Anayasa Mahkemesi Lideri Zühtü Arslan, AYM’nin Can Atalay kararına uymayan Yargıtay‘a reaksiyon göstererek, “Anayasa Mahkemesi kararlarına uyulmamasının hiçbir münasebeti olamaz” dedi.

YARGITAY-AYM KRİZİ BÜYÜYOR

Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Anayasa Mahkemesi‘nin Can Atalay hakkındaki ikinci hak ihlali kararını geçtiğimiz haftalarda görüşerek karara bağlamıştı. “AYM’nin hak ihlali kararının hukuksal kıymeti yok.” diyen Daire, ikinci hak ihlali kararına da uyulmamasına karar vermişti.

AYM LİDERİ ARSLAN’DAN YARGITAY’A SERT TEPKİ

Anayasa Mahkemesi (AYM) Lideri Zühtü Arslan’dan Yargıtay‘a sert reaksiyon geldi. Arslan, Anayasa Mahkemesi kararlarına uyulmamasının hiçbir münasebeti olamayacağını belirtti. İhlal kararlarının uygulanması konusunda genel olarak bir sorun bulunmadığına işaret eden Arslan, şunları söyledi: “Anayasa Mahkemesince verilen ihlal kararlarına uyulmamasının münasebeti olarak sunulan iki konuya kısaca değinmek ve size öğretilenlerin yanlışsız olduğunu göstermek isterim.

Birincisi, isimli ve idari yargı sisteminde sonuncu ve bağlayıcı kararları verme yetkisinin ilgili yüksek mahkemelere ilişkin olduğu, hasebiyle katılaşmış kararları ortadan kaldırmaya yönelik ihlal kararları verilemeyeceği ileri sürülmektedir. Açıkçası bu görüşün anayasal yahut yasal hiçbir desteği olmadığı üzere kişisel müracaat kurumunun doğasıyla da bağdaştığı söylenemez.”

“UYUŞMAZLIĞI KARARA BAĞLAMA YETKİSİ AYM’DE”

Zühtü Arslan, ihlal kararlarına uyulmamasına münasebet olarak gösterilenlerden birinin “yorum farklılığı” olduğunu belirterek, “Elbette, yüksek mahkemeler dahil kamu gücü kullanan tüm organlar Anayasa’yı yorumlama yetkisine sahiptir. Fakat bu yorumların yol açtığı uyuşmazlıklar norm kontrolü yahut ferdi müracaat yoluyla Anayasa Mahkemesine taşındığında Anayasa’yı en son ve bağlayıcı biçimde yorumlayarak uyuşmazlığı karara bağlama yetkisi Anayasa Mahkemesine verilmiştir.” sözlerini kullandı.

Anayasa Mahkemesi (AYM) Lideri Zühtü Arslan

“AYM SON KELAMI SÖYLEDİKTEN SONRA BUNA UYMAK ZORUNDAYIZ”

Anayasa Mahkemesi kararlarının kesin olduğunu vurgulayan Arslan, kararların, yasama, yürütme ve yargı organlarını, yönetim makamlarını, gerçek ve hukuksal şahısları, herkesi ve her kurumu bağladığına işaret etti. Yüksek Mahkemenin kararlarına uyulmamasının münasebetinin olmayacağını söyleyen Arslan, şöyle devam etti: “Anayasa Mahkemesi, bir hususta karar verdikten ve son kelamı söyledikten sonra katılmasak da buna uymak zorundayız.

“AYM KARARININ İCRA EDİLMEMESİNİN HİÇBİR MÜNASEBETİ OLAMAZ”

Bir yargı kararına katılmamak farklı, ona uymamak farklıdır. Birincisi yasal, ikincisi ise legal değildir. Unutmayalım ki mahkeme kararları yanlışsız yahut yanlışsız olduğu veya beğendiğimiz için değil, mahkeme kararı olduğu için uygulanmak zorundadır. Münasebetiyle Anayasa Mahkemesinin en son ve bağlayıcı kararından sonra artık mahkemeler ya da anayasal organlar ortasında ortaya çıkabilecek görüş, yorum yahut yaklaşım farklılıkları yalnızca tenkit konusu olabilir. Lakin bu farklılıklar Anayasa Mahkemesi kararının icra edilmemesinin hiçbir halde münasebeti olamaz.”

