Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankası ( Fed ) yetkililerinin kelamla yönlendirmeleri ve ağır data gündeminin olduğu haftayı karışık seyirle tamamlarken, gelecek hafta ağır tatil takvimi nedeniyle piyasalarda oynaklığın azalması bekleniyor.

Analistler, yaklaşan Noel tatili nedeniyle yatırımcıların durumlarını azaltmak isteyebileceğini anımsatarak, Fed‘in 2024 yılı için öngörülen faiz indirimlerinin, mühleti ve büyüklüğüne ait belirsizliklerin devam ettiğini lisana getirdi

Hafta içinde açıklanan bilgiler Fed‘in faizleri beklenenden daha süratli düşürebileceği varsayımlarını desteklerken, Fed yetkililerinin şahin kelamla yönlendirmeleri risk iştahını törpüledi.

Chicago Fed Lideri Austan Goolsbee, bankanın faiz oranlarını yakın vakitte ve süratli bir formda düşürme konusunda evvelden taahhütte bulunmadığını ve piyasa beklentilerindeki artışın bankanın işleyişiyle çeliştiğini söyledi.

San Francisco Fed Lideri Mary Daly ise bir röportajında çok sıkılaşmayı önlemek için faiz indirimlerinin gelecek yıl gerekli olabileceğini belirtti. Daly, enflasyonun son aylardaki istikrarlı düşüşünü sürdürmesi halinde Fed’in siyaset faizinde gelecek yıl üç defa indirime gidilse bile epeyce kısıtlayıcı olacağını tabir etti.

Philadelphia Fed Lideri Patrick Harker, bankanın çabucak olmasa da faiz oranlarını düşürmeye başlaması gerektiğini belirtti. Faiz indirimlerinin başlamasının değerli olduğunu tabir eden Harker, fakat bunun çok süratli yapılmasına gerek olmadığını lisana getirdi.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in gelecek yıl toplamda 150 baz puanlık bir faiz indirimine gideceği öngörülürken, banka projeksiyonunda ise kelam konusu indirim 75 baz puandı.

Makroekonomik data tarafında ise ABD iktisadı bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 4,9 ile beklentilerin altında büyüdü. Bu periyotta yapılan aşağı taraflı revizyona karşın ülke iktisadı 2021’in dördüncü çeyreğinden bu yana en güçlü büyümesini kaydetti.

Dün açıklanan, Fed’in enflasyon göstergesi olarak yakından izlediği, besin ve güç kalemlerinin hesaplama dışı tutulduğu, çekirdek şahsî tüketim harcamaları fiyat endeksi de birebir periyotta aylık bazda yüzde 0,1 ve yıllık bazda yüzde 3,2’lik artışla beklentilerin altında kaldı. Böylelikle, kelam konusu endeks, yıllık bazda Nisan 2021’den bu yana en küçük artışını kaydetmiş oldu.

Analistler, çekirdek ferdî tüketim harcamaları fiyat endeksindeki yavaşlamanın enflasyondaki düşüş eğilimine işaret ettiğini belirterek, bu durumun Fed’in gelecek yıl faiz oranlarını düşürmeye başlayacağı tarafındaki beklentilerin güçlenmesini desteklediğini bildirdi.

Bu hafta yüzde 3,83’e inerek temmuzdan bu yana en düşük düzeyini test eden ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, haftayı 2 baz puan azalışla yüzde 3,90’dan tamamladı.

Brent petrolün varil fiyatı Kızıldeniz’de Husilerin, İsrail ile temaslı ticaret gemilerine saldırmasına yönelik haber akışlarının akabinde haftayı yüzde 2,5 paha çıkarıyla 78,9 dolardan tamamladı.

Altının ons fiyatı da haftalık yüzde 1,7 artışla 2 bin 53 dolardan haftayı kapatırken, dolar endeksi yüzde 0,9 düşüşle 101,7’ye gerileyerek temmuzdan bu yana en düşük düzeyine indi.

New York borsaları son 2 yılın en yükseğinde

Fed yetkililerinin kelamla yönlendirmeleri ve ağır bilgi gündeminin olduğu haftada New York borsaları müspet bir seyir izlerken, gelecek hafta Noel tatili nedeniyle piyasalarda oynaklığın az olması bekleniyor.

