Türkiye ile İngiltere ortasındaki ilgiler son yıllarda kaydadeğer biçimde ivme kazandı. Birleşik Krallık’ın Ankara Büyükelçisi Jill Morris; turizmden iktisada, savunma sanayiinden eğitime iki ülke ortasındaki işbirliği alanlarını kıymetlendirdi. Büyükelçi Morris, bu yıl Türkiye’ye gelmesi beklenen dört milyondan fazla turist ile yeni bir rekor kırmayı beklediklerini söyledi. Eğitim alanında işbirliğini daha da artırmayı hedeflediklerini söyleyen Morris, Türkiye’nin savunma dalının etkileyici bir süratte geliştiğini lisana getirdi. Morris, Türkiye ile Birleşik Krallık’ın imzalayacağı Hür Ticaret Mutabakatı’nın (STA) çağdaş ekonomilere uygun bir 21’inci yüzyıl mutabakatı olacağını tabir etti.

Sabah’ın haberine nazaran, Büyükelçi Morris, Türkiye’nin turizm merkezlerini ve Britanya diplomatik misyonlarını ziyaretinin İzmir durağında şu iletileri verdi:

TURİST SAYISINDA REKOR BEKLİYORUZ

Britanya vatandaşları, Türkiye’yi ziyaret eden en büyük üçüncü turist kümesi. Bu durum, ülkelerimiz ortasındaki stratejik bağlantılar ve güçlü ticaret iştirakinin yanı sıra halklarımız ortasında da çok güçlü bağlar olduğunu gösteriyor. Bir turizm merkezi olarak Türkiye’nin kusursuz cazibesini de ortaya koyuyor. 2018’de Türkiye’ye gelen Britanyalı turist sayısı 2 milyon 300 bindi. Bu sayı, 2019’da 2.5 milyonun üzerine çıktı. 2020 ve 2021 yıllarında Kovid global turizmi olumsuz etkiledi lakin sonrasında süratli toparlanma gözlendi. 2022’de 3 milyonu aşkın Britanyalı turist sayısı ile pandemi öncesi düzeylerin çok üstüne çıktık. 2023’te Türkiye’yi 3,81 milyon Britanyalı turist ziyaret etti. Yeni bir rekor kırıldı. Bu yıl dört milyonu aşkın turist ile bir rekor daha kırmayı bekliyoruz.

TÜRKİYE’NİN SUNDUĞU ÇOK ŞEY VAR

Britanya vatandaşlarını Türkiye’ye çeken şey ülkenizin güçlü kültürü, doğal hoşluğu, olağanüstü mutfağı ve ünlü Türk misafirperverliği. İstanbul’un yanı sıra kıyı şeridindeki tatil yerler Britanyalılar ortasında hayli tanınan. Türkiye’nin sunduğu çok şey var ve Türkiye Turizm Bakanlığı da Türkiye’nin cazibesini farklı bölgelerini de içine alacak biçimde çeşitlendirmeye çalışıyor. Britanyalıların ziyaretlerinin büyük bir çoğunluğu problemsiz geçiyor fakat bu ziyaretim bana, rastgele bir sıkıntıyla baş etmemiz gerektiğinde Türk ortaklarımızın bizimle kurdukları eksiksiz işbirliği için kendilerine teşekkür etme fırsatı sunuyor.

TÜRK SAVUNMA KESİMİ ETKİLEYİCİ

Türkiye ile güçlü bir savunma sanayi münasebetimiz var ve daha fazlasını keşfetmeyi de istiyoruz. Yakın NATO müttefikleri olarak, savunma sanayi işbirliği, önderlerimiz için çok değerli bir husus. KAAN’dan ALTAY’a, TCG ANADOLU’ya, Türkiye’nin büyük programlarındaki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Birleşik Krallık’ın ve Türkiye’nin bu alanda sahip olduğu güçlü istikametler çoğunlukla birbirini tamamlar nitelikte. Son yıllarda Britanyalı ve Türk firmalar ortasında harika iştirakler ve gelişmeler yaşandığını görüyoruz ve bu tıp iştiraklerin sayısını daha da arttırmak istiyorum.

TÜRKİYE’NİN ÇIKARLARINI DESTEKLEMEYE DEVAM EDECEĞİZ

Eurofighter Typhoon, Birleşik Krallık Kraliyet Hava Kuvvetleri, ortak uluslar ve öteki ülkelerle dünyanın dört bir yanında son derece âlâ faaliyet gösteren, epeyce yüksek kabiliyetli bir uçak. Birleşik Krallık açısından, Türkiye güçlü bir iştirakimiz olan yakın bir savunma müttefiki. Birleşik Krallık, Eurofighter tedariki konusunda, bu programa ortak olan öteki ülkelerle birlikte çalışarak, NATO müttefiki olan Türkiye’nin çıkarlarını ve ihtiyaçlarını desteklemeye devam edecek.

