Türkiye, 5 yıl boyunca misyon yapacak lokal yöneticileri seçmek için yarın sandık başına gidiyor. 31 Mart 2024 Mahalli Yönetimler Genel Seçimleri’nde, 61 milyondan fazla seçmen, yaklaşık 208 bin sandıkta oy kullanacak. Bir seçmen, hangi seçim etrafının seçmeni ise fakat o seçim etrafında yapılan seçimler için oy verebilecek.

SEÇİM GÜNÜ NELER YASAK OLACAK?

• Seçim günü (yarın) saat 06.00’dan gece saat 00.00’e kadar, her ne suretle olursa olsun alkollü içki satılması, alkollü yerlerde ve genel mahallerde her çeşit alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak.
• Oy verme müddetince bütün kahvehane, kıraathane ve internet kafeler üzere bütün genel cümbüş yerleri kapalı olacak, cümbüş yeri niteliğindeki lokantalarda yalnız yemek verilebilecek.
• Emniyet ve asayişi korumakla misyonlu olanlardan diğer hiçbir kimse 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 6. unsurunda belirtilen silahları köy, kasaba ve kentlerde taşıyamayacak.
• Oy verme günü radyolar ve her türlü yayın organlarınca saat 18.00’e kadar seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, varsayım ve yorum yapılamayacak.
• Radyolarda ve her türlü yayın organlarında 18.00-21.00 saatlerinde lakin YSK tarafından seçim ile ilgili verilecek haber ve bildiriler yayımlanabilecek.
• Bütün yayınlar saat 21.00’den sonra hür olacak fakat YSK tarafından gerek görülmesi halinde saat 21.00’den evvel de yayınların hür bırakılmasına karar verilebilecek.
• Öte yandan, siyasi partilerin saçim propagandası bugün saat 18.00’de sona erecek ve her türlü propaganda yasağı başlayacak. YSK’nın kararına nazaran, bütün seçim yasakları yarın saat 23.59’da sona erecek.

SANDIK BAŞI YASAKLARI

Hamileler, hastalar ve engelliler sıra ile bekletilmeden oylarını kullanacak, yaşlıların da sıra bekletilmeden oy kullanmalarına müsaade verilecek, ayrıyeten bu seçmenlere yardım eden seçmenlere de oy kullanmada öncelik tanınacak. Cep telefonu, fotoğraf ve sinema makinesi üzere manzara kaydedici yahut haberleşme sağlayıcı aygıtlarla oy verme yerine girilmesi yasak olacak. Sandık başında seçmene vereceği oy hakkında hiç kimse müdahale, telkin ve tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler oylarını kullandıktan sonra sandık başından ayrılacak.

OY VERME SAATLERİ

Yüksek Seçim Kurulu, doğudaki 32 vilayette oy verme saatini bir saat erkene aldı. Bu nedenle, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır, Kilis’te ve bu vilayetlerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacak. Bu vilayetlerin dışında kalan öteki yerlerde oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak.

İşte seçime sayılı saatler kala seçimin merak edilen sorular ve karşılıkları;

1- Seçmen nerede oy kullanacağını nereden öğrenebilecek?

Seçmenler, nerede ve hangi sandıkta oy kullanacağını, YSK’nin internet sitesinden, e-Devlet kapısından, YSK’nin Seçmen Sorgulama Taşınabilir Uygulamasından yahut 444 9 975 numaralı YSK Davet Merkezi’nden denetim edebilecek. Seçmenin nerede oy kullanacağını gösteren seçmen bilgi kağıdının getirilmesi mecburî olmayacak.

2- İmaj kaydedici yahut haberleşme sağlayıcı aygıtla oy verme yerine girilebilecek mi?

Cep telefonu, fotoğraf yahut sinema makinesi üzere imaj kaydedici yahut haberleşme sağlayıcı aygıtlarla oy verme yerine girilmesi yasak ve cezasının bulunuyor. Bu çeşit aygıtları oy verme süreci bitene kadar sandık heyetine bırakılması gerekiyor.

