Üç yıllık periyoda dair iktisat beklentilerinin yer aldığı Orta Vadeli Program (OVP) Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından açıklandı.

Yılmaz’ın açıklamalarından öne çıkanlar:

Ekonomik istikrar ve sürdürülebilir büyümeyi desteklemek için belirlenen siyasetler ve ıslahatlar, önümüzdeki üç yıllık devirde ekonomimizin yol haritasını oluşturacak.

Orta Vadeli Program, merkezi idare bütçesinin hazırlık sürecini başlatmaktadır.

Orta Vadeli Program’ın birinci yılına yönelik uygulanacak siyasetler ve somut önlemler, 2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda detaylı olarak yer alacak.

2025-2027 devrini kapsayan OVP hazırlıkları muhakkak bir takvim çerçevesinde planlanmış ve adım adım ilerlemiştir.

Son bir yılda büyümedeki dengelenme ile birlikte cari istikrar beklentilerimizin altına geriledi. İşsizlik oranları gayelerin ötesinde güzelleşme gösterdi.

Bütçe açığındaki görünüm, kamu harcamalarında aktifliği artırıcı tedbirlerle öngörülenden daha olumludur. Programımız muvaffakiyetle çalışmakta ve sonuç üretmektedir.

“DEZENFLASYON EĞİLİMİ SÜRECEK”

Geçiş periyodunun tamamlandığını ve dezenflasyon periyodunun başladığını görebiliyoruz

Dezenflasyon süreci haziran ayından itibaren başladı. Bu tarihten itibaren enflasyon 23,5 puanlık düşüş kaydedildi.

Ağustos dataları dezenflasyon sürecinin tesirli olmaya başladığını göstermektedir. Eylül ve sonrası bu eğilimin sürmesini bekliyoruz.

Türk Lirası’na olan inanç kıymetli ölçüde arttı. Türk Lirası mevduatların toplam mevduatlar içindeki hissesi önemli bir yükseliş kaydetti.

“DIŞ ŞOKLARA KARŞI DAYANIKLILIĞIMIZ ARTTI”

Kur muhafazalı mevduatın hissesi toplam mevduatlar içinde yüzde 10’a kadar geriledi. Kur muhafazalı mevduat 47,8 milyar dolara kadar düştü.

Brüt memleketler arası rezervlerimizin 26 Mayıs 2023’te 98,5 milyar dolar düzeyinden 23 Ağustos 2024 tarihinde 150,4 milyar dolara yükseldiğini görüyoruz.

Rezervlerde 52 milyar dolarlık artış ekonomimizin dış şok karşı dayanıklılığını artırdı.

Deprem ve kamu harcamaları bütçe istikrarını bozdu. 2023’ün Aralık ayı prestijiyle bütçe açığı yüzde 5,2’ye geriledi. Bütçe açığının 3,6 puanı zelzele harcamlarından kaynaklanmıştır.

Belirlediğimiz 36 hareketten 24’ünün tamamlamış bulunmaktayız.

“TEMEL MAKSAT ENFLASYONDA TEK HANE”

Orta Vadeli Program’ın hedefi enflasyonun tek haneye düşürülmesi, yatırım, istihdam, üretim ve ihracatın artırılması, gelirin toplumun tüm kısımlarına adil dağıtılmasıdır

Para, maliye ve gelirler siyasetlerinin eşgüdümü sağlanacak, enflasyon çaba öncelikli alan olacaktır. Finansal istikrarı kalıcı biçimde artıracağız.

Orta ve uzun vadede, ıslahatların katkısıyla orta-üst gelir kümesinden yüksek gelirli ülkeler kümesine çıkılması öngörülmektedir.

BÜYÜMEYE AŞAĞI TARAFLI REVİZYON

2024 yılı büyüme beklentisi yüzde 4’ten yüzde 3,5’e düşürüldü.

2025 yılının büyüme amacı yüzde 5 olarak belirlendi. 2026 ve 2027 yıllarında büyüme oranlarının sırasıyla yüzde 4,5 ve yüzde 5’e çıkması bekleniyor.

OVP büyüme patikası, enflasyonist baskı oluşturmadan, südürülebilir ekonomik kalkınmayı hedefleyen bir yaklaşımla oluşturuldu.

OVP büyüme patikası dezenflasyon süreciyle uyumlu. Kısa vadede enflasyon çaba büyüme üzerinde geçiri tesirler yapsa da orta ve uzun vadede iki gaye uyumludur.

Kişi başına ulusal gelirin 2024’te 15 bin 551 dolar, 2025’te 17 bin 28 dolar, 2026’da 18 bin 990 dolar ve 2027’de 20 bin 420 dolar olması hedefleniyor.

İŞSİZLİK ORANI BEKLENTİLERİ

İşsizlik oranı beklentisi 2024 için yüzde 10,3’ten yüzde 9,3 indirildi. 2025 yılı için işsizlik oranı yüzde 9,9’dan yüzde 9,62’a revize edildi.

2026 yılında işsizliğin yüzde 9,2’ye, 2027 yılında yüzde 8,8’e gerilemesi öngörülmektedir.

ENFLASYON BEKLENTİLERİNE GÜNCELLEME

2024 yılı için enflasyon gayesi yüzde 33’ten yüzde 41,5’e yükseltildi. 2025 yılı için enflasyon amacı yüzde 15,2’den yüzde 17,5’e çıkarıldı.

Enflasyonun 2026’da yüzde 9,7 ile tek haneli düzeylere inmesi hedefleniyor(Önceki yüzde 8,5). 2027 yılı enflasyon amacı yüzde 7 olarak belirlendi. 

Hedeflere ulaşmak için para, maliye ve yapısal reformlardan oluşan büyüncül stratejimizle ve tüm ekonomik aktörlerle birlikte çalışmaya devam edeceğiz.

CARİ AÇIK BEKLENTİSİNDE İYİLEŞME

Cari açığın 2024 sonunda yüzde 1,7’ye düşmesi bekleniyor. Cari açığın 2025’te yüzde 2 düzeyine gerilmesi öngörülüyor.

İhracatın 2024’te 264 milyar dolara yükselmesi, ithalatın 345 milyar dolara düşmesi bekleniyor.

BÜTÇE AÇIĞINDA OLUMLU BEKLENTİ

2024 yılı bütçe açığının bu yıl bütçede öngörülen yüzde 6,4 amacın hayli altında yüzde 4,9 olarak bekleniyor.

Bütçe açığı 2025 yılında yüzde 3,1; 2027 yılında yüzde 2,5 öngörülüyor.

Bütçe harcamaların ulusal gelire oranında 2 puana yakın düşüş, enflasyonla gayrette maliye siyasetinin destekleyici rolünü açıkça göstermekte.

Bu yıl turizm gelirinin 59,6 milyar dolar olması bekleniyor.

DIŞ TİCARET TAHMİNLERİ

Bu yıl sonu ihracatın 264 milyar dolar, ithalatın 345 milyar dolar olması öngörülüyor.

2025’te ihracatın 279,6 milyar dolar, ithalatın 369 milyar dolar olacağı iddia ediliyor.

2026’da ihracatın 296,1 milyar dolar, ithalatın 390,6 milyar dolar olması bekleniyor.

“VERGİ TABANI GENİŞLEYECEK”

Ekonomide Kayıt Dışılığın Azaltılması da kritik bir ıslahat alanıdır. Kayıt dışı iktisatla gayret ederek, haksız rekabeti engellemeyi, vergi tabanını genişletmeyi, vergi adaletini sağlamayı ve kamu gelirlerini artırmayı amaçlıyoruz.