The Guardian’ın 4 Şubat tarihli “CNN çalışanları, kuruluşun İsrail yanlısı tavrının gazeteciliğin berbata kullanılmasına yol açtığını söyledi” başlıklı haberinde, CNN’in İsrail’in Gazze’ye yönelik hücumlarında yayın siyasetinde uyguladığı sansüre yer verildi.

Adı açıklanmayan CNN çalışanlarının tabirlerine dayandırılan haberde, CNN’nin Gazze bahisli haberlerde uyguladığı sansüre verilen örnekler dikkati çekti.

CNN ise Guardian’ın haberiyle ilgili kamuoyunun sorularına hala cevap vermeyerek sessizliğini koruyor.

The Guardian, haberi için CNN’in ABD ve yurt dışındaki farklı ofislerden 6 çalışan ile görüşürken, Amerikalı yayın kuruluşunun iç yazışmaları ve gönderilen e-postaların çalışanların savını dayanaklar nitelikte olduğu söz ediliyor.

CNN’de, İsrail’in Gazze’ye yönelik taarruzlarını husus alan haberlerin, yayına girmeden evvel idare tarafından onay sürecine tabi tutulduğu belirtilen haberde, çalışanlar, kuruluşun yayın politikalarına “İsrail propagandası yapmaya teşvik edildikleri ve Filistin tarafının bakış açısını sansürledikleri” gerekçesiyle reaksiyon gösterdi.

Bir çalışan, “Savaş başladığından bu yana haberler büyük ölçüde, birinci gelen bilgi ne kadar hakikat olursa olsun, yayın ağının İsrail’e yönelik sistematik ve kurumsal taraflılığı çerçevesinde çarpıtıldı. Sonuç olarak CNN’in İsrail-Gazze Savaşı’na ait haberleri, gazeteciliğin berbata kullanılmasına yol açtı.” dedi.

CNN’in haber metinlerine ait kararların, ABD’nin Georgia eyaletindeki merkez ofisinden gelen direktifler sonucu oluşturulan “katı yönetmelikler” aracılığıyla alındığı vurgulandı.

Yönetmeliğin, Hamas’tan yapılan açıklamalara ilişkin “sert kısıtlamaların” yanı sıra Filistin tarafından gelen açıklamaların da “olduğu üzere değil göründüğü üzere ele alınmasını” içerdiği sav edildi.

Ayrıca İsrail’in Gazze’yi işgaline ait haberlerin yayınlanmadan evvel CNN’in Kudüs ofisi tarafından onaylanması gerektiği bilgisi paylaşıldı.

Öte yandan, daha evvel BBC’de yönetici durumundayken İsrail hükümetinin “baskılarına boyun eğdiği” aktarılan ve 7 Ekim 2023 olayları sonrası CNN’de Üst Yöneticilik misyonuna başlayan Mark Thompson’ın, haberlerde kullanılan lisanı belirlediği aktarıldı.

CNN’den kimi kaynaklar, Thompson’ın talimatlarının, çatışmanın birinci günlerinde İsrail bakış açısıyla yazılan haberlere odaklanılmasında ve hayatını yitiren Filistinli siviller ile Gazze’de meydana gelen yıkımların gereğince yansıtılmamasında tesirli olduğunu belirtti.

Çalışanlardan biri, “katı direktiflerle haber yapmanın zorlaşması” nedeniyle yöneticilerle sorun yaşadıklarını söyledi.

Gazeteciler, Gazze’den yazdıkları içeriklerin yayın öncesi Kudüs ofisinin onayının akabinde İsrail yanlısı bir hale büründüğünden yakındı.

The Guardian’a konuşan CNN çalışanları, İsrail’de vazife yapmaktan “yaşananları özgürce anlatabileceklerini düşünmedikleri” için kaçındıklarını lisana getirdi.

7 EKİM AKINLARI SONRASI CNN ÇALIŞANLARINA YENİ YÖNETMELİK GÖNDERİLDİ

Habere nazaran, CNN Üst Yöneticisi Thompson, 7 Ekim hücumları sonrası çalışanlara yeni yönetmelik gönderdi.

Yönetmelikte, CNN’in İsrail taarruzları sonucu meydana gelen insani sonuçların haberini yapacağı fakat “bu akınların asıl kaynağının ne olduğunu her vakit kitlelerine hatırlatacakları” vurgulandı.

CNN çalışanları, yönetmeliğin, Hamas’ın faaliyetlerinin İsrail’in ataklarını “haklı göstermek” için kullanıldığını söyledi.

