Birleşmiş Milletler’in (BM) yargı organı ICJ, BM Genel Şurası Özel Siyasi ve Dekolonizasyon Komitesi’nin 30 Aralık 2022 tarihli kararıyla talep ettiği müşavere görüşünün duruşma tarihlerini açıkladı.

Açıklamada, İsrail’in Filistin’deki siyasetleri ve uygulamalarının işgalin yasal statüsünü nasıl etkilediği ve bu statünün tüm devletler ile BM için yasal sonuçlarının ne olabileceğine dair ICJ’nin vereceği duruşmaların 19 Şubat 2024’te başlayacağı belirtildi.

Sürece yazılı formda katılan 57 devlet ve memleketler arası kurumun, kelamlı beyanlarını hangi sırayla yapacaklarına ait duyurunun daha sonra yapacağı kaydedildi.

BM GENEL KONSEYİ GÖRÜŞ İSTEDİ

BM Genel Konseyi Özel Siyasi ve Dekolonizasyon Komitesi 30 Aralık 2022 tarihli kararında ICJ’den, 1967’deki savaştan bu yana İsrail’in faaliyetleri sonucunda Filistinlilerin kendi mukadderatını tayin etme hakkının reddedilmesinin yasal sonuçları hakkında görüş bildirmesi talep etmişti.

BM Genel Konseyi, ICJ’e yönelttiği birinci soruda “İsrail’in Filistin halkının kendi yazgısını tayin hakkını daima olarak ihlal etmesinden, Kudüs’ün demografik yapısını, karakterini ve statüsünü değiştirmeye yönelik önlemler de dahil olmak üzere 1967’den bu yana işgal altında tuttuğu Filistin topraklarını uzun müddetli işgal, yerleşim ve ilhak etmesinden ve ilgili ayrımcı mevzuat ve önlemleri kabul etmesinden kaynaklanan tüzel sonuçlar nelerdir?” tabirlerini kullanmıştı.

ICJ’den müracaat görüşü vermesi istenen ikinci soru ise “İsrail’in üstteki belirtilen siyaset ve uygulamaları işgalin hukuksal statüsünü nasıl etkilemektedir ve bu statünün tüm Devletler ve Birleşmiş Milletler için doğurduğu hukuksal sonuçlar nelerdir?” halinde söz edilmişti.

TÜRKİYE DE YAZILI BEYANDA BULUNDU

Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 57 ülke ve memleketler arası kurum, istişare görüşü verilecek sorular hakkındaki kendi tavırlarını içeren yazılı beyanları ICJ’ye sunmuştu.

Merkezi Hollanda’nın idari başşehri Lahey’de bulunan ICJ, birden fazla devlet ortasında çıkan çekişmeli davalara bakmasının yanı sıra BM organları ve öbür özel kurumlarının sorduğu sorular hakkında bağlayıcı olmayan müracaat görüşü verebiliyor.

Uluslararası Adalet Divanı 2004’teki bir müracaat görüşünde, İsrail’in Filistin’de işgal ettiği topraklarda inşa ettiği duvarın milletlerarası hukuka uygun olmadığını kabul etmişti.