Almanya’nın doğusunda yer alan Thüringen ve Saksonya eyaletlerinde yapılan kritik mahallî seçimlerde çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi oylarını büyük ölçüde artırdı.

Oyların tümü sayılırken resmi olmayan sonuçlara nazaran, çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi Thüringen eyaletinde oylarını 2019 seçimlerine nazaran 9,4 puan artırarak yüzde 32,8’e ulaştı. Saksonya’da da oyların yüzde 31,9’unu aldığı iddia edilen Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisinin çabucak akabinde yüzde 30,6 ile ikinci parti oldu. Birinci kere seçim yarışına katılan Sahra Wagenknecht İttifakı (BSW) ise her iki eyalette de direkt üçüncü sıraya yükseldi.

Almanya tarihinde bir birinci

Björn Höcke’yi aday gösterdiği Thüringen’de zaferini ilan etmesi beklenen AfD’nin 2019’da 23,4 olan oy oranında tarihi bir yükseliş gözleniyor. AfD’nin zaferiyle Almanya Federal Cumhuriyeti tarihinde birinci defa iç istihbarat ünitesi Anayasayı Muhafaza Teşkilatı tarafından çok sağcı olarak sınıflandırılan bir parti sandıktan birinci parti olarak çıkmış oldu. İç güvenliğin seçmen için giderek daha fazla ehemmiyet kazandığı bir ortamda seçim kampanyasını Almanya’nın Ukrayna siyasetinin yanı sıra göç ve hata oranları etrafında şekillendiren AfD, tıpkı vakitte kendisini Doğu Almanya’nın çıkarlarını savunan bir parti olarak tanıttı.

AfD’nin ardından Thüringen’de ikinci parti olarak seçimlerden çıkan CDU ise yüzde 23,6 ile, 2019’da elde ettiği yüzde 21,7’lik oy oranını artırdı. Kamuoyu yoklamalarında, bu artışta oyunu AfD’nin en güçlü parti pozisyonunda olmasını istemeyen seçmenin de rol oynadığı görülüyor.

Koalisyon hükümetinin hezimeti

Her iki eyalette seçimlerin kaybedeni ise koalisyon hükümetinin bileşenleri oldu. Başbakan Olaf Scholz’un partisi Sosyal Demokrat Parti (SPD), Thüringen’de yüzde 6,1 ile tarihi bir hezimete uğradı. Koalisyon hükümetinin bir öbür ortağı olan Yeşiller ise yüzde 3,2 oy oranıyla yüzde 5’lik barajın altında kalarak meclise giremiyor. Hür Demokrat Parti (FDP) ise sırf yüzde 1,1’lik oy oranıyla eyalet meclisinde temsiliyet bulamadı.

Seçimlerin bir başka kaybedeni ise Thüringen’in 2014’ten bu yana misyonda olan eyalet başbakanı Bodo Ramelow oldu. 2019 eyalet seçimlerinde yüzde 31’lik oy oranıyla tarihi bir muvaffakiyete imza atan Ramelow’un partisi Sol Parti’de son devirde yaşanan zelzelenin akabinde, hala eyalette en tanınan siyasetçi pozisyonunda olan başbakan da oy oranını müdafaayı başaramadı. Partinin oy oranı yüzde 13,1’e geriledi.

Thüringen ve Saksonya seçimleri neden kıymetli?

Thüringen ve Saksonya’daki seçimlerin akabinde 22 Eylül’de Brandenburg eyaletinde seçimler yapılacak. Bu üç eyaletteki seçimlerde hükümeti oluşturan SPD, Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’nin alacağı oy oranı, koalisyonunun geleceğini de etkileyecek. Çünkü önümüzdeki yıl Almanya’da genel seçimler yapılacak.

Genç parti BSW’nin zaferi

Ramelow’un partisi Sol Parti’den geçen yıl ayrılan Sahra Wagenknecht ise, şimdi Ocak ayında kurduğu BSW ile seçim yarışının kazananları ortasına girdi. Thüringen’de yeniden bir eski Sol Partili olan Katja Wolf’la yarışa giren parti, yüzde 15,8 oy ile seçim barajını rahatça aşarak eyalet meclisine girmeyi garantiledi. Partinin seçim kampanyasında Ukrayna’ya silah sevkiyatına yönelik tenkitler ve Rusya’yla müzakere masasına oturulması tarafındaki talepler öne çıkmıştı. Partinin benimsediği göç aykırısı ve toplumsal güvenlik yanlısı konumunun da pek çok seçmen için sandıkta ikna edici olduğu iddia ediliyor. BSW, Saksonya’da ise yüzde 11,8 oy oranına ulaştı. BSW’nin zaferi bu derece genç bir partinin süratli yükselişi açısından bir unsur işaret ediyor. Bu zaferin koalisyon denklemini daha da karmaşıklaştırması bekleniyor.

AfD’li Höcke’den öteki partilere ikaz

AfD’nin Thüringen’deki başbakan adayı Björn Höcke kamu televizyonu ARD’ye yaptığı açıklamada, hükümetin kurulması sürecinde partisinin dışlanmaması gerektiğini söyleyerek bu mevzuda ihtarda bulundu. Höcke, “Thüringen’de istikrarlı şartlar isteyenler AfD’yi bu sürece entegre etmek zorundadır. AfD’nin dahil olmadığı hiçbir oluşum bu ülke için âlâ olmayacaktır” dedi.

AfD’nin zaferini ilan etmesi beklenen Thüringen’de ikinci parti pozisyonundaki Hristiyan Demokrat Birlik’in (CDU) Genel Sekreteri Carsten Linnemann ise AfD’yle koalisyona girmeyeceklerinin altını çizdi. Sol Parti ile de koalisyon düşünmediklerini belirten Linnemann, ZDF’e yaptığı açıklamada, “Net bir kararımız var ve buna bağlı kalacağız” sözlerini kullandı.

BSW lideri Wagenknecht de AfD’yle Thüringen’de mümkün bir koalisyonu kesin bir lisanla reddetti. AfD’nin başbakan adayı Höcke ile iş birliği yapamayacaklarını belirten siyasetçi, Höcke’nin çok milliyetçi temelli dünya görüşünü savunduğunu kaydetti. Başka yandan AfD’nin sunacağı önergelere takviye verme ihtimalini büsbütün mümkünlük dışı bırakmayan Wagenknecht, “Bir demokraside önerge sunan her partiyi, sürecin sonunda önergenin gerçek mu yanlış mı olduğuna karar verilecek olağan bir süreç beklemelidir” diye konuştu.

DW, dpa, AFP / SÖ,HT