3 – Yeni evlenenler kimliğini değiştirmeden oy kullanabilecek mi?

Kimliğini değiştirmeyenler evlenme cüzdanı ile oy kullanılabilecek.

4 – Seçime kaç siyasi parti katılacak?

Seçimlere 34 siyasi parti katılacak. Partilerin oy pusulasındaki sıralaması şöyle: AK Parti 1, UYGUN Parti 2, Sol Parti 3, Büyük Birlik Partisi 4, Memleket Partisi 5, Anavatan Partisi 6, Demokratik Sol Parti 7, Yeniden Refah Partisi 8, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) 9, Türkiye Komünist Partisi 10, Anadolu Birliği Partisi 11, Zafer Partisi 12, Halkın Kurtuluş Partisi 13, Türkiye Komünist Hareketi 14, Bağımsız Türkiye Partisi 15, Gelecek Partisi 16, Yeni Türkiye Partisi 17, CHP 18, Emek Partisi 19, HÜDA PAR 20, Hak ve Özgürlükler Partisi 21, Ocak Partisi 22, Adalet Birlik Partisi 23, Demokrat Parti 24, Güç Birliği Partisi 25, Millet Partisi 26, Milli Yol Partisi 27, Adalet Partisi 28, Aydınlık Demokrasi Partisi 29, MHP 30, Türkiye İşçi Partisi 31, Demokrasi ve Atılım Partisi 32, Saadet Partisi 33, Vatan Partisi 34.

5 – Büyükşehir belediyesi hudutlarında yaşayan seçmen neler için oy kullanacak?

Her seçmen, kanunda sayılan istisnalar dışında, hangi sandık seçmen listesinde kayıtlı ise lakin o sandıkta oy kullanabilecek. Bir seçmen, hangi seçim etrafının seçmeni ise lakin o seçim etrafında yapılan seçimler için oy kullanabilecek. Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon ve Van’daki seçmenler, “büyükşehir belediye başkanı”, “belediye başkanı”, “belediye meclis üyeliği” ile “muhtarlık ve ihtiyar heyeti” için oy kullanacak.

6 – Büyükşehir olmayan vilayetlerde ve köylerde neler için oy verilecek?

Büyükşehir olmayan vilayetlerde ise “il genel meclisi üyeliği”, “belediye başkanı”, “belediye meclis üyeliği” ve “muhtarlık ve ihtiyar heyeti” için oy verilecek. Köylerde ise “il genel meclisi üyeliği” ile “muhtarlık ve ihtiyar meclisi” için oy atılacak.

7 – Tüm pusulalar kaç zarfa mı koyulacak?

Büyükşehir belediye başkanlığına ait oy pusulası “beyaz”, vilayet genel meclisi üyeliklerine ait pusula “turuncu”, belediye başkanlığına ait oy pusulası “mavi”, belediye meclisi üyeliğine ait oy pusulası ise “sarı” renkli olacak. Seçmenler tüm oy pusulalarını tek zarfa koyacak.

8 – Oy verme süreci hangi saatler ortasında yapılacak?

YSK, seçimin mart ayında olması nedeniyle mevsim kuralları ve güneşin batış saatini dikkate alarak, doğudaki 32 vilayette oy verme saatini bir saat erkene aldı. Bu nedenle, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır, Kilis vilayetlerinde ve bu vilayetlerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacak. Bu vilayetlerin dışında kalan başka vilayetlerde oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak.

9 – Evvel hangi oylar sayılacak?

Büyükşehirlerde, sırasıyla büyükşehir belediye başkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve muhtarlık, başka vilayetlerde, sırasıyla belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, vilayet genel meclisi üyeliği ve muhtarlık, seçimlerine ilişkin oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.

10 – Yurt dışındaki seçmen oy kullanacak mı?

Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı her seçmen, milletvekili genel seçimi, Cumhurbaşkanı seçimi ve halkoylamasında, yurt dışı temsilciliklerde ve gümrük kapılarında kurulacak sandıklarda oy verme hakkına sahip. Yurt dışındaki seçmenler mahallî seçimde oy kullanamıyor.