Tatil beldelerindeki fırsatçılar, günlük kiralık için getirilen ‘100 gün sınırı’, ‘vergi’, ‘turizm belgesi’ ve ‘komşu onayı’ üzere kriterleri aşmak için 101 gün sistemi geliştirdi. Mülk sahipleri bu yolla meskenlerini fahiş fiyata kiralamaya başladı.

Turizm maksatlı konut kiralama’ sistemine ait yasal düzenlemeye nazaran, 100 günün üzerindeki kiralamaların ‘konut kiralama’ olarak kabul edilmesi, vergiden kaçan ya da komşusundan onay alamayan fırsatçıları yeni arayışlara itti. Evvelce günlük ya da haftalık kiraladıkları konutlar için müsaade dokümanı alamayan yahut almak istemeyen kıyı kentlerindeki mülk sahipleri, daha fazla gelir elde etmek için ‘101 günlük kiralık yazlık’ formülüne sarıldı. 101 günlükler için konut kiralarının 2 ila 4 katı daha fazla fiyat talep edildiği göze çarptı. Örneğin, İzmir’in Dikili ilçesi İsmet Paşa Mahallesi’nde emsallerinin aylık kirasının 15-30 bin TL ortasında değiştiği 3+1 daire için 101 günlüğüne 175 bin TL talep edildiği görüldü.

İLK SEFER KARŞILAŞIYORUM!

Türkiye turizminin beğenilen beldelerinden Marmaris’te yaklaşık 10 yıldır gayrimenkul uzmanı ve emlak danışmanı olarak faaliyet Kaan Kaya, ‘turizm’ müsaadesi alamayanların, almak istemeyenlerin konutlarını satmak ya da kiraya vermek için kapılarını çaldıklarını, lakin meslek hayatında birinci sefer “101 günlük kiralık” ilanlarına rastladığını söyledi.

VERGİDEN KAÇIYORLAR

“Bazı doküman almayan yahut almak istemeyenler orta bir formül bulmuş, konutlarını ‘yazlık’ ismi altında 101 günlüğüne kiraya çıkarmaya başlamışlar” diyen Kaya şöyle devam etti: “100 günün üzerindekileri ‘konut kiralama’ olarak kabul eden yeni yasal düzenlemeyi de çiğnemeden, sahip oldukları emlaktan azamî yarar elde etmenin yolunu tutmuşlar. Yani kaba tabiriyle işi kitabına uydurup, 100 günün altına kiraya verenler üzere, komşu müsaadesine gerek kalmadan, yüzde 20 KDV, yüzde 2 konaklama ve matrahına nazaran yüzde 15 ila 35 ortasında değişen gelir vergisinden kendilerini muaf tutmaya çalışmışlar. Lakin sonuçta bu bir turizm üzerinden ticari çıkar. Devletin bunlara da göz yumacağını sanmıyorum, kesinlikle kayıt altına alınacaktır.”

YASA NE DİYOR?

Belge, komşu müsaadesi ve vergi şart

“Konutların Turizm Maksatlı Kiralanmasına ve Kimi Kanunlarda Değişik Yapılmasına Dair Kanun” 1 Ocak 2024’te yürürlüğü girdi. Kanuna nazaran, 100 günün altındaki kiralamalar turizm gayeli, üzerindekiler ise ‘konut kiralama’ olarak belirtildi. Müstakil konut yahut dairelerini kısa periyodik turizm kapsamında kullanmak isteyenlere, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan “Turizm konutu müsaade belgesi” alma zaruriliği getirildi. Dokümana sahip olmak isteyenlere, apartmandaki, sitedeki tüm kat maliklerinden müsaade, maliyeye kayıt yaptırma, fatura kesme, yüzde 20 KDV, gelir vergisi ve yüzde 2 konaklama vergisi ödeme kuralı getirildi. Kurallara uymayıp, müsaade dokümanına sahip olmamalarına karşın “Günlük kiralama” yapanlar için ağır para yaptırımı kural koşuldu.

MALİYE KIYIYA İNİYOR

Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı takımlar, Antalya, Muğla ve İzmir’in tatil beldelerinde cümbüş ve konaklama bölümlerine yönelik saha kontrollerini ağırlaştıracak. Günübirlik kiralanan konutlara yönelik yoklama yapılacak. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konuyla ilgili olarak toplumsal medyadan yaptığı açıklamada “Kayıt dışılıkla gayretimize her alanda orta vermeden devam ediyoruz” açıklamasında bulundu. Bu kapsamda Antalya, İzmir ve Muğla’ya yüzlerce kontrol çalışanı desteği yapıldı. Kontroller kapsamında restoranlar, işlek cadde ve sokaklardaki işletmeler de yer alacak. Özelikle gece kulübü, restoran ve beachlerde hasılat tespiti yapılacak.

PERSONEL SAYISI ARTIRILDI

Gelir Yönetimi takımları, kontrollerde günübirlik konut kiralamalarına da yük verecek. Ayrıyeten Kültür ve Turizm Bakanlığından günübirlik konut kiralama müsaadesi alan mükellefler ile boş olan ve günübirlik kiralama potansiyeli bulunan konutlara yönelik yoklama yapılacak.