Analistler, piyasalarda Fed’in çok güvercin adımlar atacağına ait beklentilerin çok süratli fiyatlanmış olabileceğini anımsatarak, bankanın faiz indirimine başlama vaktine yönelik öngörülerin yatırımcıları hayal kırıklığına uğratabileceğine dikkati çekti.

Ülkede geçen hafta açıklanan datalara nazaran, birinci defa işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı da 16 Aralık ile biten haftada 205 bine yükselmesine karşın piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. İki ayın en düşük düzeyine yakın seyreden işsizlik maaşı müracaatları, iş gücü piyasasının dirençli kalmayı sürdürdüğüne işaret etti.

ABD’de Philadelphia Fed İmalat Endeksi ise aralıkta eksi 10,5 ile kesimdeki daralmanın devam ettiğini gösterirken, ülkede yeni konut satışları, kasımda aylık bazda yüzde 12,2 azalarak 590 bine indi ve Nisan 2022’den bu yana en büyük düşüşünü kaydetti.

Ülkede güçlü mal siparişleri ise kasımda aylık bazda yüzde 5,4 ile piyasa beklentilerinin üzerinde arttı.

Söz konusu gelişmelerle birlikte New York borsası yükseliş eğilimini üst üste sekizinci haftaya taşırken, Dow Jones endeksi tüm vakitlerin en yüksek haftalık kapanışını geçekleştirdi. Nasdaq ve S&P 500 endeksleri de yaklaşık son iki yılın en yüksek haftalık kapanışını yaptı.

Böylece geçen hafta, Nasdaq endeksi yüzde 1,27, S&P 500 endeksi yüzde 0,75 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,22 paha kazandı.

25 Aralık ile başlayan haftanın bilgi takviminde, salı Chicago ulusal aktivite endeksi ve Dallas Fed imalat endeksi, çarşamba Richmond Fed Sanayi endeksi, perşembe haftalık işsizlik maaşı müracaatları ve toptan stok bilgilerini takip edilecek.

Avrupa’da karışık bir seyir izlendi

Avrupa borsaları, Avrupa Merkez Bankası (ECB) üyelerinin kelamla yönlendirmeleri ve ağır data gündeminin olduğu haftayı karışık seyirle tamamlarken, gelecek hafta bölge borsalarında sakin bir seyir bekleniyor.

Analistler, ECB üyelerinin bu haftaki karışık kelamla yönlendirmelerinin piyasalarda oynaklığı artırdığını belirterek, İngiliz enflasyonunun beklenenden fazla yavaşlamasının akabinde İngiltere Merkez Bankasının (BoE) faiz indirimine erken başlayabileceğine yönelik beklentilerin arttığını aktardı.

ECB üyesi Martins Kazaks, siyaset faizinin bir mühlet bu düzeylerde kalması gerektiğini belirtirken, Francois Villeroy de Galhau bankanın 2024’te faiz indirimlerine başlayabileceğini söz etti.

Öte yandan, Kızıldeniz’de artan bölgesel riskler nedeniyle milletlerarası lojistik aksamaların olması, enflasyon ve resesyon ikileminin en çok hissedildiği bölge olan Avrupa’da risk algısını artırdı.

Geçen hafta, güvenlik riskleri nedeniyle BP, Kızıldeniz üzerinden tüm tanker sevkiyatının süreksiz olarak durdurulduğunu bildirdi.

Dünyanın en büyük lojistik şirketlerinin başında gelen MSC, Hapag-Lloyd, CMA CGM ve Maersk de Yemen’deki kimi Husi güçlerinin son devirde milletlerarası nakliye tankerlerine atakların düzenlendiğini belirterek süreksiz olarak Kızıldeniz’den geçişleri durdurma kararı aldığını duyurmuştu.

Bölgede geçen hafta açıklanan bilgilere nazaran, Avro Bölgesi’nde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kasımda aylık bazda yüzde 0,6 düşerken, yıllık bazda yüzde 2,4 artış kaydetti.