Çalışanlardan biri, “Editörler, (bu yönetmeliği) İsrail ne yaparsa yapsın Hamas’ın suçlanacağına ait talimat olarak yorumlamaktan öteki ne yapabilir? İsrail’in sokakları yok eden devasa bombalar atması, aileleri yok etmesi üzere her hareketi, ‘bunu hak ettiler’ bakış açısıyla yayınlanıyor.” dedi.

Habere nazaran, CNN’de haber standartları ve uygulamaları alanında yöneticilik yapan David Lindsay, Kasım 2023’te Hamas’ın açıklamalarına ve yayınladığı imgelere “kışkırtıcı telaffuz ve propaganda” olduğu gerekçesiyle haberlerde yer verilmesini yasakladı.

HAMAS YETKİLİLERİYLE GÖRÜŞÜLMESİ YASAK

Bir öbür CNN çalışanı, yayın ağının İsrail ve ABD tarafının “kışkırtıcı telaffuz ve propagandalarına” yer verildiğine ve başka kanallar Hamas’tan yetkililerle mülakatlar yaparken CNN’in yapmadığına dikkati çekti.

Habere nazaran, CNN’in Richard Greene’in başında olduğu Kudüs ofisi için eklenen “SecondEyes” ismi verilen onay süreci “taraflı görünen sözleri kullanmamak ve kodlanmış manalar çıkarılmasının önüne geçmek” için oluşturuldu.

CNN çalışanları, “kötü bir şey olmadığını” ve standartları sürdürmek için oluşturulduğunu söyledikleri bu sürecin “oto sansür” aracı haline geldiğini belirtti.

Kudüs ofisinin onay süreçlerinden biri olan “SecondEyes” ile İsrailli yetkililerin açıklamalarının “hızlıca” yayınlandığı tabir edilen haberde, sırf Hamas’ın değil Filistin tarafından yapılan her açıklamanın “ertelendiği yahut hiç yayınlanmadığı” kaydedildi.

CNN çalışanlarından biri, kuruluşun haberlerinde İsrail ordusunun sorumluluğunu “azaltacak” halde edilgen lisan kullandığını da aktardı.

Öte yandan, çalışanlar, CNN’de yüklü olarak İsrail yanlılarının ve yetkililerinin röportajlarına baskın biçimde yer verildiğini tabir etti.

İSRAİL’İN, ‘BEBEKLERİN BAŞI KESİLDİ’ PALAVRASINA ORTAK OLDULAR

Bir CNN sözcüsünün “Gazetecilerimizden rastgele birisinin İsrailli yetkililere başka yetkililerden farklı davrandığı fikrini mutlaka reddediyoruz.” açıklamasına yer veren The Guardian, CNN’de haber sunucusu Sara Sidner’ın “Hamas’ın bebeklerin başını kestiği istikametindeki İsrail iddialarına” ait haberinin reaksiyon toplamasını hatırlattı.

Sidner’in, programında konuştuğu Kudüs’teki CNN muhabiri Hadas Gold’a bu savların barışı imkansız hale getirdiğini söylemesi üzerine Gold da “Bu cins vahşetleri yapan beşerlerle nasıl uğraşabilirsiniz ki?” halinde karşılık vermişti.

Gold, argümanlar hakkında “elinde görüntüler olduğunu” öne sürmüştü. Guardian’ın haberinde, CNN’in elinde bu çeşit bir görüntü bulunmadığına da işaret edildi.

CNN çalışanları, programdaki açıklamaların, İsrail hükümetinin anlatımını aktardığına fakat haberin tarafsız olması gerektiğine dikkati çekti.

Haberde, Gazze Şeridi hududunda yer alan Kfar Aza beldesine giden İsrailli gazetecilerin bu suça ait rastgele bir ispat görmediklerine ve askeri yetkililerin de bu bahisten hiç bahsetmediklerine işaret edildi.

CNN çalışanları, İsrail ordusunun “kabarık sicile sahip olması nedeniyle kıdemli editörlerin bu bahse (baş kesme fotoğraflarına) daha temkinli yaklaşması” gerektiğine işaret etti.

Haberde, CNN’in “İsrailli yetkililerin savlarını geri çekmesini haberleştirdiği” belirtilirken, CNN çalışanları “İsrail hükümetine atfedilen meşhur ‘kafası kesilmiş bebekler’ argümanı, Beyaz Saray’ın (Başkan Joe) Biden’ın var olmayan fotoğrafları gördüğü istikametindeki açıklamasından geri adım atmasından sonra bile yaklaşık 18 saat boyunca yayında kaldı. CNN’in ne fotoğraflı delillere erişimi ne de bu tezleri bağımsız olarak doğrulama imkanı vardı.” dedi.

