Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Çoruh Irmağı üzerinde inşa edilen Deriner, Borçka, Muratlı ve Artvin barajlarının, bugüne kadar 42 milyar 144 milyon kilovat/saat güç üretimiyle ülke iktisadına yaklaşık 117 milyar liralık katkı sağlayarak, güçte dışa bağımlılığı azalttığını bildirdi.

TÜRKİYE’NİN 4 MEGA PROJESİNDEN BÜYÜK BAŞARI

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün (DSİ), su alanında gerçekleştirdiği yatırımlarla ülke iktisadına değerli katkı sunduğunu belirten Yumaklı, Türkiye’nin ikinci en yüksek barajı olma özelliğine sahip Deriner Barajı’nın da ortalarında bulunduğu Çoruh Irmağı üzerindeki 4 hidroelektrik santralin ürettikleri güç ile ulusal iktisada yaklaşık 117 milyar liralık katkı sağladığını vurguladı. Yumaklı, “Çoruh’un 4 Gerdanlığı” olarak nitelendirilen Deriner, Borçka, Muratlı ve Artvin Baraj ve HES’lerinden bugüne kadar temin edilen güç ölçüsünün toplam 42 milyar 144 milyon kilovatsaat olduğu bilgisini verdi. Çoruh Irmağı üzerinde kurulan ve kendi kategorisinde Türkiye’nin birinci, dünyanın ise beşinci en yüksek barajı olma özelliğine sahip Yusufeli Barajı ve HES’te elektrik üretimi için ıslak test çalışmalarının devam ettiğini kaydeden Yumaklı, “Tesis, elektrik üretimine başlamasıyla ülke iktisadına yıllık yaklaşık 6 milyar lira katkı sağlayacak” sözlerini kullandı.

MURATLI TBMM 85. YIL ULUSAL EGEMENLİK BARAJI VE HES

Muratlı TBMM 85. Yıl Ulusal Egemenlik Barajı ve HES, Artvin’in Borçka ilçesinin 17 kilometre mansabında, Muratlı beldesinin 2 kilometre membasında, Gürcistan hududuna 100 metre arada bulunuyor. İnşaatına 1999 yılında başlanan baraj, 29 Haziran 2005 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete alınmıştı. Türkiye Büyük Millet Meclisinin kuruluşunun 85. yılı münasebetiyle Muratlı TBMM 85. Yıl Ulusal Egemenlik Barajı ve HES olarak isimlendirilen proje, Türkiye’nin en süratli, dünyanın ise en hızlı ırmağından biri kabul edilen Çoruh Irmağı üzerinde tamamlanan birinci baraj olma özelliğini taşıyor. Temelden yüksekliği 49 metre olan Muratlı Barajı bölgede kil kaynaklarının yetersizliği nedeniyle geçirimsizliği sağlamak için memba yüzü asfalt kaplamalı kaya dolgu tipinde inşa edildi. Baraj tıpkı vakitte ülkemizin memba yüzü asfalt kaplamalı birinci ve tek baraj projesi durumunda bulunuyor. 115 MW konseyi güce sahip Muratlı Barajı yıllık ortalama 444 milyon kWh güç üretiyor. Muratlı Barajı’nda 10 Ekim 2023 tarihi prestijiyle toplam 7 milyar 157 milyon kWh güç üretilerek ülke iktisadına 19 milyar 846 milyon TL katkı sağlandı.

BORÇKA BARAJI VE HES

Borçka Barajı ve HES Projesi Çoruh Irmağı ile Murgul Çayı’nın birleşim yerinin takriben 300 metre mansabında, Borçka ilçesinin 2,5 kilometre mansabında ve Artvin’in ise 30 kilometre kuzeybatısında bulunuyor. Kil çekirdekli zonlu kaya dolgu tipinde inşa edilen Çoruh Irmağı’nın ikinci mavi gerdanlığı Borçka Barajı, temelden 146 metre yüksekliğe sahip. Borçka Barajı’nın gövdesi alüvyon taban üzerine oturduğundan sızdırmazlığı sağlamak için azamî 57,8 metre derinliğinde toplam 11 bin 944 metrekare geçirimsizlik duvarı inşa edildi. 1999 tarihinde inşaatına başlanan baraj, 8 Nisan 2007 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete alınmıştı. 300 MW konseyi güce sahip Borçka Barajı yıllık ortalama 1 milyar 39 milyon kWh güç üretiyor. Borçka Barajı’nda 10 Ekim 2023 tarihi prestijiyle toplam 13 milyar 679 milyon kWh güç üretilerek ülke iktisadına 37 milyar 932 milyon TL katkı sağlandı.

