Güldal, beraberinde Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan ve kimi oda liderleriyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı kapsamında, Fırat Kalkınma Ajansı, Malatya Ticaret Borsası ve Lisanslı Depo AŞ tarafından inşa edilen Türkiye’nin birinci lisanslı kuru kayısı deposunu inceledi.

Güldal, burada AA muhabirine, Malatya’nın Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023’teki zelzelelerde büyük hasar gördüğünü, kentin toparlama sürecinde olduğunu anlatarak, en kısa müddette kentin eski günlerine dönmesini diledi.

Malatya’da kayısıyla ilgili süreci yakından takip ettiklerini belirten Güldal, şöyle devam etti:

“Kayısı ve kayısıyla ilgili tüm süreçler devletimizin, bakanlığımızın ve TMO’nun daima gündeminde ve takibinde olan konulardır. 2020’de Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile lisanslı depoyu faaliyete geçirmiştik ve o senede birinci kere kayısıyı üreticilerimizden alım imkanını bulmuştuk. Bu tesisin Malatya için manası çok büyük. 2020’den bu yana 6 bin ton kapasiteli Türkiye’deki tek kayısı lisans deposu hiçbir eksiği olmadan aktif halde. Baktığımızda yapıldığından bugüne hiç dolmadı, 6 bin ton kapasiteye hiç ulaşmadı. Bugün de baktığımızda 1100 ton civarında bir eser var. Bu şunu gösteriyor, demek ki biz fazla anlatamadık. Malatyalı üreticimiz bu lisans depodan yararlanma imkanlarını tam anlamadı.”

Güldal, lisans depoya eser konulmasının depolama sorunundan büsbütün kurtulmak manasına geldiğini aktararak, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Buraya eseri koyduktan sonra eserin kalitesine nazaran onun kriterlerine nazaran belirlenecek olan bedel de elektronik eser senedini alıp her vakit ticarete husus edebiliyor. O süreçte eserin sahibi kendisi olması halinde Ziraat Bankası’na gidip sıfır faizli kredi kullanabilme imkanı var. Buraya eser teslim ettiği vakit stopajı SGK primini ödememe imkanı var. Ayrıyeten buraya eseri getirdiği için nakliye dayanağını bakanlıktan alma imkanı var. Depo kirasının da yüzde 60’ını alma imkanı var. Yani epeyce büyük avantajlar var. Bunları daima söylemeye devam edeceğiz Üreticimiz bilsin, duysun, bu tesis çalışsın istiyoruz.”

“SÜRECİ BAŞINDAN BERİ TAKİP EDİYORUZ”

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın Malatya’yı özel olarak takip ettiğini, kendisine Malatya’ya gitme talimatı verdiğini anlatan Güldal, şöyle devam etti:

“Kayısı, Malatya ve ülkemiz için çok özel, değerli ve pahalı bir eser. Bazen rekolte düşük olur, bazen biraz daha üstte olur. Bu fiyat dalgalanmaları da üretici aleyhine yahut lehine tecelli eder. Bizim vazifemiz üretici aleyhine fiyatların oluşması halinde bunu izlemek, gerekmesi halinde de bir alım siyaseti uygulamaktır. Bu süreci başından beri takip ediyoruz. TMO’nun asıl vazifesi hububat ve bakliyattır bu tali eserleri de takip ederiz. Malatya’da piyasanın aşağı üst şekillendiğini görmek mümkün ancak beklentiler, gereksinimler var. Buradaki görüşmelerimizden aldığımız izlenimleri bakanlığımızla, ilgili iktisat idaresiyle paylaşacağız. Ondan sonra bir yol haritası belirlenmiş olacaktır. Ümit ediyorum 2024 yılı kayısı üreticisi için daha güzel olur. Malatya’nın ihracatta kıymetli bir gücü var bu gücün kaybolmaması, korunması lazım.”

Malatya’da bu yıl 107 bin ton kuru kayısı rekoltesi olduğunu anlatan Güldal, “Burada temel olan bir üreticinin maliyetine nazaran eserin kıymetini kar ederek yahut ürettiğine layık bir biçimde paha bulmasını sağlamak. İkincisi de ülkemizin ihracattaki rekabet üstünlüğünü kaybetmemek. Yani bu iki eksene çok güzel dikkat etmek lazım. Zira sürdürülebilirlik bununla mümkündür. Kayısı bu özel niteliğinden ötürü bu izlemeyi hak ediyor. İnşallah güzel günler de olur, çalışmaları da olur, bereketli bir devir geçirir.” diye konuştu.

“TMO HİÇBİR VAKİT ÜST FİYAT VERMEZ”

Güldal, TMO’nun kuru kayısı alımına ait ise şunları kaydetti:

“Maliyetlere kesinlikle bakarız, en detayına kadar inceler ve takip ederiz. İhracat sayılarına, piyasada oluşan fiyatlara bakarız. Burada üreticinin ziyan etmeyeceği fiyatlar kıymetlidir. TMO hiçbir vakit üst fiyat vermez, biz referans fiyat veririz. Yani bu fiyatın altında bir fiyat oluşursa ‘biz buradayız’ deme fiyatıdır. Şayet üzerinde olursa ondan da memnuniyet duyarız. Bu hangi eser olursa olsun üretici lehine gerçekleşecek fiyatlardan memnuniyet duyarız. Aşikâr bir referans fiyat yani taban fiyat oluşturması gereksinimi olursa o vakit biz müdahale ediyoruz. Şu anda bu süreç evresindeyiz. Üretici, TMO’nun yahut devletin izlediğini, takip ettiğini yakından izlediğini bilmesi lazım lakin beklentisi de şu kademede referans fiyat noktasında olması gerekir. Bu karar tek başına yahut bir kurumla verilecek bir karar değil zira önemli bir finans kullanımı var. Önemli bir fiili olarak alım devri olabilir.”