İngiltere hükümetinin, kaçak göçmenleri Ruanda’ya gönderme konusunda aylardır tüzel ve etik tartışmalara yol açan planı parlamentoda kabul edildi. Oylama öncesinde Başbakan Rishi Sunak, Ruanda’ya nakillerin Temmuz ayında başlaması için çalıştıklarını bildirmişti.

Parlamentonun üst kanadı Lordlar Kamarası, yasa tasarısına karşı direnişini sona erdirerek tasarıyı kabul etti. Seçilmemiş üyelerden oluşan Lordlar Kamarası, seçilmişlerden oluşan parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası’nın üstünlüğünü tanıyarak değişiklik önergelerinden vazgeçti. Lordlar Kamarası daha evvel Ruanda kanunuyla ilgili beş değişiklik önergesi vermişti.

Oylama öncesinde açıklama yapan Başbakan Sunak, Lordlar Kamarası’ndan yasa tasarısını bloke etmeye son vermesini istemiş, “Neredeyse iki yıldır rakiplerimiz teknelerin gelişini sağlamak ve uçuşları engellemek için her cins numaraya başvurdular. Lakin artık yetti. Artık aldatmaca yok, diğer gecikme yok” tabirlerini kullanmıştı.

Rishi SunakFotoğraf: Toby Melville/PA Wire/empics/picture alliance

Aktivistlerden “mücadele sürecek” mesajı

Hükümet, kaçak göçmen taşıyan küçük teknelerin Manş Denizi’nden İngiltere’ye gelişini engellemeyi hedefliyor. Kaçak göçmenlerin bir kısmının Ruanda’ya gönderilmesi yoluyla İngiltere’nin cazibesinin azaltılması ve caydırıcı tesir amaçlanıyor. Tasarının birinci hali mahkemelerden dönmüş, hükümet planda değişikliklere gitmişti.

Ancak insan hakları aktivistleri Ruanda planına karşı çabayı sürdürme kelamı verdi. Tasarının parlamentoda onaylanmasına karşın Ruanda’ya gönderilme süreçlerinin hala mahkemelere götürülebileceğine işaret ediliyor.

Sunak’ın genel seçim hesabı

Muhafazakar Parti önderi Rishi Sunak, siyasi geleceğini Ruanda muahedesine bağlamış durumda. Bu yılın sonlarına hakikat yapılması planlanan seçimler öncesinde anketler, rakip Emekçi Partisi’nin ortayı açtığını gösteriyor. Başbakan Sunak, siyasi geleceğini “tekneleri durdurma” vaadiyle Ruanda mutabakatına bağlamış durumda. Önümüzdeki hafta yapılacak mahallî seçimler de genel seçimler açısından bir ön test özelliği taşıyor.

İngiltere’ye teknelerle varan kaçak göçmen sayısı 2018’de 299 iken 2022’de 45 bin 774’e yükselmiş, hükümetin insan kaçakçılarına yönelik operasyonları ve Arnavutların geri gönderilmesiyle ilgili Arnavutluk ile varılan muahedenin da tesiriyle bu sayı geçen yıl 29 bin 437’ye gerilemişti.

Hükümetin Ruanda planını protesto eden göstericilerFotoğraf: Niklas Halle’n/AFP/ Getty Images

“Hiçbir yabancı mahkeme bizi durduramaz”

Ruanda’ya birinci uçuşların 10-12 hafta içinde başlayacağını açıklayan Sunak, kaç kişinin gönderileceği, uçuşların ne vakit gerçekleştirileceği üzere hususlardaki soruları yanıtlamadı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararlarını uygulamama konusunda da hazırlık yaptıkları bildirisini veren Sunak, “Biz hazırız, planlar hazır ve bu uçuşlar ne olursa olsun gerçekleştirilecek. Hiçbir yabancı mahkeme bizi durduramaz” dedi.

İngiltere Yüksek Mahkemesi de tasarının birinci halini geri çevirmiş, hükümetin kaçak göçmenlerin güvenliğini garanti edemediği gerekçesiyle uçuşları engellemişti. Bunun üzerine hükümet Ruanda ile yeni bir mutabakat imzalamış ve Doğu Afrika ülkesini inançlı ülke ilan etmişti.

AFP / BK,ET

DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?