“Bir psikolog, ruhsal danışmanlık merkezi açmak için berberler odasına kayıt yaptırmak zorunda kalabiliyor.”

Bu kelamlar Türk Psikologları Derneği Genel Sekreteri, klinik sıhhat psikoloğu Faruk Bozkır’a ilişkin.

Aralarında psikologlar, diyetisyenler ve fizyoterapistlerin de bulunduğu altı meslek derneği uzun müddettir meslek maddelerinin düzenlenmesini ve hür çalışma yönetmeliği getirilmesini istiyor. Emsal taleplerle sık sık T.C. Sıhhat Bakanlığı yetkilileri ile temas kuran altı meslek kümesi, Sıhhat Meslekleri Platformu ismiyle da tek bir çatı altına toplandı. Lisan konuşma terapistleri, ergoterapistler, psikologlar, diyetisyenler, fizyoterapistler ve odyologların bir ortaya gelerek kurdukları Sıhhat Meslekleri Platformu Lideri Prof. Dr. Tülin Dülger, altı meslekten yaklaşık 200 bin kişinin anayasal hak olan hür çalışma hakkı için 10 yıldır uğraş verdiğini söylüyor.

Platform hür çalışma yönetmeliği sayesinde sıhhat uzmanlarının Sıhhat Bakanlığından müsaade alarak özel merkezler kurabilmesini ve yeniden bakanlık tarafından denetlenmesini talep ediyor. Platform bu halde uzman olmayan şahısların açtığı merkezlerin önlenebileceği kanaatinde.

Altı meslek de belediye ruhsatı ile merkez açabiliyor

Aynı vakitte Türkiye Fizyoterapistler Derneği Lideri Prof. Dr. Tülin Dülger, hem kamu hem de özel kesim sıhhat çalışanlarının ortak tahlil için bir ortaya geldiğini belirterek kamuda istihdamın yetersiz olduğunu, özel dalda de merkez açılmasının önünde büyük maniler bulunduğunu söylüyor.

Türkiye Fizyoterapistler Derneği Lideri Prof. Dr. Tülin DülgerFotoğraf: privat

Vatandaşların devlet hastanelerinde sıhhat uzmanlarıyla buluşmakta zorluk çektiğini anlatan Dülger, “Örneğin kamu hastanelerinde fizyoterapistlere ulaşmak neredeyse imkansız. Hastalar ya hiç fizyoterapist bulamıyor ya da üç ile altı ay ortasında sıra beklemek durumunda kalıyor” diyor. 1219 sayılı kanunla tanımlanmış meslekler olmalarına karşın Sıhhat Bakanlığına bağlı özel merkezler açamadıklarını vurgulayan Dülger, altı meslek kümesinin da sırf belediyelerin inisiyatifinde ruhsatlı merkezler açabildiğini söylüyor.

Belediye ruhsatı ile sıhhat işçisi olmayan alaylı şahısların de farklı merkezler açtığını ve bu durumun insan sıhhati sağlık konusunda tehdit oluşturduğunu belirten Dülger, “Biz sık sık bu eğitimsiz insanların sebep olduğu sorunları tedavi etmek zorunda kalıyoruz” diye konuşuyor.

Yaklaşık 10 yıldır Sıhhat Bakanlığından bu hususa yönelik bir yönetmelik çıkarmasını talep ettiklerini tabir eden Dülger, “Çıkarılacak yönetmelikle bizim ne halde nasıl, hangi yetkiyle hangi yerde hangi hizmetleri sunarak özel bölümde ruhsatlı olarak bu yerleri açabileceğimizin belirlenmesini talep ediyoruz” diyor.

Sağlık Bakanlığı ise hâlâ bu talebe olumlu karşılık vermiş değil.

Dülger, Sıhhat Bakanlığına bağlı açılacak bu yerleri yeniden Bakanlığın denetlemesi gerektiğini ve uzmanların kaliteli hizmeti hastalara ulaştırması gerektiğini vurguluyor ve hastaların tedaviye daha erken ulaşabilmesi için sıhhat sistemindeki bu mahzurun ortadan kalkması gerektiğini söz ediyor.

