Hürriyet gazetesi müellifi Abdulkadir Selvi, Ukrayna ataklarıyla boğuşan Putin’in Azerbaycan’a yaptığı ziyareti kıymetlendirdi. Köşe yazısında Selvi, iki ülke ortasındaki yakınlaşmayı ve Putin’in planlarına dair görüşlerini sıraladı.

İşte Selvi’nin yazısının tamamı:

“Ukrayna ile Rusya kuvvetleri ortasında Kursk’ta şiddetli çatışmaların olduğu bir devirde Putin, Azerbaycan’ı ziyaret etti. Aliyev, Putin’i, Bakü’nün dışında Zagulba’daki rezidansında ağırladı. Batı’nın yaptırım uyguladığı Putin’i konutunda ağırlamak ziyarete verilen değerin bir göstergesiydi.

BU KERE FARKLIYDI

Putin, Bakü’de iki gün geçirdi. Daha evvelki ziyaretlerinde evvel Ermenistan’a gidip oradan Azerbaycan’a geçen Putin bu kere direkt Bakü’ye gitti. Aliyev’in Putin’i konutunda ağırlaması, Putin’in direkt Bakü’ye gitmesi ziyarete verilen değeri ortaya koyuyor.

FARKLI GÜNDEM

Putin-Aliyev görüşmesinin gündemine ait değerli başlıklar paylaşıldı. Onları tekrarlayacak değilim. Fakat iki önderin müzakere ettiği değerli bir başlığı gündeme getirmek istiyorum. Ambargolar altında bunalan Putin iktisadın çarklarını çevirmek için daima olarak bir gayret içinde.

KUZEY-GÜNEY YOLU

Azerbaycanlılar ona, “Şimal-Cenup” yolu diyor. Lakin memleketler arası evraklarda “Kuzey-Güney Yolu” olarak geçiyor. İran’ın Körfez’deki en büyük ticaret limanı olan Bender Abbas’tan başlayıp, Azerbaycan üzerinden Rusya’ya ulaşıyor. Bender Abbas’a gelen konteynerlar Kuzey-Güney Yolu’nu oluşturan demiryolu çizgisinden İran ve Azerbaycan topraklarını geçip Yalama hudut kapısından Rusya topraklarına giriyor. 4 bin 800 kilometrelik bir demiryolu sınırından kelam ediyorum.

KALKINMA YOLU

Bizim Irak’la ortamızda kurmaya çalıştığımız Kalkınma Yolu, demiryolu ve otoban olarak iki alternatifli olarak planlanıyor. Türkiye’yi Basra Körfezi’ndeki Faw Limanı’na bağlayacak olan Kalkınma Yolu ise Çin ve Hindistan başta olmak üzere Uzak Asya’dan gelen malların Avrupa pazarlarına ulaşmasını sağlayacak.

PUTİN’İN PLANI

Ambargo nedeniyle iktisadı sıkıntı bir devirden geçen Putin ise Kuzey Güney Yolu’nun kapasitesini artırmak için harekete geçti. Kuzey Güney Ticaret Yolu Mutabakatı 2000 yılında İran-Rusya ve Hindistan ortasında yapılmıştı. Kuzey-Güney Koridoru, Hindistan’ın direkt Rusya’ya ulaşımını sağlayacak.

ÖNEMİ DAHA DA ARTTI

Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle bu yolun değeri daha da arttı. Putin, Rusya’nın Hindistan başta olmak üzere Uzak Asya ile ticaretini sağlayan Kuzey-Güney Yolu’nun kapasitesini artırmayı planlıyor. Putin, Kuzey-Güney Yolu’nu yılda 20 milyon tonluk bir taşıma kapasitesi planlanıyor.

PUTİN’İN HEDEFİ

İran’ın Basra Körfezi’ndeki en büyük ticaret limanı olan Bender Abbas’tan başlayıp İran ve Azerbaycan’ı geçerek Rusya’ya ulaşan Kuzey-Güney koridorunda en büyük sorunu İran ve Azerbaycan’ın içindeki tek istikametli ve eski olan demiryolu çizgileri oluşturuyor.

20 MİLYON TON

Putin, Hindistan’dan gelip Rusya’ya ulaşacak bu yolun kapasitesini artırmak için çalışma başlattı. Gaye yıllık taşıma kapasitesini 20 milyon tona çıkarmak. Putin bunun için İran’ın içinde 160 kilometrelik bir demiryolu hattı  inşa etmeyi planlıyor. Bu sınır İran Astara’sından Reşt kentine kadar uzanan 160 kilometrelik tren yolu çizgisini oluşturuyor. Azerbaycan tarafında ise Bakü-Alat limanından İran Astara’sına kadar 190 kilometrelik çift sınır olarak tekrar inşa edilmesini istiyor.

PUTİN’İN KREDİSİ

Putin’in Azerbaycan’a 2 günlük ziyaret sırasında görüşülen mevzulardan birini İran ve Azerbaycan’da yapılacak çift istikametli demiryolu sınırları oluşturuyor. Putin’in bu demiryolları üretimi için İran ve Azerbaycan’a kredi vermeyi teklif ettiği söyleniyor.

TEKLİFE SICAK BAKILIYOR

İran ve Azerbaycan’ın Putin’in kredi teklifine sıcak baktığı söz ediliyor. Azerbaycan’ın bu krediyi Kuzey-Güney Yolu’ndan yapılacak ticaretle ödemeyi önerdiği söyleniyor. İran’ın ise kredinin ödeme mühleti ve faiz oranını müzakere edeceği tabir ediliyor. Lakin İran’da seçimlerden sonra şimdi hükümet kurulamadığı için görüşmelere başlanılamadı.

YALAMA İSTASYONU

Bu ortada Azerbaycan ile Rusya ortasındaki hudut geçişi olan Yalama tren sınırı ise Kolin İnşaat tarafından çift istikametli olarak çok çağdaş bir biçimde inşa ediliyor. Proje kapsamında tren istasyonu sayısı 2’ye çıkarılıyor. Bender Abbas Limanı’ndan hareket eden tren Yalama üzerinden Rusya topraklarına giriyor.

SIRA KALKINMA YOLUNDA

Putin, Hindistan mallarını Rusya topraklarına ulaştıracak olan Kuzey-Güney çizgisinin güçlendirilmesi için harekete geçti. Bakalım bizim Irak’la yapmayı planladığımız Kalkınma Yolu için birinci harç ne vakit konulacak?”