ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, BMGK üyelerinin kapalı oturumundan sonra yaptığı açıklamada, son bir haftadır Birleşik Arap Emirliklerinin sunduğu Gazze karar tasarısı üzerinde ağır çalışmalar yürüttüklerini belirtmişti.

Greenfield, kabul edilmesi halinde kararın muhtaçlık sahiplerine insani yardım sağlayacağını, karar tasarısının talep ettikleri değişiklerle birlikte sunulması halinde tasarıyı destekleyeceklerini lisana getirmişti.

Ancak beklenen oylama bu akşam da gerçekleşmedi ve dördüncü kere ertelendi.,

“ÇATIŞMALARA ARA” TALEBİ KALKTI YERİNE ACİL ADIM DAVETİ GELDİ

Karar tasarısının birinci halinde tartışma yaratan ve ABD’nin karşı çıktığı konulardan biri, insani yardımların manisiz erişimi için “çatışmalara orta verilmesi” talebi olmuştu.

Anadolu Ajansı’nın edindiği yeni tasarıda, bunun yerine Gazze’de genişletilmiş insani yardımların kesintisiz ve inançlı erişimi için “acil adım atılması” ve çatışmalara sürdürülebilir bir formda orta verilmesi için gerekli şartların oluşturulması davetlerine yer verildi.

Tartışmalara neden olan bir öbür konu ise karar tasarısındaki “BM Genel Sekreteri’nden yardımların denetlenmesi için bir düzenek kurması” talebiydi.

Yoğun müzakerelerin sonunda taraflar, sistem yerine “Gazze’deki sivil topluma yardımların ulaşımını hızlandırmak için Genel Sekreterin Kıdemli İnsani ve Tekrar Yapılanma Koordinatörü” ataması üzerinde mutabık kaldı.

Karar tasarısında, Genel Sekreter tarafından atanacak koordinatörün Gazze’ye yardımların sevkiyatını hızlandırmak ve kolaylaştırmak için bir düzenek kurması talep edildi.

Koordinatör atamasının da bir an evvel yapılması davetinde bulunulan tasarıda, gerekli işçi ve teçhizatın sağlanacağı koordinatörün BM yetkisiyle çalışacağı ve BMGK uyarınca kendisine verilen vazifeleri yerine getireceği bildirildi.

Koordinatörün, insani yardımların tipini teyit etmesi istenen karar tasarısında, birebir vakitte kelam konusu şahsa insani yardım sevkiyatını “kolaylaştırma, koordine etme, denetleme ve teyit etme” vazifeleri verildi.

Karar tasarısında, koordinatörün BMGK’ye çalışmaları hakkında birinci 20 günün akabinde bilgi vermesi istenirken, tüm taraflara koordinatörle iş birliği halinde hareket etme daveti yapıldı.

YARDIMLARIN ERİŞİMİ ÖN PLANA ÇIKTI

Gazze’deki sivil topluma yardımların “yeterli ölçülerde aktarılması” gerektiğinin altı çizilen karar tasarısında, buna besin, su, paklık materyali, elektrik, telekomünikasyon ve tıbbi servislerin dahil olduğu tabir edildi.

Tasarıda, Gazze’ye temel besin ve servislerin ithalatının tekrar başlamasının ehemmiyetine değinilirken, yardımların “sapma” olmadan sivil halka ulaştırılması gerektiği vurgulandı.

Tüm taraflara milletlerarası hukuk ve memleketler arası insancıl hukuk uyarınca sivilleri muhafaza misyonunu yerine getirmeleri daveti yapılan karar tasarısında, tarafların Gazze’ye yardımların erişimini artırmak için tüm mevcut yollarının kullanımını kolaylaştırmaları talep edildi.

Yardımların dağıtımı için gerekli yakıtın sağlanması istenilen tasarıda, hastaneler, tıbbi tesisler, okullar, ibadet alanları ve BM tesisleri ile çalışanı, tıp çalışanı ve araçlarının milletlerarası insancıl hukuk uyarınca korunması gerektiğinin altı çizildi.

GUTERRES 99. MADDEYİ İŞLETMİŞTİ

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, misyon mühleti boyunca yetkisini birinci defa kullanarak Gazze’deki insani felaketin önlenmesi için BM Kuralı’nın 99. unsurunu işletmiş ve 6 Aralık’ta BMGK’ye mektup göndermişti.

Guterres, “Güvenlik Kurulu üyelerini insani felaketin önlenmesi için baskı yapmaya çağırıyorum ve insani ateşkesin ilan edilmesi talebimi tekrarlıyorum. Bu çok acil.” sözlerini kullanmıştı.

Bunun akabinde 8 Aralık’ta BMGK’de yapılan oylamada Gazze’de ivedilikle insani ateşkes talep edilen karar tasarısı ABD tarafından veto edilmişti.

ABD, BM Genel Konseyi’nde 13 Aralık’ta 153 ülkenin “evet” oyu kullandığı Gazze’de hemen insani ateşkes talebinde bulunulan karar tasarısı için de “hayır” oyu kullanan 10 ülkeden biri olmuştu.

ABD daha evvel 16 , 18 ve 25 Ekim’de de BMGK’de Gazze’ye ait sunulan karar tasarılarını veto etmişti.

BMGK’de 7 Ekim’in akabinde çok sayıda oturum düzenlenmiş ve birçok karar tasarısının veto edilmesinin akabinde Gazze’de çatışmalara “acil ve uzatılmış orta verilmesi” talep edilen 2712 sayılı karar 15 Kasım’da kabul edilmişti.