Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin önderleri, Birlik yönetiminden sorumlu en üst seviye konumlarda önümüzdeki 5 yıl hangi isimlerin oturacağını tartışmak için Brüksel’de bir ortaya geldi. Toplantıdan bir muahede çıkmasa da uzlaşının “çok yakın” olduğu bildirileri verildi.

Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinin akabinde gelecek hafta sonuna kadar, AB’deki bir numaralı durum olan Avrupa Komitesi Başkanlığı ile AB Konseyi Başkanı ve Dış İlişkiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisinin isimleri belirli olacak.

Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) partili Alman siyasetçi Ursula von der Leyen, Komite Başkanlığına ikinci defa aday. Leyen, Birlik nüfusunun en az yüzde 65’ini oluşturan 15 önderin takviyesine muhtaçlık duyarken; halihazırda 13 ülkenin önderleri von der Leyen’in AP içindeki kümesi Avrupa Halk Partisi’nden (EPP). Merkez sağ çizgideki EPP, 720 sandalyeli mecliste 190 vekille en kalabalık küme.

Üç isim üzerinde duruluyor

Liderler son kararlarını 27-28 Haziran tarihlerinde yapılacak doruğa ertelediler fakat toplantıda, von der Leyen’i ikinci periyoda taşıyacak mutabakatın ana çizgileri belirli oldu.

Toplantıya katılan diplomatlar, önderlerin; seçimlerde en fazla vekil çıkaran EPP, ikinci büyük küme S&D ve liberal eğilimli Renew Europe ortasında bir istikrar arayışında olduğunu tabir etti. Buna nazaran; Komite Başkanlığına EPP’li Leyen’in, Kurulu Başkanlığına S&D’nin adayı eski Portekiz Başbakanı Antonio Costa’nın, Yüksek Temsilci koltuğuna ise Renew Europe’dan mevcut Estonya Başbakanı Kaja Kallas’ın getirilmesi bekleniyor.

Müzakere sürecine yönelik itirazını lisana getiren Macaristan Başbakanı Viktor Orban, ana akım partilerin tüm koltukları kendi ortalarında paylaşmaya çalıştığını, öbür başkanların seçim sonuçlarını görmezden geldiğini söyledi. AP seçimlerinden çok sağcı partiler güçlenerek çıkmış, temsiliyet oranlarını artırsalar da çoğunluk olmaktan uzak kalmışlardı.

Von der Leyen’e çok sağ uyarısı

Liderlerin kararlarının akabinde adaylar, bu sefer AP’nin onayını arayacak. Yine seçilebilmek için 361 oya muhtaçlık duyan von der Leyen, öbür partileri ikna etmeye çalışıyor.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, von der Leyen’i destekleyebileceğini lakin bunun için AP’deki çok sağcı partiler yerine klâsik partilerden dayanak istemesi gerektiğini tabir etti. Seçimlerden evvel birçok sosyalist ve Yeşiller üyesi, von der Leyen’i çok sağcı İtalya Başbakanı Georgia Meloni’nin takviyesini almaya çalışmakla suçlamıştı.

Liderlerden “uzlaşı yakın” mesajı

Pazartesi günkü gayri resmi buluşmanın akabinde yaptığı açıklamada Konsey Başkanı Charles Michel, buluşmanın kesin karara varma maksadı taşımadığını söyledi, “Doğru yolda ilerlediklerini” tabir etti.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da bir karar vermekten uzak olmadıklarını söyledi. Emsal halde Hırvatistan, Finlandiya ve Hollanda başkanlarından de “anlaşmanın çok yakın olduğu” açıklamaları geldi. Hollanda Başbakanı Mark Rutte, tablonun “2019’a nazaran çok daha net” olduğunu tabir etti.

Toplantı öncesi gazetecilerin mikrofon uzattığı von der Leyen ise seçilme talihine dair yorum yapmaktan kaçındı, “Gelecek hafta aşikâr olacak” demekle yetindi.

Öte yandan Polonya Başbakanı Donald Tusk, ismi Yüksek Temsilcilik için geçen Costa’nın hukuksal durumuna dair bir izahata muhtaçlık olduğunu söyledi. 62 yaşındaki eski Portekiz Başbakanı Antonio Costa, iktidardaki 8 yılın akabinde yolsuzluk soruşturması yüzünden istifa etmek zorunda kalmıştı. Lakin istifasının akabinde eski başkana bir ceza verilmedi.

AP,AFP / MUK,JD

DW Türkçe’ye sansürsüz nasıl erişebilirim?