Amherd, İsviçre’nin konut sahipliğinde dün Bürgenstock kasabasında başlayan Ukrayna Barış Doruğu’nun kapanışında düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

Zirvede geniş kapsamlı tartışmalar yaşandığını ve kendisinin de çok sayıda görüşme yaptığını kaydeden Amherd, nükleer güvenlik, besin güvenliği ve insani boyutlarla ilgili itimat inşa edecek adımların mümkün olduğu konusunda anlaştıklarını söyledi.

Amherd, dorukta kapsamında Bürgenstock Bildirisi üzerinde uzlaşmaya vardıklarını belirtti.
 

Bildiri kapsamında üç bahis üzerinde net bir çerçeve oluşturmaları ve bunlar üzerinde daha fazla tartışma yapmaları gerektiğinin altını çizen Ahmerd, şöyle devam etti:

“Nükleer güç ve nükleer tesislerin her türlü kullanımı inançlı, emniyetli, korunaklı ve etrafa hassas olmalı. Besin güvenliği hiçbir biçimde silah haline getirilmemeli. Limanlarda ve güzergah boyunca ticari gemilere, sivil limanlara ve bunun altyapısına karşı taarruzlar kabul edilemez. Ayrıyeten tüm savaş esirleri takas yoluyla hür bırakılmalı. Hudut dışı edilen ve hukuka ters olarak yerlerinden edilen tüm Ukraynalı çocuklar ve hukuka ters olarak gözaltına alınan öteki tüm Ukraynalı siviller, Ukrayna’ya iade edilmeli.”

Ahmerd, ülkelerin farklı ​​pozisyonları göz önüne alındığında konferansın bu kadar yüksek seviyede, geniş bir dayanak için düzenlenmesi ve ortak bir noktada bulmaya çalışmalarının bir muvaffakiyet olduğunu kaydetti.

Ukrayna’da adil ve kalıcı bir barışın, savaş bölgelerindeki halklar ve bunun sonuçlarından direkt etkilenen herkes için kilit kıymete sahip olduğunu ve tüm dünya için de geçerli olması gerektiğini vurgulayan Ahmerd, “İsviçre, Ukrayna’da barış sağlanması için yürütülen bu süreçte etkin rol almaya devam edecek. Bu mevzuda kararlıyız.” diye konuştu.

‘BU TEPE BİR UMUT IŞIĞIDIR’

Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric ise tepe kapsamında tüm kıtalardan ve farklı siyasi niyetlerden çok sayıda ülkenin, savaş yerine barışı tartışmak üzere bir ortaya geldiğini belirtti.

“Bu tepe bir umut ışığıdır ve kalıcı barış diyaloglarını teşvik etmek için bir katalizör vazifesi görüyor.” sözlerini kullanan Boric, tepe kapsamında onayladıkları ortak bildiriyi büsbütün desteklediklerini kaydetti.

Boric, bu cins tepelerden sonra atılacak adımlara işaret ederken, Rusya ve Ukrayna’nın yakın vakitte Ukrayna’nın toprak bütünlüğü, milletlerarası hukuk ve insan haklarına bağlı kalınması temelinde bir diyalog kurmasını desteklediklerini söyledi.

ZİRVE ORTAK BİLDİRİNİN İMZALANMASIYLA SON BULDU

İsviçre’deki Ukrayna Barış Tepesi, Bürgenstock Bildirisi ile son buldu.

Zirve, 90’dan fazla ülke ve kuruluşun iştirakiyle gerçekleşirken, ortak bildiri 80 ülke ve 4 kuruluş tarafından onaylandı.

ÇEKİMSER KALAN ÜLKELER

Endonezya, Libya, Suudi Arabistan, Tayland, Hindistan, Meksika, Güney Afrika, Brezilya ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin de bulunduğu 16 ülke ve kuruluş çekimser kaldı.

BİLDİRİDE NELER VAR?

İsviçre Dışişleri Bakanlığı’ndan yazılı olarak yayımlanan bildiride, doruğun, Şubat 2022’den bu yana devam eden Rusya-Ukrayna Savaşı için kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa giden sürece ait üst seviye diyaloğu geliştirmek emeliyle düzenlendiği bildiridi.

Bildiride, doruğun, Ukrayna’nın Barış Formülü ve Birleşmiş Milletler (BM) Kaidesi da dahil milletlerarası hukuka uygun başka barış teklifleri temelinde gerçekleştirilen evvelki tartışmalar üzerine inşa edildiği kaydedildi.

“Özellikle, rastgele bir devletin toprak bütünlüğüne yahut siyasi bağımsızlığına, Ukrayna dahil tüm devletlerin memleketler arası kabul görmüş hudutları içindeki egemenlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğü unsurlarına karşı tehdit yahut güç kullanımından kaçınma konusundaki kararlılığımızı tekrar teyit ediyoruz.” tabirleri kullanılan bildiride, kara suları dahil uyuşmazlıkların barışçıl yollarla çözülmesinin milletlerarası hukukun prensipleri olduğu hatırlatıldı.

Nükleer gücün ve nükleer tesislerin her türlü kullanımı inançlı, emniyetli, korunaklı ve etrafa hassas olması gerektiğinin altı çizilen bildiride, Zaporijya Nükleer Santrali de dahil Ukrayna nükleer güç santralleri ve tesislerinin, Ukrayna’nın tam egemenlik denetimi altında, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu prensiplerine uygun ve onun kontrolü altında emniyetli bir formda çalışması gerektiği vurgulandı.

Bildiride, Ukrayna’ya karşı devam eden savaş bağlamında rastgele bir nükleer silah tehdidi yahut kullanımın kabul edilemeyeceğinin altı çizdildi.

‘GIDA GÜVENLİĞİ SİLAH HALİNE GETİRİLMEMELİ’

Küresel besin güvenliğinin, besin eserlerinin kesintisiz üretimine ve tedarikine bağlı olduğu hatırlatılan bildiride, “Bu konuda, hür, tam ve inançlı ticari seyrüseferin yanı sıra Karadeniz ve Azak Denizi’ndeki deniz limanlarına erişim kritik kıymete sahip. Limanlarda ve güzergah boyunca ticari gemilere, sivil limanlara ve sivil liman altyapısına yönelik taarruzlar kabul edilemez. Besin güvenliği hiçbir halde silah haline getirilmemeli. Ukrayna tarım eserleri ilgili üçüncü ülkelere inançlı ve serbestçe sağlanmalı.” tabirleri kullanıldı.

Tüm savaş esirlerinin takas yoluyla özgür bırakılması gerektiği kaydedilen bildiride, hudut dışı edilen ve hukuka alışılmamış olarak yerlerinden edilen tüm Ukraynalı çocuklar ve gözaltına alınan öteki tüm Ukraynalı sivillerinin Ukrayna’ya iade edilmesi gerektiği belirtildi.

Bildiride, barışa ulaşmanın tüm tarafların iştirakini ve diyaloğunu gerektirdiğine işaret edilirken, “Bu nedenle, belirtilen alanlarda gelecekte tüm tarafların temsilcilerinin daha fazla iştirakiyle somut adımlar atmaya karar verdik. Tüm ülkelerin toprak bütünlüğüne ve egemenliğine hürmet prensiplerini içeren BM Kaidesi, Ukrayna’da kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışın sağlanmasında temel oluşturabilir ve hizmet edecektir.” sözlerine yer verildi.