Turizm noktalarında ‘Maymun çiçeği’ uyarısı: “Enfekte alanlar olabilir, çok dikkatli olunmalı”

“Temizlik süreçleri daha titizlikle yürütülmeli”

İSTANBUL – Dünya Sıhhat Örgütü’nün ‘küresel acil durum’ ilan etmesine neden olan maymun çiçeği virüsüne yönelik konuşan Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Vedat Turhan, “Belirtiler, birçok hastalıkla karışabilir. 1980’den sonra terk edilmiş olan çiçek aşısının tekrar yaygınlaştırılması gündeme gelebilir. Bilhassa memleketler arası oteller, turistlerin geldiği ve sirkülasyonun fazla olduğu noktalarda şayet maymun çiçeği virüsüyle enfekte olmuş bir birey kalmışsa sıkça temas ettiği noktalara virüs saçılımı olabiliyor. Paklık süreçleri daha titizlikle yürütülmeli, turizm merkezlerinde, otellerde yetkililerin, çalışanların, tesisleri kullananların çok dikkatli olması gerekiyor” dedi.

Halk ortasında maymun çiçeği olarak bilinen ‘Mpox’ virüsüne karşı Dünya Sıhhat Örgütü’nün 2022’den sonra ikinci kere ‘küresel acil durum’ ilan etmesi tüm dünyada telaşa neden oldu. Sağlık Bakanlığı, özellikle Afrika kıtasında görülen virüse Türkiye’de 2024 yılında rastlanmadığını ve rastgele bir kısıtlama yahut ek önlem muhtaçlığının bulunmadığını bildirirken uzmanlar uyarıyor. Medicana Zincirlikuyu Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Kısmı’ndan Prof. Dr. Vedat Turhan, virüs hakkında bilgi verirken hastalığın Covid-19 kadar bulaşıcı olmadığını aktardı. Prof. Dr. Turhan, dünyayı alarma geçiren virüse karşı bilhassa turizm noktalarında dikkat edilmesi gerektiğini belirterek ihtarlarını sıraladı.

“Belirtiler birçok hastalıkla karışabilir”

Maymun çiçeği virüsüne yönelik bilgi veren Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Vedat Turhan, “Maymun çiçeği virüsü temelinde yeni bir virüs değil. 2022’de birinci kere olmak üzere salgın boyutunda bir tehlike oluşturdu. İnsanlara bulaşmaya ve yayılmaya başladı. Şu anda Afrika sonlarını da aşacak biçimde global risk taşıdığı için maymun çiçeği virüsü tekrar gündemimize oturdu. Çiçek virüsüne benzeri biçimde ateş, halsizlik, kırgınlık üzere belirtilerinin yanı sıra daha çok yüzde olmak üzere kollarda, ellerimiz, bacak ve ayaklarda içi sıvı dolu kesecikler ve daha sonra bunların iltihaplanabilmesi de kelam konusu. Bu tıp cilt lezyonları da mevcut, dikkat etmek gerekiyor. Ateş, halsizlik, kırgınlık pek çok enfeksiyon tablosunda görülebilecek belirtiler. İnfluenza başta olmak üzere gribal enfeksiyonlar, mevsimsel hastalıklar, soğuk algınlığı üzere birçok hastalıkla karışabilir. Döküntülerin başladığı devirde de suçiçeği üzere bilhassa çocukluk devri döküntülü hastalıklar dediğimiz hastalıklarla karıştırılabilir. Maymun çiçeğinde lenf bezlerinde de tutulum olabiliyor. Hastamız son 1-2 ay içerisinde Afrika ülkesine gitmiş mi ya da Afrika’dan gelen şahıslarla teması olmuş mu, bu ayırt etme noktasında son derece kritik. Dünya Sıhhat Örgütü’nün de bu global seviyedeki bulaşma riskini gündeme taşımasının kıymeti bir sebebi; ölümcül bir hastalık olabilmesi” dedi.

