OLCAY BÜYÜKTAŞ

Ülkedeki en büyü sorunun enflasyon olduğunu söyleyen Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ, enflasyonun dizginlenmesi ve tüketimin yavaşlaması için kredi kartlarına sınırlama getirilmesi gerektiğini savundu.

Garanti BBVA’nın Avrupa Yeşil Mutabakatı ahenk sürecinde sürdürülebilir yatırımların önünü açmak ve ihracat süreçlerine dayanak olmak gayesiyle başlattığı “İhracatta Sürdürülebilir Gelecek” buluşmasının beşincisi Adana’da yapıldı. Toplantıda Adanalı iş insanlarının ve basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ, ekonomiye yönelik değerlendirmeler yaptı.

Geçen yıl krediler yüzde 50 artarken, kredi kartlarında bunun üç katına varan artışlar olduğuna da değinen Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ, kredi kartı faizlerinin çok düşük kaldığını ve herkesin bu kanala yüklendiğini söyledi. Bu yıl ise 2023’e nazaran büyüme suratının yavaşladığını lakin yeniden de kredi kartlarıyla alakalı büyümenin önüne geçecek bir şeylerin yapılması gerektiğini belirten Baştuğ, “Geçen yılın büyümesi tüketimden geldi. Çılgınca bir tüketim yapıldı. Bunun baskılanması, düşmesi lazım. Ülke olarak tüketimle ilgili olarak sakinleşmemiz lazım, daha az tüketmemiz ve büyümeyi öteki kaynaklardan elde etmemiz lazım” dedi.

Nakdî sıkılaşma siyasetleri gereği kişisel kredilerde bankaların yüzde 2 büyüme sonu olduğunu hatırlatan Baştuğ, “Bankalar kişisel kredilerde bu sonu aşmaları halinde önemli cezalar ödüyorlar, bu nedenle de aşmamaya itina gösteriyorlar. Bu yıl kredi talebi artsa bile yükselmiş faizle bu baskılanacaktır ferdî taraf için. Hukuksal taraf içinde emsal bir dünya var, orada da aşikâr hudutlar var. Ortalama enflasyonun yüzde 54-55 düzeyinden biteceğini düşünürsek onun çok altında bir kredi büyümesiyle yılı tamamlarız diye düşünüyorum. Buradan herkes nasibini alacak. Lakin hâlâ kredi kartlarıyla alakalı büyümenin önüne geçecek bir şeylerin yapılması gerektiği düşünüyor ve bekliyoruz” dedi.

“Enflasyonda kalıcı düşüş için 2025’te de birebir kararlılık kritik değerde olacak”

Türkiye için en kıymetli hususun enflasyon olduğunu, Mayıs ayında tepeyi görmesi beklenen enflasyonun yılın ikinci yarısında baz tesirinin katkısıyla düşüş trendine gireceğini belirten Baştuğ, Merkez Bankası’nın yıl sonu maksadının yüzde 38 – yüzde 42 bandında olduğunu hatırlatarak, kendi varsayımının ise yüzde 45’ler düzeyinde olduğunu kaydetti. Yüzde 40’lı düzeylerin akabinde enflasyonla asıl uğraşın başlayacağını söz eden Baştuğ, “Enflasyon sarmalından kalıcı olarak çıkmamız için önümüzdeki yıl da birebir kararlılığın sürmesi ve yapısal ıslahatlarla programın desteklenmesi kritik kıymette olacak” dedi.

“Son çeyrekte faiz indirimi gelebilir”

Sene sonunda enflasyonda yaşanacak düşüşle birlikte iktisatta belli rahatlamaların görüleceğini de söyleyen Baştuğ, “Merkez Bankası, bugüne kadar rahatlatıcı adımları attı, lakin hepimizi kökten etkileyecek rahatlatıcı adımlar enflasyonun geleceği düzeyle alakalı olacak” tabirlerini kullandı. Merkez Bankası’nın gerektiğinde mali sıkılaştırmaya devam edeceğine yönelik kararlı bir duruş sergilediğini lakin banka olarak faiz atışını gerektirecek bir durumla karşı karşıya kalınmasını beklemediklerini aktaran Baştuğ, enflasyonda yüzde 40’lı düzeylerle birlikte faiz indiriminin de kelam konusu olabileceğini, bunun da son çeyrekte gerçekleşmesini beklediklerini söyledi.

