6 Şubat’ta meydana gelen ve 11 ili etkilen zelzelenin akabinde, Türkiye’de canlı fay çizgisi haritası güncellendi. Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Behram Uğur, daha evvel Şırnak’tan geçen ve etkin olmayan 2 farklı fay sınırının olduğu, 2012 yılında Şırnak’ta meydana gelen 2 zelzele ile birlikte bu fay çizgilerinin etkin hale geldiği ve yeni canlı fay sınırı haritasının yeninden çizildiğini öne sürdü.

Türkiye’nin bir zelzele bölgesi olduğunu hatırlatan Dr. Uğur, “Bölgemizde de faal faylar mevcut. Doğu Anadolu fayı dediğimiz, Türkiye’nin en kıymetli iki fay sınırından bir tanesi. Bunun dışında Güney Doğu Anadolu bindirme fayı dediğimiz bir fay sınırı var. Bu da Bitlis ile Zagros bindirme nesli olarak geçiyor. Bu noktada Bitlis ile Adıyaman ve Hakkari ortasındaki bütün bölgelerde bu fay sınırına dahil oluyor. Bunun dışında bizim Şırnak vilayetini ilgilendiren bir öbür fay sınırı da, Cizre fay sınırı. Bu da 2012 yılı öncesinde faal olmayan bir fay olarak değerlendirilirken, 2012’de yaşanan Silopi ve Uludere sarsıntılarından sonra bu fay sınırı da 2013’teki etkin fay haritasında güncellendi. Artık canlı yani faal fay sınırı olarak bedellendiriliyor. Münasebetiyle Şırnak fay sınırlarına yakın bir lokasyonda bulunduğu için zelzele tehlikesi mevcut olduğu bir bölgede” dedi.

Bina imalinde C30 olarak sınıflandırılan beton ve inşaat demirinin kaliteli olması gerektiğini, bina rejitilerinin arttırılması için kesinlikle perde beton kullanılması gerektiğine dikkat çeken Dr. Uğur, şöyle konuştu:

“Bizim önceliğimiz kâfi dayanımda materyal kullanılması. Ne demek bu? Örneğin bir beton numunenin, kullanacağımız beton gerecin yapının taşıyıcı sistemlerin deki uygun dirence sahip olması gerekmekte. Örneğin C30 olarak sınıflandırıyoruz. Bu ne demek? Beton numunesinin 30 megapaskallık bir basınç tesirine dayanabilmesi. Bunun dışında kullanılan halk ortasında inşaat demiri olarak bilinen donatılarında muhakkak standartlarda, standartlara uygun bir formda olması gerekmekte. Kâfi dayanımdan sonra, kâfi rijitlik dediğimiz bir kavram var. Kâfi rijiklikte kaba tabirle yapının sarsıntı ya da yanal kuvvetler tesirinde yer değiştirme yapmaya gösterdiği direnç olarak algılanıyor. Bu basamakta bizim yapının rejitini arttırmamız için betonarme perde kullanımına gitmemiz gerekiyor. Nedir betonarme perde? Düşey taşıyıcı, kolonun büyük ölçülü, büyük ebatta olduğu, yani kaba tabir ile büyük ölçülü kolon diyebiliriz. Bunların kullanılan yapının deformasyonlara karşı dayanımı direncini arttırıyor. Dolayısı ile sarsıntı esnası salınımda yer değiştirmesini de sınırlıyor. Bir diğer husus da süneklik. Süneklikte yapı elemanlarını nasıl ki bir lastiği tutup çektiğimiz vakit kopmadan makul bir ölçü uzayabiliyorsa bizim birtakım elemanlarımız da bu halde esneme yapmasını istiyoruz. Büyük sarsıntı kuvvetleri altında. Buda ani göçmeleri engelliyor. Dolayısı ile can güvenliğinin sağlanmasına yarayan bir husus.”

İçişleri bakanlığı tarafından 6 Şubat’ta meydana gelen zelzelenin akabinde görevlendirilerek, sarsıntı bölgesindeki yapıları incelediklerini aktaran Dr. Uğur, “6 Şubat sarsıntılarından çabucak sonra, mart ayında İçişleri Bakanlığının görevlendirmesi ile natamam binaların devam edip etmeyeceğine karar vermek için raporlar oluşturmak üzere görevlendirildik. Orada yalnızca natamam binalar değil, bütün bina stoğunu inceleme fırsatımız oldu. Birinci gittiğimizde gördüğümüz görüntü içler acısıydı. Yapı stoğunun büyük çoğunluğu eski binalar oluşturmaktaydı. Bu eski binaların da rastgele bir mühendislik hizmeti almadığı kanaatini getirdik. Zira kullanılan materyaller, yapılan uygulamaların sahiden sarsıntı yönetmeliklerine hiçbir formda uyumlu olmadığını tespit ettik. Yeni yapılan binalarda, denetimini sağladığımız binaların çoğunluğunda fazlaca bir kusur olmadığını tespit ettik. Buda şu manaya geliyor. 2018 zelzele yönetmeliğine uygun bir formda yapılan binaların başkalarına göre daha inançlı olduğunu söylemek mümkün” diye konuştu.