Türkiye’de kredi kartı kullanımı her geçen gün artıyor. Dünya çapında ödeme aracı olarak kullanılan kredi kartları ülkemizde borçlanma aracına dönüştü. Limite nazaran minimum ödeme fiyatı farklılaşan kredi kartlarıyla taksit, borç erteleme, minimum ödeme fiyatını ödeme üzere birçok biçimde kullanım yapılıyor.

TCMB LİDERİ KARAHAN: KREDİ KARTIYLA İLGİLİ BİRKAÇ FİKRİMİZ VAR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, kredi kartlarına ait olarak “Aralık ayında kredi kartı harcamalarında yükselme oldu. Bunu not ettik, farkındayız. Bunun süreksiz olup olmadığı şimdi çok net değil. Taban fiyatın artacağı bekleniyordu. Bu nedenle kimi harcamalar öne çekilmiş olabilir ancak bundan bağımsız olarak kredi kartlarında düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu bahiste birkaç fikrimiz var, çalışmalarımız sürüyor. Muhakkak bir basamağa geldiğinde kamuoyuyla paylaşacağız” şeklinde açıklamada bulunmuştu.

BORCUN TAMAMINI ÖDEMEK EN İYİSİ

Kredi kartıyla yapılan harcamanın tamamını son ödeme tarihinde ödenmesiyle birlikte periyot borcu sıfırlanmış oluyor. Böylelikle bankaya rastgele bir faiz ödenmeden bankanın müşterisine verdiği kredibilite yaklaşık 40 gün faizsiz olarak kullanılabiliyor. Böylelikle banka 40 gün boyunca faiz almadan beklemiş oluyor.

Ancak ülkemizde devir borcunun tamamını ödeyen kişi sayısı epey az. Limiti 25 bin liraya kadar olan kartlarda taban ödeme fiyatı toplam devir borcunun yüzde 20’si, 25 bin lira limitin üstünde kartı bulunanların taban ödeme fiyatı toplam borcun yüzde 40’ı kadar oluyor. Diğer bir örnekle ilerlemek gerekirse 10 bin liralık harcama 25 bin lira limiti olan bir kartla yapılırsa taban ödeme meblağı 2000 lira oluyor. Tekrar 10 bin liralık harcama yapılan fakat limiti 25 bin liranın üzerinde olan kredi kartına en az 4 bin lira ödeme yapılması gerekiyor. Ödeme yapılmayan kısım sonraki ayki ekstre devrinde yüzde 3.66 aylık faiz eklenerek banka tarafından ödenmesi isteniyor.

ASGARİ ÖDEME YAPANLAR FAİZ SARMALINA GİRİYOR

Bu noktada en büyük ıstıraplar ortaya çıkıyor. Minimum ödeme yapıp sonraki aya borcunu yüzde 3.66 oranında faizle sarmala giriyor ve borcun tamamını kapatamadığı için geriye kalan borcun yüzde 80 yahut yüzde 60’lık kısmı her ay tekrar faizlendirilerek kredi kartı sahibinin karşısına çıkıyor.

Yukarıda verilen örneğe nazaran ilerlemek gerekirse 25 bin lira limitli kartı olan 10 bin lira devir borcunun yüzde 20’sini ödediğinde geriye 8000 lira kalıyor. Geriye kalan 8 bin liralık borç için sonraki ay 292.80 lira faiz, 87.84 lira vergi ödemesi gerekiyor. Böylelikle 8 bin liralık borç 8381 liraya çıkmış oluyor. Vergilerin içeriği ise ortaya çıkan faizin üzerinden KKDF yüzde 15 ve BSMV yüzde 15 ekleniyor.

Yüzde 40 taban ödeme meblağı olan 25 bin lira ve üzerindeki limitlerde ise 10 bin lira borcu olan birisi 4000 lira taban ödemeyi yaptıktan sonra geri kalan 6000 lira için 219.60 lira faiz ve 65.88 lira vergi ödeyerek 6000 lira olan borcunu 6285 lira olarak ödemek zorunda kalıyor. Bu durumu alışkanlık haline getirenler faizin de faizini ödediği için her geçen ay katlanan faiz yükü altında ödeme zahmeti çekiyor.

