Avrupalı çiftçiler, son haftalarda Berlin’den Paris’e, Brüksel’den Bükreş’e kadar birçok başkentte traktörleriyle yollara çıkarak protesto şovları düzenledi. Protestocuların telaşları bütün Avrupa ülkelerinde birebirdi.

‘NET SIFIR İSYAN’

Belçika, Fransa, Almanya, Yunanistan, Litvanya, Polonya, Romanya ve artık İspanya’da da çiftçiler protesto şovları düzenliyor. Medya kuruluşları, protestoları “net sıfır isyan” olarak tanımlayarak Avrupa Yeşil Mutabakatı sonrası getirilen “yeşil” kurallara karşı yapıldığını belirtti. Lakin, isyanın nedeni yalnızca bu değil.

Aralık ayında Alman Hükümeti, ülkenin 2024 bütçesindeki 17 milyar avroluk açığı kapatmak için sübvansiyonları ve harcamaları azaltma planlarını duyurdu. Bu planlar ortasında ziraî sübvansiyonların kesilmesi ve vergi indirimleri de bulunuyordu. Bu da çiftçi protestolarının patlamasına neden oldu. O vakitten bu yana, AB genelindeki öbür çiftçiler de sokaklara çıkmaya başladı.

AB’li çiftçilerin gündeme getirdiği problemler ortasında düşen satış fiyatları, artan maliyetler, ağır düzenlemeler, güçlü ve otoriter perakendeciler, borç yükü, iklim krizi, nadasa bırakma ve ucuz ithalat yer alıyor.

İTHALAT NEDEN SORUN OLUYOR?

AB’nin Rusya’nın işgalinden bu yana Ukrayna’dan ağır ithalat yapması, kota ve vergi muafiyeti üzere siyasetler lokal çiftçileri olumsuz etkiliyor.

Ayrıca, AB ile Güney Amerika bloğu Mercosur ortasında yapılan ticaret muahedesi müzakerelerinin tekrar başlaması, bilhassa şeker, tahıl ve et üzere bölümlerde haksız rekabete yol açabilecek tasaları artırıyor.

NADAS ARAZİSİ

Çiftçiler ayrıyeten tarım yerlerinin yüzde 4’ünün nadasa bırakılması mecburiliği üzere yeni AB sübvansiyon kurallarına da itiraz ediyor. Fransız çiftçiler, hükümetlerinin uygulamayı fazla karmaşık hale getirdiğini söyleyerek çok bürokrasiyi eleştiriyor.

YAKIT VERGİSİ NE OLACAK?

Almanya ve Fransa gibi AB’nin en büyük tarım üreticilerinde, çiftçiler tarımsal dizel üzerindeki sübvansiyonların yahut vergi indirimlerinin sonlandırılması planlarına karşı çıktı. Yunan çiftçiler ise dizel üzerindeki verginin azaltılmasını istiyorlar.

Paris ve Berlin, baskıya boyun eğdi ve planlarından geri adım attılar bile.

AB’DEN TAKVİYE GELECEK Mİ?

AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, çiftçilerin Brüksel’deki protestolarından sonra acil bir toplantı düzenleyerek Avrupa çiftçilerine takviye olacaklarını, iş birliği yaparak idari yükü azaltacaklarını ve bölümün yapısal zorluklarını ele alacaklarını belirtti.

‘KÖKLÜ REFORM’ GELECEK Mİ?

Brüksel’de düzenlenen protestoların akabinde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Avrupa’nın tarım dalının büyük bir krizle karşı karşıya olduğunu kabul etti. Amaçta olan gıda devleri ile süpermarketlerin çiftçilere adil fiyatlar ödemesini sağlamak için AB’nin “köklü” bir tarım ıslahatı yapması gerektiğini vurguladı.

VERECEKLERİ FON KÂFİ Mİ?

Fransa’nın yeni seçilen Başbakanı Gabriel Attal ise protestoların bitmesi halinde yaklaşık 100 milyon avroluk bir fonu çiftçilere vereceğini söylese de bunun çok yetersiz olduğu biliniyor.

‘KAYBIMIZ ÇOK BÜYÜK’

Bununla birlikte Attal hem çiftçi hem de tüm Fransızların hayat kalitesini düşüren bürokrasiyi azaltmak için ıslahat yapılması gerektiğini belirterek “Günlük hayatımızdaki prosedürler ve karmaşıklıklar nedeniyle her yıl 60 milyar avro kaybettiğimiz kestirim ediliyor” sözlerini kullandı.