“Merdiven altı merkez muamelesi görüyoruz”

Platformun üyesi olan Lisan ve Konuşma Terapistleri Derneğinden uzman lisan ve konuşma terapisti Selen Erden ise ruhsatların belediyelerden alınmasının suistimale uğradığına, lisan ve konuşma terapistlerinin merdiven altı çalışan merkez muamelesi gördüğüne dikkat çekiyor. Bugün hali hazırda 28 üniversitenin lisan ve terapi kısmı olduğunu ve mezun verdiğini buna karşın uzmanların açtığı terapi merkezlerinin bu kavram düzensizliği sebebiyle Ulusal Eğitim Bakanlığınca baskınlara uğrayarak kapatıldığını anlatan Erden, “Sağlık fakültelerinden mezun olan lisan ve terapistlerin yaşadıkları hem hastaları hem de meslektaşlarımızı mağdur ediyor” diyor ve terapistlerin yıllardır özgür çalışma yönetmeliği beklediğini belirtiyor.

Dil ve konuşma terapisti Selen ErdenFotoğraf: privat

Türk Psikologları Derneği Genel Sekreteri Faruk Bozkır da bu problemden etkilenen en büyük meslek kümesinin psikologlar olduğunu belirtiyor. Bozkır, psikologların 70 yıldan beri hem ruh sıhhati yasası hem de hür çalışma yönetmeliği beklediklerini vurguluyor.

Peki psikologlar nasıl danışmanlık merkezi açabiliyor?

Bozkır, psikologların halihazırda Sıhhat Bakanlığının genelgeleri doğrultusunda çalışmalarını sürdürdüklerini, lakin bu durumun sorunu ortadan kaldırmadığını söylüyor:

“Örneğin bir psikolog ruhsal müracaat merkezi açmak istediğinde berberler odası ya da farklı bir odaya kayıt olmak zorunda. Zira psikologların bir meslek yasası yok, münasebetiyle odaları da yok. İnsanların kendi meslekleri dışında bir odaya kayıt olmak zorunda olması güzel bir durum değil.”

Psikologların odalaşma ve meslek birliğini sağlamaları halinde hem kamuda hem de özelde çok daha nitelikli çalışmalar ortaya konacağını belirten Bozkır, mecliste şu anda bir ruh sıhhati yasa tasarısının olduğunu söylüyor ve beklentilerinin tüm siyasi partilerin uzlaşmasıyla yasanın çıkması psikologların meslek birliğinin kurulması olduğunu ekliyor.

“12 bin 500 mezun, 1500 atama”

Türkiye’de her yıl psikoloji kısımlarından 12 bin 500 kişinin mezun olduğunu tabir eden Bozkır, bu durumun kabul edilebilir ve sürdürülebilir olmadığını söylüyor. Kamuya atamaların bin 500 kişi civarında olduğunu vurgulayan Bozkır, “Geriye kalan beşerler ne olacak? İnsanların ömürlerini sürdürebilmesi için muhakkak alanlarda istihdam edilmesi lazım. Münasebetiyle hem psikoloji kısımlarına baraj getirilerek ve psikoloji kısımlarının daha nitelikli hale getirilerek bir eğitimde düzeltmeye muhtaçlık var” diyor.

Türk Psikologları Derneği Genel Sekreteri Faruk Bozkır Fotoğraf: privat

İstanbul Otizm Gönüllüleri Derneği kurucu lideri avukat Sedef Erken de Sıhhat Bakanlığına bağlı olmayan merkezlerin umut tacirlerine alan açtığı kanaatinde. “Serbest çalışma yönetmeliği biz ailelerin bakış açısına nazaran güvenilirlik konusunda kıymet taşıyor. Bu özel merkezler denetlenmeli, ailelerin kandırılmasının önüne geçilmeli” diyen Erken, Türkiye’de 10 milyona yakın engelli olduğunu bu işletmelerin denetlenmemesinin engellilere riske attığını tabir ediyor.

DW Türkçe’ye sansürsüz nasıl ulaşabilirim?