CNN çalışanları, Orta Doğu’dan uzun müddettir haber yapan muhabir Jomana Karadsheh üzere birtakım isimlerin CNN’in getirdiği kısıtlamalara karşı çıktığını belirtti.

Bir CNN sözcüsü ise taraflı haber yaptıklarına ait tezleri reddetti.

“AVRUPALILAR YERİNE ARAPLARIN HAYATI YUTULMASI DAHA KOLAY HAP”

Bazı CNN çalışanları, Rusya-Ukrayna Savaşına ait yapılan haberlerin Kiev idaresini takviyeler nitelikte olması nedeniyle kanalın editoryal standartlarının gevşediğini; bunun, bilhassa İsrail’in Filistin’e taarruzları hakkında yapılan haberler konusunda “tehlikeli bir emsal” teşkil ettiğini lisana getirdi.

CNN işçisi, “Ukrayna ile ilgili haber yaparken editöryal standartlarımız ve dürüstlüğümüz konusunda gösterdiğimiz kayıtsızlık, bize olumsuz geri döndü. Fakat, bu kere riskler daha fazla ve sonuçları çok daha ağır. Avrupalılar yerine Arapların hayatı kelam konusu olduğunda gazetecilerin kayıtsızlığı dünya için yutulması daha kolay bir hap haline geliyor.” değerlendirmesinde bulundu.

CNN kaynakları, “İsrail ordusuna bağlı olmamız ve ordu tarafından sansürlenen haberler yapmamız sorun değil ancak istesek de istemesek de Gazze’de oyların çoğunluğunu kazanan örgütle konuşamıyoruz. CNN izleyicilerinin, bu öyküdeki merkezi bir oyuncudan haber almaları engelleniyor.” formunda konuştu.

Kaynaklar, “Yaptıklarından hoşlanmadığımız için biriyle konuşmayacağımızı söylemek gazetecilik değildir. CNN, yıllar boyunca pek çok teröristle ve ABD’nin düşmanlarıyla konuştu. Muammer Kaddafi ile röportaj yaptık. Usame bin Ladin’le bile röportaj yaptık. Pekala bu sefer farklı olan ne?” açıklamasını yaptı.

İSRAİL’İN YAYIN KURULUŞLARI ÜZERİNDEKİ ÜZERİNDE ‘BASKI’ GEÇMİŞE UZANIYOR

The Guardian’ın haberinde, İsrail hükümetinin yıllardır basın kuruluşları üzerinde baskı kurmaya çalıştığına da yer verildi.

CNN’in kurucusu Ted Turner, 2002’de The Guardian’a verdiği demeçte, İsrail’in Filistinlilere karşı “terör uyguladığını” söylediğinde birçok tenkide maruz kalmıştı.

CNN televizyonunun genel müdürü Walter Isaacson o periyotta Turner’ı kınamak için İsrail televizyonuna çıkmıştı.

CNN’in şu anki Üst Yöneticisi Thompson, yaklaşık 20 yıl evvel BBC’nin genel müdürü olduğu devirde de İsrail ile birkaç sefer karşı karşıya gelmişti.

BBC’nin 2005’te İsrail’in nükleer sırlarını dünyaya açıklayan Mordechai Vanunu ile röportaj yapması kamuoyunda büyük tartışmalara yol açmıştı.

İsrailli yetkililerin Vanunu’nun röportaj vermesini yasaklamasına karşın BBC’nin Vanunu ile konuştuğu imajlar yayınlandığında, yetkililer, BBC’nin Kudüs ofisinin yönetici vekili Simon Wilson’ı misyondan alarak reaksiyon göstermişti.

Thompson bu olaylar üzerine Kudüs’ü ziyaret ederek, devrin İsrail Başbakanı Ariel Şaron ile görüşmüştü.

Şaron ile görüşmesinden birkaç gün sonra İsrail hükümetince “antisemitizmle” suçlanan BBC’nin Kudüs muhabiri Orla Guerin’in bölgeden ayrılacağı duyurulmuştu.

O devirde Thompson’ın ofisi “İsrail’in baskısı altında hareket ettiğini reddetmiş ve Guerin’in olağandan daha uzun süren vazifesini tamamladığını” açıklamıştı.