21’İNCİ YÜZYILA YARAŞIR ANLAŞMA

Birleşik Krallık ve Türkiye, şu anda 26,3 milyar dolar düzeyinde, çok kıymetli bir ticari bağlantıya sahip. Türkiye, Birleşik Krallık’ın en büyük 16’ıncı ticaret ortağı. Ticaretimiz ve yatırımlarımız rekor düzeyinde ve daima artan bir süratle büyük iş iştirakleri kuruluyor.14 Mart’ta, İş ve Ticaret Bakanı Kemi Badenoch ile Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Londra’da yeni ve çağdaşlaştırılmış bir ticaret muahedesi için müzakereleri başlattı. Bu ticaret mutabakatı, büyük kısmı 1990’larda görüşülmüş olan ve hizmetler bölümü, dijital teknoloji ve bilgi üzere kilit alanları kapsamayan mevcut mutabakatın yerine geçecek.

Bu yeni mutabakat, gerek Birleşik Krallık’ın gerekse Türkiye’nin çağdaş ekonomilerine çok daha uygun bir 21’inci yüzyıl muahedesi olacak. Birleşik Krallık Hükümeti, paydaşların beklentilerini daha düzgün anlamak ve gelecek müzakereleri şekillendirmek emeliyle, Ocak ayının başlarında resmi bir kamu yoklaması yaptı. Bu, müzakerelerin resmi olarak başlatılmasında değerli bir adım oldu. Müzakerelerin birinci oturumunu bu yaz yapmayı hedefliyoruz. Fakat, her ticaret muahedesinde olduğu üzere, müzakereler için kesin ve net bir vakit çizelgesi veremiyoruz. Süratten ya da dallardan çok öze, yani temele odaklanmak istiyoruz.Görüşmelerin, firmaların en kısa vakitte muahededen faydalanabilmelerini sağlayacak biçimde sonuçlandırılacağı konusunda da umutluyuz.

YAZ AYLARI VİZE BAŞVURULARI

Türkiye’den yapılan öğrenci vizesi müracaatlarındaki eğilim son 5 yılda kıymetli ölçüde dalgalanma gösterdi. Kovid salgını ve bunun getirdiği kısıtlamalar nedeniyle dikkate paha değişimler yaşandı. Uzun vadeli öğrenci vizelerinin 2022 ve 2023’te artmaya devam etmesiyle birlikte üst hakikat bir gidişat var. 2023’te yüzde 30’luk bir artışla, istatistikler bu ilginin yükseliş eğiliminde olduğunu gösteriyor. Vize süreç mühletleri, vize tipine ve müracaat sahibinin ferdi durumuna nazaran değişiyor. Standart vizenin işlenmesi 3 hafta kadar sürüyor. Ağustos ve Eylül üzere öğrenciler müracaatlarının yüksek hacimli olması ve global talep nedeniyle gecikmeler yaşanabiliyor. Operasyonel takımlar, standart süreç mühletleri dahilinde süreç yapıyor. Lakin, öğrencilerin vizelerini Eylül ayındaki kurs başlangıç tarihinden evvel almalarını sağlamak için yaz aylarındaki büyük hacimli müracaatlara hazırlanılıyor.

EĞİTİM İŞBİRLİĞİMİZ VERİMLİ

Birleşik Krallık ve Türkiye ortasında eğitim alanındaki işbirliği verimli ve övülmeye paha. Ortak çalışmalarımızı British Council Türkiye’nin yönettiği “Birlikte İngilizce” projesi ve Birleşik Krallık Bilim, Yenilik ve Teknoloji Bakanlığı’nın Milletlerarası Bilim Paydaşlığı Fonu (ISPF) üzere inisiyatifler aracılığıyla yürütüyoruz. Birleşik Krallık ve İngilizce lisan eğitimindeki uzmanlığıyla tanınan British Council, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı ile Birlikte İngilizce projesi çerçevesinde bir ortak çalışma yürütüyor. Bu çalışma, İngilizce lisan tahsili tecrübesini ve akademik çıktılarını zenginleştirmeyi amaçlıyor. Milletlerarası Bilim Paydaşlığı Fonu ISPF, Birleşik Krallık’ın ve Türkiye’nin başarılı yüksek eğitim kurumları ve akademisyenleri ortasında iştirakler geliştirilmesinde çok kıymetli bir rol oynuyor. ISPF kapsamında, Araştırma İşbirliği hibe programı birinci davetinde 133 müracaat aldı ve bunlardan 10’u finansman için seçilecek. İkinci hibe daveti, iki ülke ortasında ortak projeler, araştırma teşebbüsleri ve bilimsel ilerlemelere odaklanan eğitim programlarına açık olacak.

