DİYARBAKIR Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından 2021 yılında konservasyon süreçleri için İstanbul Onarım ve Konservasyon Merkez ve Bölge Laboratuvar Müdürlüğü’ne gönderilen 214 yıllık Diyarbakır sancağı, konservasyon çalışmalarının akabinde kente getirilerek Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan teberrükat deposunda koruma altına alındı. Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürü Hakan Demir, “Konservasyon süreçleri tamamlandıktan sonra eserimizi tekrar bölgemize getirdik. Bu sancağımızın konservasyon süreci yaklaşık olarak 1 sene sürdü. Şu anda konservasyonu tamamlandı ve sağlıklı bir formda koruma ediliyor” dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürlüğü vazifelileri tarafından Sur ilçesindeki Hz. Süleyman Camii’nden alınarak koruma altına alınan Diyarbakır Sancağı, 2012 yılında Gaziantep Mevlevihane Vakıf Müzesi’ne götürüldü. 2021 yılında konservasyon süreçleri için İstanbul Onarım ve Konservasyon Merkez ve Bölge Laboratuvar Müdürlüğü’ne gönderilen sancak, çalışmaların akabinde kente getirilerek Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan teberrükat deposunda koruma altına alındı. 214 yıllık olduğu varsayım edilen sancağın üzerinde hilal halinde madalyonlar ile Allah (cc), Hz. Muhammed (SAV) ve 4 halifenin isminin yani sıra, Diyarbakır’ın fethine atıfta bulunarak ‘Ya Hazreti Halid’ ismi ile üzerinde üç kılıcın olduğu simgeler bulunuyor. Sancakta ayrıyeten Hud ve Saff müddetlerinden zaferi müjdeleyen ayetler, Besmele ve İhlas Mühleti ile ‘Bir saatlik adalet, 70 yıllık ibadetten hayırlıdır’ hadisi yer alıyor.

Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürü Hakan Demir, üzerinde yazan tarih bilgilerinde 214 yıllık olduğunun varsayım edildiğini belirterek, “Sancak, bizim yaptığımız değerlendirmelere nazaran Hicri 1225, yani 1810 yıllarına tekabül ediyor. Üzerine düşülen notta bu türlü yazıyor. Bizim yaptığımız konservasyon çalışmalarında da bu sancağın 214 yıllık olduğu kestirim ediliyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak bizim vakıf mülkiyetindeki tarihi yapıtlarımızın tamamında rutin denetimlerimiz olur. Periyodik denetimlerimiz sırasında bu sancağımızı biz Hz. Süleyman Camii’ndeki türbede olduğunu tespit ettik. Gerekli incelemeler yapıldıktan sonra koruma edebilmek ve gelecek kuşaklara aktarabilmek ismine muhafaza maksatlı müzeye kaldırmamız gerekiyordu. Lakin burada bir müzemiz olmadığı için Gaziantep Mevlevihane Vakıf Müzesi’ne naklini gerçekleştirdik ve orada koruma ettik” dedi.

‘KONSERVASYON SÜREÇLERİ TAMAMLANDI, KENTE GETİRİLDİ’

Sancağın süreçlerinin akabinde tekrar Diyarbakır’a getirildiğini belirten Demir, “Vakıflar Genel Müdürlüğü’müzün 25 bölgesi var, bu cins yapıtlarımızın korunması, koruma edilmesi, gelecek kuşaklara sağlıklı bir formda aktarılabilmesi için yapmamız gereken teberrükat depolarımız var. Gerekli incelemelerimizi yaptıktan sonra İstanbul Onarım ve Konservasyon Merkez ve Bölge Laboratuvarı’na göndererek bu yapıtımızın onarımını gerçekleştirdik. Konservasyon tamamlandıktan sonra eserimizi tekrar bölgemize getirdik. Şuanda bizim depomuzda sağlıklı bir formda koruma ediliyor. Bununla birlikte yazma yapıtlarımız, sınır levhalarımız, şamdanlarımız, bu tıp taşınabilir tarihi yapıtlarımızın tamamı şuanda kendi envanterimizde, bölge müdürlüğümüzde koruma ediliyor. Bunlar, örneğin ışık almayacak. Hava şartları düzgün olacak, iklimlendirme aygıtlarımız olacak. Artık bunların hepsini büsbütün bir odada sağlayacaksınız ki bu çeşit yapıtları burada koruma edebilesiniz. İşte 2010 yılında biz bu sancağı tespit ettiğimizde Gaziantep’e göndermemizin nedeni de buydu. Bu türlü bir odamız olmadığı için bu eserimizi orada müdafaa altına aldık. Bu özelliklere sahip bir depo oluşturduktan sonra tekrar oradaki yapıtlarımızın tamamını buraya geri getirdik” diye konuştu.

‘KONSERVASYON SÜREÇLERİ 1 YIL SÜRDÜ’

Sancağın 1 yıllık konservasyon süreçlerinin akabinde yine kente getirildiğini söz eden Demir, şöyle konuştu:

“Tabi bu tıp yapıtların onarım süreçleri de kısa sürmüyor. Bunlarla ilgili çeşitli incelemeler yapıldıktan sonra çürümelere karşı, boya solmalarına karşı, gereç kayıplarına karşı çeşitli uygulamalar gerçekleştiriliyor. Bu sancağımızın da konservasyon süreci yaklaşık olarak bir sene sürdü. Şuanda konservasyonu tamamlandı ve sağlıklı bir formda koruma ediliyor. Bizim vakıf kültür varlıklarına ilişkin yapıtlarımızın sergilenmesi de tekrar müzelerimizde oluyor. Bu nedenle Diyarbakır’da şayet uygun bir müze açarsak, bu yapıtlarımızın tamamını orada sergileyeceğiz.”