“Afrika ülkelerinde aşı konusunda önemli sorun var”

Vaka sayıları ve tedavi konusuna yönelik konuşan Prof. Dr. Turhan, “Şu ana kadar bildirilen hadise sayıları prestiji ile 15- 16 bin civarında. Yüzde 3 civarında bir mevt riski kelam konusu. Afrika ülkelerinde şu anda bildiğim kadarıyla aşı konusunda önemli sorun var. Son yıllarda geliştirilmiş olan antiviraller konusunda lojistik dayanak sağlanamıyor, temin edilemiyor. Şu an prestiji ile takviye tedavileri yapılabilir, bağışıklık sistemlerinin güçlü tutulması tavsiye edilebilir. Kuşkulu bireylerle el, cilt temasından uzak durmakta fayda var. Elleri uygun ve gerekli formda yıkama alışkanlıklarımızı sürdürmemiz gerekiyor. Cinsel bağ sonrasında partnerler ortası geçiş olduğu bilgisine sahibiz. Çiçek virüsü aşısıyla aşılanmış olanların bu hastalığa karşı korunduğunu biliyoruz. 1980’den sonra terk edilmiş olan çiçek aşısının tekrar yaygınlaştırılması gündeme gelebilir. Şu etapta bu sorunun öncelikle Afrika kıtasına yönelik bir sorun olduğunu düşünebiliriz. Avrupa’dan bildirilen çok az sayıda hadise var. Ülkemizde de bir formda dikkatli olmak gerekiyor. Covid kadar bulaşıcı bir enfeksiyon değil, şu anda ülkemizde önlem alınmasında yarar var fakat kriz boyutunda olduğunu asla düşünüyorum. Global hareketlilik var hem turizm hem ticari, sınai, bunun önüne geçmek de güç. Lakin Afrika’ya ziyaretlerde hem geliş hem gidişlerde dikkatli olmak gerekiyor. Vatandaşlarımızın yanı sıra kurumlarımızın, hava yolu şirketlerimizin de gümrükten itibaren alınması gereken kesinlikle önlemler var. Tahminen uçaktaki oturma sistemine varıncaya kadar birtakım önlemler alınabilir lakin bir kapanma vs. gerektiğini asla düşünmüyorum. Bağışıklık sitemiyle ilgili sorunu olan bireylerde daha ağır seyrettiğini biliyoruz. DSÖ’nün global boyutta bir alarm vermesinin bir nedeni de yeni oluşan varyantın daha kolay bulaşabilmesi. Hastalığa yakalanan bireylerin kendilerini en kısa müddette izole etmeleriyle sınırlanabileceğini ve enfeksiyon yayılımının önüne geçilebileceğini biliyoruz” biçiminde konuştu.

“Cildin sıkça temas ettiği noktalara virüs saçılımı olabiliyor”

Turizm hareketliliğinin ağır yaşandığı bu günlerde vatandaşlara ikazlarda bulunan Prof. Dr. Turhan, “Özellikle memleketler arası oteller, milletlerarası konuklarımızın, turistlerin geldiği ve sirkülasyonun fazla olduğu noktalarda şayet maymun çiçeği virüsüyle enfekte olmuş bir birey orada kalmışsa hastanın odasındaki birtakım yerleri bilhassa çarşaf, nevresim üzere cildin sıkça temas ettiği noktalara virüs saçılımı olabiliyor. Bu noktada otellerde çok dikkatli olmak gerekiyor. Yatak, çarşaf ve nevresimlerin daha dikkatli bir biçimde yıkanması değerli, ütülenmesi üzere paklık süreçleri daha titizlikle yürütülmeli diye düşünüyorum. Konukların de bu noktada dikkatli olmasında yarar var. Bir öbür alan; turizm merkezleri. Afrika’da 13 ülke demiştik lakin muhtemelen dünyada 75 ülkeye yayılmış durumda bu virüs, bu ülkelerden gelen bireylerin enfekte ettiği alanlar olabilir. Yaz periyodu, bir kapanma olmasına gerek yok fakat dikkatli olmamız gereken alanlar kelam konusu. Hem turizm merkezlerinde hem otellerde bu mevzuyu hem buralarda çalışan yetkililerin, çalışanların hem de tesisleri kullanan turistlerin ve vatandaşlarımızın dikkatli olmasında fayda var” dedi.