600 BİNDEN FAZLA MİLLETLERARASI ÖĞRENCİ

Birleşik Krallık’a eğitim için giden Türk öğrenciler açısından bakıldığında, Birleşik Krallık üniversiteleri dünya sıralamasında ön sıralarda yer almaya devam ediyor. Birleşik Krallık, dünyanın en düzgün beş üniversitesinden ikisine (Oxford Üniversitesi ve Cambridge Üniversitesi) konut sahipliği yapıyor. Bu yüksek kaliteyi, en yeterli 50 üniversitenin sekizinin ve en uygun 200 üniversitenin 28’inin Birleşik Krallık’ta olması nedeniyle ülkenin her yerinde görebiliriz. 200’den fazla ülkeden 600 binden fazla memleketler arası öğrenci Birleşik Krallık’ta bir yüksek öğretim programında eğitim görüyor.Burada, Türkiye’de, 1988’den bu yana faaliyet gösteren, 2 binden fazla bursiyerin desteklenmesini sağlayan ve ikili ilgileri olumlu istikamette destekleyen Birleşik Krallık hükümetinin burs programı “Chevening” de bulunuyor. Her yıl yaklaşık 23 bursiyer, finansmanı büsbütün Birleşik Krallık’a ilişkin bu programa katılıyor. TEV ile yakın vakitte gerçekleştirdiğimiz lokal iştirak aracılığıyla bu fırsatı genişletmeyi düşünüyoruz. Buna benzeri her türlü eğitim işbirliğinin daha da artmasını hedefliyoruz.

YEŞİL DÖNÜŞÜME FİNANSMAN DESTEĞİ

İklim değişikliği ve biyoçeşitlilik kaybı varoluşsal zorluklar. Bilim, iklim değişikliğinin en ziyan veren tesirlerinden kaçınmak için acil ve süratli ilerlemeye gereksinim olduğu konusunda net. Endüstrilerin dönüşümünde düşük karbona geçiş süreci, “yatırım, büyüme, istihdam ve ihracat” için bir motor olacak. Sadece geçen yıl pak güce geçişe 1,8 trilyon dolarlık rekor yatırım yapılması bekleniyordu. Birleşik Krallık, yeni ve gelişmekte olan dallarda 2030 yılına kadar iki milyon yeni yeşil iş hacmi hedefliyor.

Yeşil dönüşümde, Birleşik Krallık ve Türkiye’de refahı artırmak ve fırsatlardan yararlanmak emeliyle hem kamu hem de özel daldaki Türk mevkidaşlarımızla yakın işbirliği içinde çalışıyoruz. Birleşik Krallık İhracat Finansmanı (UKEF) Türkiye’deki pak altyapıyı desteklerken, Birleşik Krallık ihracatçılarının yeni mukaveleler kazanmasına da yardımcı oluyor. Türkiye son yıllarda dikkate kıymet ve tesiri yüksek yeni mutabakatlarla UKEF’in en etkin pazarlarından biri oldu. Bunlara, üç yüksek süratli demiryolu projesi için sağlanan 2,5 milyar Pound üzerinde dayanak ve 2 milyondan fazla Türk hanesine elektrik sağlayan ve Avrupa’daki en büyük güneş gücü projesi olan Karapınar’daki güneş gücü santrali için verilen 217 milyon Pound üzerinde dayanak de dahil.

TÜRKİYE GENELİNDEKİ İKLİM PROJELERİYLE İLGİLENİYORUZ

Birleşik Krallık, iklim konusundaki faaliyetleri desteklemek ve iklim tesirlerine karşı dayanıklılık oluşturmak gayesiyle Türkiye genelindeki projelerle ilgileniyor. Büyükelçilik son yıllarda sıfır atık, mahallî ahenk, yağmur suyu hasadı ve tarım üzere alanlarda yürütülen projeleri hayata geçirdi. İklim faaliyetlerine yönelik bütüncül bir toplum yaklaşımını teşvik etmeyi, bayanların ve gençlerin iklim siyasetlerinin oluşturulmasına iştirakinin sağlanmasına yönelik etkinlikler düzenlemeyi amaçlıyoruz. Birleşik Krallık hükümeti, yatırımcılardan finansman sağlamak için Türkiye’de düşük karbonlu projelere kapasite geliştirme takviyesi sağlayan İklim Finansmanı Hızlandırıcı (CFA) programını finanse ediyor. CFA Türkiye halihazırda 24 projeyi destekledi ve bu yıl dördüncüsünü yürütüyor.