DERİNER BARAJI VE HES

Deriner Barajı ve HES, Aşağı Çoruh Havzası’nda, Artvin’in 5 kilometre mansabında, Çoruh Irmağı üzerinde yer alıyor. Çift eğrilikli beton kemer tipinde inşa edilen Deriner Barajı 249 metre gövde yüksekliği ile Yusufeli Barajı ve HES’ten sonra Türkiye’nin en yüksek 2. barajı unvanına sahip bulunuyor. 1998 tarihinde inşaatına başlanan Deriner Barajı 12 Aralık 2012 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete açılmıştı. 670 MW şurası güce sahip Deriner Barajı, yıllık ortalama 2 milyar 118 milyon kilovatsaat güç üretiyor. Deriner Barajı’nda 10 Ekim 2023 tarihi prestijiyle toplam 15 milyar 854 milyon kilovatsaat güç üretilerek ülke iktisadına 43 milyar 762 milyon lira katkı sağlandı.

ARTVİN BARAJI VE HES

Artvin Barajı ve HES Çoruh Irmağı üzerinde, Orta Çoruh Havzası’nda inşa edildi. Proje, Yusufeli ilçesinin yaklaşık 30 kilometre mansabında yer alıyor. Çoruh Irmağı projeleri kapsamında yer alan Artvin Barajı ve HES Projesi’ne 2011 tarihinde başlandı. 14 Ocak 2016 tarihinde kamu – özel kesim iş birliği ile imali tamamlanan öteki 98 hidroelektrik santral ile birlikte Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından hizmete alındı. Temelden yüksekliği 180 metre olan Artvin Barajı beton tartı tipinde inşa edildi. 332 MW şurası güce sahip Artvin Barajı yıllık ortalama 1 milyar 26 milyon kilovatsaat güç üretiyor. Artvin Barajı’nda 10 Ekim 2023 tarihi prestijiyle 5 milyar 453 milyon kilovatsaat güç üretilerek, ülke iktisadına 15 milyar 124 milyon lira katkı sağlandı.

ÇORUH’UN ALTIN GERDANLIĞI YUSUFELİ BARAJI VE HES

Çoruh projeleri kapsamında inşa edilen ve “altın gerdanlık” olarak nitelendirilen Yusufeli Barajı ve HES 275 metre yüksekliği ile Türkiye’nin en yüksek barajı özelliğini taşıyor. Tesis tıpkı vakitte dünyanın en yüksek 5. barajı pozisyonunda bulunuyor. 10 Ekim 2023 prestijiyle Yusufeli Barajı’nda su düzeyi 699,12 kotuna, su yüksekliği 195,62 metreye ve depolanan su ölçüsü ise 1 milyar 697 milyon metreküpe ulaştı. Elektrik üretimi için ıslak test çalışmaları ise devam ediyor. Bu dev gövdenin ardında depolanan suyun potansiyel gücü, 558 MW heyeti güce sahip hidroelektrik santral vasıtasıyla yıllık ortalama 1 milyar 888 milyon kilovatsaatlik elektrik gücüne dönüştürülecek. Bu üretim ölçüsü ile 2,5 milyon kişinin yıllık elektrik gücü muhtaçlığını karşılamak mümkün olacak. Tekrar 750 bin adet yerli ve ulusal araba TOGG’un gücünü karşılayabilecek kapasitede bir güç üretimi gerçekleştirebilecek. Tesis, üreteceği elektrik gücü ile ulusal iktisada yıllık 6 milyar lira katkı sağlayacak. Yusufeli Barajı ve HES elektrik üretiminin yanı sıra, rusubatı tutarak mansabındaki barajların da ömrünü uzatıyor.