Yapı materyalleri alanında faaliyet gösteren bir aile şirketleri bulunan Filistinli iş insanı ve Türk-Filistin Dostluk Derneği Başkanı Muhammed Cevher, kuruldukları birinci günden bu yana yüklü olarak Türk eserleri kullandıklarını söyledi.

Cevher, birebir vakitte çoğunluğu lisansını Türkiye’de tamamlamış, Türk fabrikaları ve şirketleriyle ticari bağları olan Filistinli iş insanlarının yer aldığı, Türk-Filistin Dostluk Derneğinin Başkanlığını yaptığını belirtti.

Restoran, hastane ve otellerdeki merkezi mutfaklar ile inşaatlarda alüminyuma alternatif olarak kullanılan başka gereçleri Türkiye’den ithal ettiklerini kaydeden Cevher, “Filistin’de Türk eserleri büyük ölçüde yer alıyor ve Filistin mutfaklarının yüzde 50 ila 60’ı Türk malı. Filistinli şirketler için Türk eserleri ortalarındaki yakınlık, ortak tarih ve toplumsal sebeplerden ve birebir maslahatlardan ötürü büyük değer taşıyor.” dedi.

FİLİSTİN, GÜMRÜKTE İSRAİL ÇATISI ALTINDA SINIFLANDIRILIYOR

İsrail vatandaşı Filistinlilerin, Türk eserlerini ithal ettiğini ve bir kısmını Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilere sattığını aktaran Cevher, şunları söyledi: “Filistin, gümrükte İsrail çatısı altında sınıflandırılıyor. Filistin’in Türkiye’den yaptığı ithalatın gümrük bilgileri güya İsrail’e satılmış üzere görünüyor. Türkiye’den yahut diğer bir ülkeden ithalat yaptığımızda, ithalatçı kısmına Filistin yerine İsrail yazılı bir form doldurmamız gerekiyor, aksi takdirde İsrail firmaya pahasının yüzde 12’si kadar para cezası kesiyor. Ayrıyeten eserlerin teslimi ve limandaki gümrük süreçleri gecikiyor.”

Cevher, bu durumun, Filistinlilerin Türkiye’den yaptığı ihracatın hacmini gerçek dışı hale getirdiğine işaret ederek, “Özellikle Kudüs’te İsrail şirketleri olarak sınıflandırılan Filistinli şirketlerin bulunması nedeniyle eserler güya İsrail’e satılmış üzere kayıtlara geçiyor.” diye konuştu.

İsrail, Filistin’in diğer bir ülkeyle kurduğu münasebetleri tanımıyor. Filistin’e ilişkin bir gümrük olmadığı için Türk malları İsrail gümrüğü üzerinden Filistin’e geçiyor. Bu nedenle ticaret hukuku, ihracatın yapılacağı ülke ya da transit ülkenin ismi İsrail olarak yazılmasını öngörüyor.

Ticaret Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran, Türkiye’nin Filistin’e gönderdiği malların yüzde 96,5’i Akdeniz üzerinden Hayfa ve Aşdod limanlarını geçerek Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ndeki şirketlere ulaşıyor.

İsrail’in Gazze’ye ataklarına başladığı 7 Ekim 2023’ten 20 Mart 2024’e kadar olan müddette, Türkiye’nin İsrail ile toplam ticaret hacminin yaklaşık yüzde 33, ihracatının yüzde 30, ithalatının ise yüzde 43,4 oranında azaldığı görüldü.

Türkiye’nin Filistin problemini destekleme çalışmaları kapsamında Gazze’ye yaklaşık 7 bin 400 ton insani yardım gereci gönderildi, başta onkoloji hastaları olmak üzere çok sayıda hasta ve yaralı Filistinlinin tedavisine konut sahipliği yapıldı.

Öte yandan Gazze’de sahra hastanesi kurma çalışmaları tüm süratiyle devam ediyor. Gazze’deki insani durumun vahameti göz önünde bulundurularak, geçen yıl yapılan 10 milyon dolara ek olarak Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’na (UNRWA) 1 milyon dolar ek katkı sağlandı.