“Kredi talebi Döviz cinsine kaydı”

Kurda öngörülebilirlik artınca kredi talebinin döviz cinsinden kredilere gerçek kaydığını belirten Recep Baştuğ, “Bu talebin kayma nedenlerinden birisi de TL kredilerdeki yüksek faiz oranları. Türk bankaları döviz cinsinden kredi vermeyi ,Türk şirketleri de döviz cinsinden kredi kullanmayı öğrendiler. Şu an verilen kredilerin gerçek yerlere gittiğini düşünüyorum. Eskisi üzere kurun artışıyla rastgele bir badire yaratacak bir durum yok. Banka sermayeleri çok güçlü. Topladığımız para sattığımız paradan daha az. Bu trend devam ederse TL ölçüsü artacaktır. Bankalar kazandıkları parayla eleştirirler. Bankanın gayesi kârı ile sermayesini enflasyona ezdirmemektir. Bankaların üzerindeki yük şuandaki kârlılıkta kendini gösteriyor” değerlendirmesini yaptı.

20 milyar dolarlık döviz girişi oldu

Seçimden sonra dışarıdan 20 milyar doları bulan bir döviz girişi olduğunu, bireylerin yatırım tercihlerinde de artan oranda TL’leşme gözlemlediklerini söyleyen Recep Baştuğ, “Şu anda gelen paralar yatırım için gelen paralar değil. Onun biraz daha vakti var. En büyük ölçü swapla gelen para, ikinci büyük para Türk eurobodnlarına geldi. Sonrasında TL Hazine bonolarına ve Borsaya geldi. Sayı her geçen gün artıyor” dedi.

Mevduat faizi yüzde 50’lere oturdu

TL mevduat müşterisi ileve Kur Muhafazalı Mevduat’tan TL’ye dönen müşteriye verilen faiz oranlarına da değinen Recep Baştuğ, şöyle konuştu: “KKM 140 milyar dolarlardan 70 milyar dolarlara kadar indi. Seçimden önce TL’ye dönüş oranı yüzde 13-15’lerdeydi lakin seçimin olduğu ay yüzde 5’lere kadar geldi. Merkez Bankası, KKM ile alakalı bankalara verdiği programda dönüşüm suratına nazaran belli mükafatlar de koydu, bir anda faizler çok cazip mertebelere geldi. Artık piyasada birkaç tane farklı faiz var. Bir tanesi KKM’sini TL mevduata döndüren kişinin aldığı faiz bir tanesi olağan mevduat faizi . Bunlar birbirine yakın faizler lakin KKM’nin ölçüsünün belirlendiği günlerde piyasa birden değişebiliyor zira siz 100 ünite amacınız var 99 yapmışsınız 1 liralık sayısı tutturduğunuz an çok önemli bir cezadan kurtulup kıymetli ölçüde getiri elde edeceksiniz, orada piyasanın alıştığının dışında bir faizi oranı görebiliyorsunuz. Bunu da duyuyorsunuz yüzde 70’ler var. Bunlar teknik olarak olabilir fakat 100 tane mevduattan 1 tanesi olabilir onun dışındaki mevduat faizleri ortalama bir banda oturdu. Faizler yüzde 50 etrafında bir yere oturdu. Bundan sonra da bu türlü devam eder.”

Sürdürülebilirliğe 400 milyar TL ayırdı

İstanbul, Gaziantep, İzmir ve Bursa’nın akabinde sanayi çeşitliliğine sahip Adana’da faaliyet gösteren şirketlerin önde gelenlerini bir ortaya getiren programda, Avrupa Yeşil Mutabakatı (AYM) ve Sonda Karbon Düzenleme Sistemi (SKDM) ile ilgili bilgi verildi. Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ, etkinlikte yaptığı konuşmada, iklim krizinin hayati bir sorun olarak her geçen gün derinleştiğinin belirtti. “Ana hissedarımız BBVA’nın 2018-2025 yılları ortasında 300 milyar Euro’luk sürdürülebilir finansman sağlama gayesi var. Biz de bu gayeye 2025 yılına kadar en az 400 milyar TL fiyatında takviye sağlamayı hedefliyoruz” diyen Baştuğ, şu ana kadar bu maksadın yaklaşık yarısını gerçekleştirdiklerini lisana getirdi.