Anayasa ve kanunlarda, uyuşmazlıkların nasıl karara bağlanacağının öngörüldüğünü, Anayasal uyuşmazlıkları çözen mercinin Anayasa Mahkemesi olduğunu aktaran Arslan, “Diğer kamu makamlarının pozisyonu, uyuşmazlığın tarafı olmaktan ibarettir. Rastgele bir yargısal uyuşmazlıkta tarafların yorumunun uyuşmazlığı çözen mahkemenin yorumundan üstün olduğu düşünülemeyeceği üzere bunun en temel hukuk mantığıyla bağdaştırılması da mümkün değildir.” dedi.

“MESELELERİ HUKUK TABANINDA ÇÖZMEK ZORUNDAYIZ”

Zühtü Arslan, Anayasa’nın hiçbir kurum yahut şahsa Anayasa Mahkemesinin kararlarını Anayasa’ya uygunluk konusunda denetleme misyonu vermediğini söz etti. Ferdi müracaatta verilen ihlal kararlarına uyulmamasıyla verilen zararın yalnızca müracaatçıların haklarından yoksun bırakılmasıyla sonlu olmadığını söyleyen Arslan, ihlal kararlarının icra edilmemesinin, ferdî müracaat yolunu etkisiz kılabilecek nitelikte “vahim bir olay” olduğunu vurguladı. Lider Arslan, “Aklıselimle hareket ederek ihlal kararlarının tesirli icrası dahil tüm sorunlarımızı yalnızca hukuk tabanında kalmak suretiyle çözmek zorundayız.” diye konuştu.

NE OLMUŞTU?

İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Can Atalay’ın “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım” hatasından 18 yıl mahpusla cezalandırılmasına ve bu kabahatten tutuklanmasına karar vermişti. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, mahallî mahkemenin kararını hukuka uygun bulmuştu. 28. Periyot Milletvekili Genel Seçimi’nde TİP’ten Hatay milletvekili seçilen Can Atalay’ın avukatları, “müvekkillerinin milletvekili seçilmesi nedeniyle hakkındaki yargılamanın durması ve tahliye edilmesi” talebiyle Yargıtay‘a başvurmuştu.

Can Atalay

Başvurunun akabinde süreç devam ederken Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Seyahat Parkı davasında Can Atalay’a verilen 18 yıl mahpus cezasını onamıştı. Yargıtay’ın talebi reddetmesi üzerine Atalay, Anayasa Mahkemesine ferdî müracaatta bulunmuş, mahkeme de “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma” ile “kişi hürriyeti ve güvenliği” haklarının ihlal edildiğine ve Atalay’ın yine yargılanarak tahliyesine karar verilmesine hükmetmişti.

Anayasa Mahkemesince, Atalay’ın yine yargılanması ve tahliyesi istemiyle gönderilen belge, lokal mahkemece karar verilmeden Yargıtay 3. Ceza Dairesine iletilmiş, kelam konusu ceza dairesi ihlal kararına uymamıştı.

ANAYASA MAHKEMESİ 2. KERE İHLAL KARARI VERMİŞTİ

Can Atalay’ın avukatları, Anayasa Mahkemesinin verdiği ihlal kararına uyulmaması nedeniyle ikinci sefer ferdî müracaatta bulunmuştu. Yapılan ikinci müracaatta yüksek mahkeme, Atalay’ın “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma”, “kişi hürriyeti ve güvenliği” ile “bireysel müracaatta bulunma” haklarının ihlal edildiğine karar vermişti.

“Anayasa’nın 148. hususunda sağlanan ferdi müracaat hakkının, daha evvel verilen ihlal kararının uygulanmaması suretiyle ihlal edildiği” sonucuna varan Anayasa Mahkemesi, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için kararın ilgili mahkemesine gönderilmesine hükmetmişti.

YARGITAY, AYM’NİN 2. İHLAL KARARINA DA UYULMAMASINA HÜKMETMİŞTİ

Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Can Atalay hakkında Anayasa Mahkemesince (AYM) verilen ikinci ihlal kararının da tüzel kıymetinin olmadığını, sonuçta Anayasa’nın 153/6. hususu çerçevesinde uygulanabilecek bir kararın olmadığını tabir ederek, AYM’nin kararına uyulmamasına karar vermişti.