıldır hazırlanıyoruz. İsveç bu üyelikle konutuna döndü” dedi.

İsveç’in NATO’ya yabancı bir ülke olmadığını 1994’te Barış için Paydaşlık programına katıldığını hatırlatan Kristersson, “O günden bu yana tüm büyük NATO operasyonlarına ve sayısız tatbikatlara katıldık” formunda konuştu. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşının başlamasının akabinde İsveç’in NATO üyeliğinin tek mantıklı seçenek olduğunu kaydeden Kristersson, “İsveç güçlü bir demokrasi olarak, “İsveç, Washington Antlaşması’ndaki özgürlük, demokrasi, ve hukukun üstünlüğü üzere bizi birbirimize bağlayan pahaları savunacaktır” tabirini kullandı.

İsveç’in çağdaş silahlı kuvvetlerinin karada, havada ve denizde uygun eğitildiğini ve NATO’yu güçlendireceğini belirten Kristersson, “Öğreneceğiz ve öğreteceğiz” dedi. İsveç Başbakanı Kristersson, ülkesinin NATO üyeliğin bir son olmadığını bir başlangıç olduğunu tabir ederek, “Tüm müttefiklerimizle birlikte dünyayı daha inançlı ve daha özgür bir yer haline getirmeye yardımcı olmak için sabırsızlanıyorum” diye konuştu.

İSVEÇ’İN NATO’YA ÜYELİK SÜRECİ

İsveç, komşusu Finlandiya üzere Avrupa’da yükselen savaş tehdidinin getirdiği güvenlik telaşları nedeniyle 18 Mayıs 2022’de NATO’ya üyelik başvurusu yaptı.

NATO’ya yeni iştirak için onay vermesi gereken 30 üye ülkeden biri olan Türkiye, İsveç ve Finlandiya’dan beklentilerini lisana getirdi. Türkiye’nin kaygıları bilhassa İsveç’teki PKK/YPG ve FETÖ üzere terör örgütlerinin faaliyetlerinden kaynaklanıyordu.

28 Haziran 2022’deki Madrid Doruğu’nda Türkiye, İsveç ve Finlandiya ile iki ülkenin terörle gayrette daha fazla işbirliği taahhüt ettiği Üçlü Muhtıra’ya imza attı. Bu çerçevede üç ülke tarafından Daimi Ortak Sistem kuruldu.

Bu sayede iki ülke, üyeliğe resmen davet edildi. 5 Temmuz 2022’de NATO ülkelerinin iştirak protokolünü imzalamasıyla İsveç ve Finlandiyalı yetkililer, NATO’nun toplantılarına “davetli ülke olarak” katılmaya başladı.

Bu süreçte üç ülke ortasında çok sayıda görüşme yapıldı.

Finlandiya, Türkiye’nin beklentilerini karşılayacağına yönelik taahhütlerinin karşılık bulması üzerine 3 Nisan 2023’te NATO’nun 31’inci üyesi oldu.

İsveç için süreç ise devam etti. TBMM’nin 23 Ocak’ta, Macaristan Ulusal Meclisinin de 26 Şubat’ta verdiği onayların akabinde, tüm müttefiklerin meclislerindeki prosedürün tamamlanmasıyla İsveç’in üyeliğiyle ilgili son kademeye geçildi.

İsveç, ABD’nin başşehri Washington’da düzenlenen giriş protokolü kabul merasimiyle 7 Mart’ta NATO’nun resmen 32’nci üyesi oldu.