FAİZ ORANLARI NELERDİR?

Asgari ödeme meblağı dışında kalan periyot borcuna yüzde 3,66 akdi faiz oranı uygulanıyor. Ödenmiş olan borç, taban ödeme meblağının altındaysa taban meblağın ödenmeyen kısmına yüzde 3,96 gecikme faizi uygulanıyor. Nakit çekim faiz oranı yüzde 4.42, nakit çekim gecikme faiz oranı yüzde 4.72 olarak belirlendi.

NAKİT ÇEKİM YAPARKEN DİKKAT!

Eğer kredi kartıyla 10 bin lira nakit çekim yapılırsa yüzde 4.66 oranında faizle sonraki ayki ekstreye yansıtılıyor. 10 bin liralık nakit çekime toplamda 442 lira faiz ve 133 lira vergi ortaya çıkıyor ve 10 bin liralık borç 1 ay sonra 10 bin 575 liraya yükselmiş oluyor. Nakit çekimlerde ne kadar erken ödeme yaparsanız o kadar menfaatinize olacak ve daha az faiz ödemiş olursunuz.

TAKSİT İMKANI YALNIZCA TÜRKİYE’DE VAR

Dünya genelinde yalnızca Türkiye’de kredi kartı borcuna taksit yapılıyor. Başka tüm ülkelerde kredi kartı borçlarına taksitlendirme üzere avantajlar bulunmuyor.

KREDİ KARTI KULLANMAK MANTIKLI MI?

Kredi kartı gerçek kullanıldığında hayatı kolaylaştıran araç haline geliyor. Nakit taşıma yerine şifreli, inançlı ve vergisel açıdan da devlete faydalı olan kredi kartı kullanımı mantıklı olabiliyor. Fakat ödeme gücü olmayan bireylerin faizle kullanması ilerleyen devirlerde borç yükü haline geliyor.

Örnek vermek gerekirse 5000 liranın altında olan bir televizyonu 9 ay, 5 bin liranın üzerindeki televizyonu 4 ay faizsiz taksitle almak enflasyonist ortamda fiyatların artışından etkilenilmesinin önüne geçip bir de paranın vakit pahası korunduğu için gerçek bir adım oluyor. Ama bu televizyonun taksitlerini ödemekte zorlanılacaksa hem televizyon olduğundan daha değerliye gelir hem de faizsiz taksitlere boş yere faiz ödenmesini gerektirir.

Her şartta bütçenizi aşmayacak, ödeme yaparken sizi ıstıraba düşürmeyecek planı çizmeniz gerekiyor.

KREDİ KARTIYLA VERGİ KAÇIRMANIN DA ÖNÜNE GEÇİLİYOR

Kredi kartı kullanıldığında vergi kaçırmanın da önüne geçiliyor. Fiş ya da fatura kesildiği için ve ödeme kaydedici aygıt olduğundan vergi kaçırmak mümkün olmuyor.

İŞLETMELERDEN KOMİTE ALINIYOR

Kredi kartıyla süreç yapıldığında bankalar işletmelerden aşikâr oranlarda kurul talep ediyor. Bankalar sonraki gün ödeme talep eden üye işyerlerinden yüzde 3-4 civarında komite kesebiliyor. Öteki bir deyişle bugün yapılan 100 liralık alışveriş için banka işletmeden yüzde 3 oranında komite kesip parasını yarın hesabına geçiyor. Tekrar farklı bir açıdan bakarsak 100 liraya satılan malın 3 lirası bankaya, geri kalan 97 lirası da işletmenin hesabına geçiyor. Böylelikle işletme sahibi kredi kartıyla yapılan alışverişte otomatik olarak yüzde 3 civarında iskonto veriyor.

KREDİ KARTI NASIL KULLANILMALI?

