Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, yastık altı altınların iktisada kazandırılması gayesiyle çok istikametli çalışma yürüttüklerini belirterek, “Altına hem ziynet hem de tasarruf hedefli büyük ilgi var. Altın üretimini artırmak, madenciliği geliştirmek durumundayız. Altın üretime, yatırıma katkı sunarsa ülkeye yararı olur. Vatandaş dövizi meskeninde tuttuğunda ABD, Avrupa’ya sıfır faizli kredi açmış oluyor. Altın, dövizin sisteme dahil olması önemli” diye konuştu.

Yılmaz, vatandaşın bankaya yatırdığı altını gereksinimi olduğunda çekebilmesi maksadıyla bankaların fiziki altın teslimini kolaylaştırmaya yönelik yeni adımlar atılacağını söyledi.

Yastık altı altın stokumuzun 4 bin 670 ton ile yaklaşık 300 milyar dolar kıymetinde olduğunu, ithalatın haziran-ekimde 2.8 milyar dolar azaldığını söyleyen Yılmaz, şu bildirileri verdi:

İTHALATI AZALTMA

İthalata kota uygulamasına 7 Ağustos 2023’te başladı. Rafinerilerin üretebileceği en küçük altında alt hududu 1 gram olarak belirlenmesiyle altın talebinin azaltılması hedeflendi. Ağustos ayında ek vergi uygulaması yürürlüğe girdi. Değerli metallerle kaplama ismi metallerden olan eserlerin ithalatında yüzde 20 ek mali yükümlülük uygulamasına geçildi.

2.8 MİLYAR DOLAR GERİLEDİ

Düzenlemelerin tesiri Eylül 2023 prestijiyle görülmeye başladı. Altın ithalatı eylül ve ekim aylarında geçen yılın tıpkı ayına nazaran sırasıyla 2.8 ve 3.1 milyar dolar düzeyinden yaklaşık yüzde 31 ve 39 oranında azalarak her iki ay içinde yaklaşık 1.9 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

650 BİN TL’YE KADAR DEVLET GÜVENCESİ

Bireylerin altın hesabı 650 bin liraya kadar devlet teminatı altındadır. Vatandaşlarımız altınlarını saklama maliyetine katlanmadan inançlı bir ortamda altın olarak koruma ettikleri üzere gerçek bazda getiri elde etme imkânına sahip olacaklar.

KUYUMCU ALTIN DEĞERLEME SİSTEMİ

Kuyumcu Altın Değerleme Sistemi ile fiziki olarak bulundurulan altınların sisteme dahil kuyumcular aracılığıyla bankalardaki altın mevduat hesaplarına aktarılması sağlanmaktadır. Vatandaşların, elinde tuttuğu çeşitli ayarlardaki tüm kolye, bilezik üzere takılar, çeyrek, cumhuriyet altınları üzere ziynet altınlarının yanı sıra gram altınları seçkin kuyumculardan oluşan 72 vilayetteki 300’den fazla altın değerleme noktalarında gram cinsinden 24 ayar olarak banka mevduat hesabına aktarılmaktadır.

ALTINA DAYALI KİRA SERTİFİKASI

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Altın Tahvili/Altına Dayalı Kira Sertifikası ihraç ediyor. Bu sertifika yastık altında ya da banka kasalarında hiçbir getiri olmaksızın tutulan altınlara yıllık belirli bir getiri imkânı sunuyor, elde edilecek getirilerden stopaj vergisi de alınmıyor. Ayrıyeten vatandaş dilediği sertifikasını satarak nakde dönüştürebilir ya da vade sonunda altınını fiziki olarak da alabilir.

ALTINDAN DÖNÜŞÜMLÜ KUR KORUMA

Merkez Bankası tarafından Fiziki Altından Dönüşümlü Kur Muhafazalı Hesap ile fiziki altınların banka hesabına aktarılması sonrası hesap açılarak altın bazında ek getiri sağlanıyor. Bu finansal eser sayesinde kişisel yatırımcılar yıllık bazda 3 ay vadeli hesapları için yüzde 2, 6 ay vadeli hesapları için yüzde 3, 1 yıl vadeli hesaplar için ise yüzde 4 getiri imkânı elde etmektedir. Yastık altındaki altınların iktisada kazandırılmasına yönelik mevcut sistemlerin geliştirilmesi ve yeni uygulamaların hayata geçirilmesi için çalışmalara devam edilmektedir. Bu süreçte bankaların daha faal olması ve vatandaşın yatırdığı altını gereksinimi olduğunda çekebilmesi için bankaların fiziki altın teslimini kolaylaştırması önümüzdeki periyotta atılması planlanan adımlar ortasındadır.

CAZİP ENSTRÜMANLAR VAR

Altının bir kısmı ziynet niteliğinde, bir kısmı tasarruf, bir kısmı da sanayi hedefli kullanılıyor. Daha çok tasarruf aracı olarak tercih ediliyor, kültürel alışkanlıklar da var. Burada sıkıntı altına yatırım yapılması değil sistemin dışında kalması. Sisteme dahil olursa üretim ve yatırma katkıda bulunur. Bu durum döviz için de geçerli. Dövizi meskeninde tutan ABD, Avrupa’ya sıfır faizli kredi veriyor. Değerli olan sisteme dahil olması. Cazip enstrümanlar geliştirildi, bunların geliştirilmesi için çalışmalar yapılıyor.

ÜRETİMİN ARTMASI GEREKİYOR

Altın üretimini artırmamız gerekiyor, yeni keşifler var. Altında gereksinimi karşılayacak üretim çıkabilir. Orman, maden, etraf tartışmalarında hassasiyetler var. Tüm bunları etraf kurallarına uyarak geliştirmek lazım. Sanayi ve Orman Bakanlığı çalışma yapıyor. Yatırım yeri tahsisi, çevresel hassasiyetler, madencilik çalışmaları, ruhsat süreçleri de etkiliyor. Tarım Bakanlığı noktasal değil de bütüncül halde süreci belirlemeye yönelik sanayi, maden için nereler ayrılabilir diye çalışıyor. İşin sosyolojik tarafını izlemek lazım. Toplumsal bilimciler bunu çalışmalı.