İngiltere’de açıklanan datalara nazaran, TÜFE kasımda yıllık bazda yüzde 3,9 artışla piyasa beklentilerinin altında kalırken, ülke enflasyonu Ekim 2021’den bu yana en düşük düzeyine gerilemiş oldu.

Öte yandan, yükseliş eğilimini üst üste ikinci haftaya taşıyan avro/dolar paritesi, 1,1040’a çıkarak ağustostan bu yana en yüksek düzeyini test etti. Parite geçen haftayı yüzde 1 artışla 1,1010 düzeyinden tamamladı.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi de yüzde 0,27, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,37 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,07 gerilerken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,60 kıymet kazandı.

Gelecek hafta bölge genelinde açıklanacak bilgi bulunmazken, pazartesi de piyasalar tatil nedeniyle kapalı olacak. İngiltere’de salı ve cuma günleri de tatil nedeniyle süreç gerçekleşmeyecek.

Asya hisse piyasalarında da karışık bir seyir öne çıktı

Geçen hafta, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) negatif faiz siyasetine devam etme kararının akabinde Japonya’da Nikkei 225 endeksi bölge hisse piyasalarından müspet ayrıştı.

BoJ, geçen hafta gerçekleştirdiği toplantıda, negatif faiz siyaseti uygulayan son merkez bankası olma özelliğinin devam ettirerek, siyaset faizini eksi yüzde 0,1’de sabit bırakma kararı aldı.

Piyasalarda artan olağanlaşma beklentilerine karşın, BoJ’un kararında gelecek yıl negatif faiz siyasetinin sonlanacağına yönelik bir sinyal de yer almadı..

Öte yandan, geçen hafta Çin Merkez Bankası (PBoC) da aralık için bir ve beş yıllık kredi faiz oranlarını sırasıyla, yüzde 3,45 ve yüzde 4,2 düzeyinde sabit bıraktı.

Çin’de gayrimenkul şirketlerine yönelik tasalar varlık fiyatlarını baskılamaya devam ederken, ülkenin en büyük şirketlerinden Country Garden’ın mümkün kayıplar için bir fon ayırdığını duyurmasının akabinde şirketin pay fiyatı tarihi düşük düzeye indi.

Bölgede açıklanan datalara nazaran, Japonya’nın kasımda ihracatı, son üç ayda birinci defa gerilerken, dış ticaret açığı 776,9 milyar yen ile beklentileri aştı. Ülkede yıllık enflasyon kasımda beklentiler doğrultusunda yüzde 2,5 oldu.

Çin’de ise 2023’ün 11 ayında direkt yabancı yatırımlar yıllık bazda yüzde 10 geriledi.

Öte yandan, Toyota’nın yan kuruluşu olan Daihatsu Motor’un ofislerinin, çarpışma güvenliği testlerinin sonuçlarını manipüle ettiği nedeniyle basılması ve ABD’deki 1 milyon aracını geri çağırmasına yönelik haber akışının akabinde şirketin pay fiyatı sert düştü.

Ayrıca, Japonya, Samsung Electronics firmasının ileri seviye yarı iletken AR-GE tesisini 20 milyar yene (140 milyon dolar) kadar sübvanse edeceğini bildirildi.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,60 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,4 kıymet kazanırken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,94 ve ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,69 geriledi.

25 Aralık ile başlayan haftanın data takviminde, salı Japonya’da işsizlik oranı ve çekirdek TÜFE, çarşamba BoJ toplantı tutanakları, perşembe Japonya’da sanayi üretimi, cuma ise Çin’de cari süreçler istikrarı bilgileri takip edilecek.

Merkez Bankası, siyaset faizini beklentiler doğrultusunda 250 baz puan arttırarak yüzde 42,50’ye çıkardı

Yurt içinde, geçen hafta düşüş yüklü bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 5,46 azalışla 7.557,56 puandan tamamlarken, geçen hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Siyaseti Konseyi (PPK), siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 250 baz puan artırarak yüzde 42,50’ye yükseltti.

PPK metninde, “Kurul, mali sıkılaştırma sürecini destekleme hedefiyle kullandığı sterilizasyon araçlarının çeşitliliğini artırarak miktarsal sıkılaştırmaya devam edecektir.” sözü dikkat çekti.