SINIRDA KARBON DÜZENLEMESİ

Aralık 2023’te Birleşik Krallık, 2027 yılına kadar bir karbon hudut düzenleme düzeneğinin (CBAM) uygulamaya konulacağını duyurdu. Birleşik Krallık CBAM, Birleşik Krallık’a ithal edilen emisyon açısından en ağır sanayi mallarının kimilerine karbon fiyatı uygulayacak. Bu kesimler karbon kaçağı riski taşıyan alüminyum, çimento, seramik, gübre, cam, hidrojen ve demir çelik bölümleri.Malların nerede üretildiğine bakılmaksızın karbon bedelinin ödenmesi istenecek. Birleşik Krallık CBAM, hükümetin karbon kaçağı riskiyle gayrete yönelik daha geniş stratejisinin kıymetli bir kesimi olacak. Lakin bu tıpkı vakitte karmaşık ve yeni bir tedbir.

Üreticilerin ve ithalatçıların, milletlerarası ticaret ortaklarımızın ve iklim uzmanlarının bu önerilen tasarım hakkındaki görüşlerini anlamak için bir kamu istişare süreci yürütüyoruz.İlgili bütün tarafların son tarih olan 13 Haziran 2024’ten evvel iştirakini teşvik ediyoruz. Alınan geri bildirimler, tesirli ve yürütülebilir olduklarından ve memleketler arası yükümlülüklerimizi karşıladığından emin olmak için Birleşik Krallık CBAM’ın dizaynında dikkate alınacak. Hükümetin bu tedbiri getirmesindeki hedefi, Net Sıfır Stratejimiz doğrultusunda, daha az karbon yoğunluklu üretim prosedürlerine geçişi teşvik etmeye yönelik Birleşik Krallık siyasetlerinin, net global emisyonlarda bir artışa yol açmamasını sağlamak. Bu, geliri artırmak yahut milletlerarası ticareti etkilemek manasına gelmiyor. Global karbonsuzlaştırmayı desteklemek için enerjik bir formda çalışmaya devam edeceğiz. Birlikte, Birleşik Krallık CBAM’ı muvaffakiyete ulaştırabilir, karbon kaçağı riskinin üstesinden gelebilir ve savlı iklim amaçlarımıza ulaşabiliriz.

AFETTE GÜÇLÜ DAYANIŞMA

6 Şubat 2023’te, Türkiye’nin güney ve doğu vilayetlerini vuran yıkıcı ve trajik sarsıntılardan çabucak evvel Türkiye’de vazifeye başladım. Can kaybı vahimdi. Bu büyük felaketten etkilenen beşerler daima aklımda olacak. Zelzelelerin akabinde memleketler arası toplumun dayanağı, Türkiye ile olan güçlü dayanışmanın bir göstergesiydi. Biz de katkıda bulunmaya kararlıydık ve dayanışmamızı sürdürmekteyiz.

KÜLTÜREL BAĞLAR

Ülkelerimizi birbirine bağlayan çok şey var. Geçtiğimiz yıl 23 Mayıs’ta Şampiyonlar Ligi Finali için İstanbul’daydım ve Manchester City’nin birinci kere kupayı kaldırmasını izledim. Çay sevgimiz de ortak fakat Türkiye’nin dünyanın en büyük çay tüketicisi olduğunu bilmiyordum. İnsanların beşerler için değerini ve kültürel bağları asla unutmamalıyız. İngiliz Kültür’ün bu alandaki çalışmaları bilhassa kıymetli. Birleşik Krallık’ta okumak için Chevening Burs programına başvuranların sayısının arttığını görmek de mükemmel. Türkiye’de bir çok kente gittim lakin keşfedeceğim daha çok şey olduğunu biliyorum. Türkiye, yaşadığım her yeni tecrübeyle beni etkilemeye devam ediyor. Burada yaşama fırsatım varken bu hoş ülkenin sunacaklarını görmek için her fırsatı pahalandırmak istiyorum.