Tasarruflarınızdan sonra kalan bütçenizi harcamak için koruyun.

Kredi kartı harcaması yaparken bütçeniz dahilinde ödeyebileceğiniz kadar harcama yapın. Sizin olmayan bir parayı harcar üzere davranmayın. Bu size ilerleyen vakitte borçlanma alışkanlığı getirecektir.

Kredi kartına faizsiz taksit imkanlarından yararlanın lakin hesap periyodunda tüm borcu ödeyeceğiniz kadar taksitler edinin. Geliriniz 30 bin lakin taksit ölçünüz 20 bin liraysa bu sizin geçinmenizi zorlaştıracak ve hayatınızı idame ettirecek parayı bulmakta zorlanırsınız.

Kredi kartı devir borcunun tamamını ödemeye çalışın. Tamamını ödeyemiyorsanız imkanlarınız dahilinde en fazla ödemeyi yapıp faiz sarmalına girmekten sakının.

Kredi kartı harcamanızı ödemek için bir evvelki ayki gelirinizden para ayırın. Böylelikle yeni aydaki maaş ya da geliriniz bir sonraki ayın kredi kartı devir borcunu karşılayabilecek düzeyde oluşur.

Çok acil gereksinim olmadıkça kredi kartıyla nakit çekim yapmaktan sakının.

Bankalar kredi kartının asgarisini ödeyen müşterilerini daha çok sever. Zira bu türlü müşteriler bankaya faiz getirisi sağlar. Periyot borcunun tamamını ödeyen bireyler ise bankanın verdiği limit dahilinde bankanın parasını yaklaşık 40 gün faizsiz kullanmış olur ve bu müşteriler bankalar tarafından sevilmez.

Kredi kartınızı borçlanma aracı değil ödeme aracı olarak görün ve bütçenizde karşılığı olan harcamalar yapın.

Kredi kartı ödemesinin gününü geçirmeyin, bu durum kredi notunuza direkt tesir eder ve kredibiliteniz düşer.

Kredi kartı alırken yıllık üyelik fiyatlarına dikkat edin ve şayet üyelik fiyatı talep edilirse bankayla görüşerek fiyatın iptalini ya da puan/bonus olarak karta geri yüklenmesini isteyin.

KREDİ KARTINA HANGİ DÜZENLEMELER GELEBİLİR?

Kredi kartlarına taksit uygulaması kaldırılabilir, minimum ödeme fiyatları artırılabilir.

İlk kere kredi kartı sahibi olacak şahıslar için kullanılmaya başlanılan birinci yıl kredi kartları toplam limiti aylık net evraklı gelirin en fazla 2 katı, takip eden yıllarda ve daha evvel kredi kartı sahibi olan bireyler için ise aylık net evraklı gelirlerinin en fazla 4 katı olabiliyor. Bu meblağlar düşürülebilir ve maaşı 20 bin lira olan birisinin 1 milyon lira limitli kredi kartı limiti 80 bin liraya gerileyebilir. 80 bin lirayı aşan borç da kapatılana kadar ödenmesi talep edilebilir.

Caydırıcı olması için kredi kartı faiz oranları artırılabilir.

Kredi kartı almak için kredi notunun yeterliliğine yönelik düzenleme yapılarak ödeme alışkanlıkları zayıf olan bireyler elenebilir.

Birden fazla kredi kartı olanlara toplamda maaşlarının 4 katı limit verildiği için kimi kartların kapatılması ya da limitin bölüştürülmesi istenebilir.

Kredi kartı ödeme alışkanlıkları zayıf olanlara ek tedbirler getirilebilir ve böylelikle sağlıklı harcama yapması sağlanabilir.

Yüksek limitli harcamalara kısıtlama getirilebilir. (Örneğin konut ya da araba alımları devre dışı kalabilir)

Lüks tüketime dayalı kredi kartı harcamalarına limit konulabilir.

Yasa dışı bahis, kumar üzere harcamaların ödemesinin ya da kazanılan yasadışı gelirin kredi kartlarına yatırılması engellenebilir.