Faiz kararının akabinde banka tarafından yapılan duyurularda, kullanılan sterilizasyon araçlarının çeşitliliğini artırmak maksadıyla Türk lirası (TL) depo alım ihaleleri düzenleneceği bildirildi.

Söz konusu kararın akabinde Merkez Bankası dün, yaklaşık 17 yıllık ortanın akabinde 80 milyar lira ile hudutlu olmak üzere depo alım ihalesi açtığını duyurdu.

Depremin olumsuz tesirlerinin azaltılması emeliyle zelzele bölgesine kullandırılan kredilerin menkul değer tesis uygulamasından muafiyetine yönelik konuların Haziran 2024’e kadar devam edeceği de aktarılan duyuruda, yabancı para yükümlülükler için yüzde 5 olarak uygulanan menkul değer tesis oranının yüzde 4’e indirileceği kaydedildi.

Bu kararlara ek olarak, dün de TCMB’nin Resmi Gazete’de yer alan Bildirim değişikliğine nazaran, ödeme sistemleri altında, üye işyerlerine sağlanan her türlü hizmetler ile ticari kartlarla ilgili eser ve hizmetler karşılığında bankalarca alınabilecek fiyatlarda referans oran yüzde 3,11’i aşamayacağı belirtildi.

Öte yandan, geçen hafta açıklanan bilgilere nazaran, TCMB toplam rezervleri, 15 Aralık haftasında bir evvelki haftaya nazaran 1 milyar 154 milyon dolar artışla 142 milyar 528 milyon dolara çıkarak tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaşırken, yurt dışı yerleşiklerin yıl başından bu yana pay senetlerindeki toplam alımı da yaklaşık 1 milyar 175 milyon dolar oldu.

Ayrıca dün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Lideri Numan Kurtulmuş ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in iştirakiyle gerçekleştirilen Borsa İstanbul 150. Yıl Gong Töreni’nde konuşan Borsa İstanbul AŞ İdare Şurası Lideri Prof. Dr. Erişah Arıcan, “Gösterge endeksimiz BIST100’ün yanında, tarihimizde birinci defa 500 şirketi aştığımız için, borsamızın güzide 500 şirketinin yer alacağı BIST500 Endeksi’ni bugün başlatıyoruz. Geldiğimiz noktada, borsamızı kapsayıcı bir endeksle taçlandırmak gerekiyordu ve bugün prestijiyle hayata geçiriyoruz” dedi.

Törende açıklamalarda bulunan Erdoğan ise son yıllarda Türk borsasına yönelik teveccühün hem içeride hem de dışarıda giderek arttığını anlatarak, şunları kaydetti:

“Küresel iktisatta daralma yaşanırken, yabancı sermaye alkışları yahut akışları her yerden gerilerken Türkiye, borsa üzerinden yabancı sermaye çekmeyi yani ekonomik büyümesine finansman temin etmeyi sürdürüyor. Tüm dünyada risk iştahının düştüğü, sermayenin korunaklı alanlara gerçek çekildiği bir devirde uyguladığımız mali programın bir sonucu olarak Türkiye milletlerarası sermaye açısından çekim merkezi vasfını koyuyor.”

Törende konuşan Şimşek de, “Borsa bir oyun alanı değildir, o nedenle SPK’nin yaptığı çalışmalar önümüzdeki periyotta çok daha tesirli olacak.” sözlerini kullandı.

Söz konusu gelişmelerle birlikte dolar/TL, haftayı bir evvelki kapanışın yüzde 0,8 üzerinde 29,2332’den tamamladı.

Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 7.500 ve 7.400 düzeylerinin takviye, 7.600 ve 7.700 puanın ise direnç olarak öne çıkabileceğini kaydetti.

Gelecek hafta yurt içi data gündeminde, salı günü kapasite kullanım oranı ve gerçek kesim inanç endeksi, perşembe günü ekonomik itimat endeksinin yanı sıra haftalık para ve banka istatistikleri, cuma günü ise dış ticaret açığı bilgileri takip edilecek.