Afet bölgelerinde ortaya çıkan pak su, hijyen ve sanitasyon muhtaçlıklarının karşılanması emeliyle kurulan Good Sanitation Company (GSC), aldığı 450 bin dolarlık tohum yatırımla çalışmalarına başladı. GSC’nin birinci destekçileri Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Faruk Eczacıbaşı ile Tesir Teşebbüsü Sermayesi Yatırım Fonu Founder One oldu.

Temiz su, sanitasyon ve hijyen teknolojilerini herkes için erişilebilir hale getirmeyi amaçlayan ve bilhassa sarsıntı üzere afetler sonrasında bu mevzularda ortaya çıkan büyük muhtaçlığı karşılamayı hedefleyen Good Sanitation Company (GSC), Eskişehir Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde kuruldu. Birinci destekçileri Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Faruk Eczacıbaşı ile Tesir Teşebbüsü Sermayesi Yatırım Fonu Founder One olan GSC’nin kurucuları ortasında Dilek Turan, Halil İbrahim Kemaneci, Boğaç Şimşir, Fazilet Akan ve Metin Salt üzere inovasyon, tasarım ve girişimcilik bahislerinde tecrübeli isimler yer alıyor. GSC, aldığı 450 bin dolarlık tohum yatırımla eser geliştirme çalışmalarına başladı.

6 Şubat 2023’te meydana gelen sarsıntı felaketi sonrasında bölgeye giderek afetzedelerin yanı sıra tabipler, gönüllüler, STK’lar ve kamu kuruluşlarıyla bölgedeki muhtaçlıklar üzerine saha çalışmaları yürüten kurucu grup, temel insani gereksinimler olan pak su, tuvalet ve şahsî hijyen imkanlarına erişimin yetersiz olduğunu; bilhassa bayanlar, çocuklar ve yaşlıların olumsuz şartlardan etkilendiğini, bu sebeple pek çok sıhhat sorununun ortaya çıktığını tespit etti. Bunun üzerine afetler, acil durumlar, göçler üzere süreksiz kullanım şartlarına özel olarak tasarlanmış, insan onuruna yakışan, 400 kullanıma kadar kendi kendine kâfi, taşınabilir sanitasyon ünitesi geliştirmek için kolları sıvadı.

“Her yıl 175 milyon insan afetlerden etkileniyor”

Depremin bilhassa birinci günlerinde bölgede bulunan herkesin 100 yıl önceye geri dönerek temel insani muhtaçlığı ilkel şartlarda karşılamaya çalıştığını, çünkü bu duruma bir hazırlık olmadığını belirten GSC CEO’su Dilek Turan, “Afetzedeler yarı yıkılmış konutlarına girip hayati risk aldılar, bayanlar yalnızca geceleri uygun bir yer bulup nöbetleşe gereksinimlerini giderdiler ve bunları bize anlatırken ağladılar, biz de onlarla ağladık, yaşlılar tuvalete gitmemek için ilaçlarını bile almaktan çekindi, kronik rahatsızlıklar arttı, tabipler iki hasta ortasında ellerini bile yıkayamadı. Duyduğumuz, gördüğümüz o kadar çok öykü var ki… Dileğimiz elbette bu çeşit afetleri tekrar yaşamamak, fakat ne yazık ki ülkemiz sarsıntı neslinde yer aldığı, iklim krizi nedeniyle mümkün felaketlere karşı kırılgan bir bölgede bulunduğu için bu çeşit olayların tekrarlanabileceğini biliyoruz” diye konuştu.

EM-DAT datalarına nazaran dünya genelinde her yıl ortalamada 175 milyon insanın afetlerden etkilendiğini ve bu sayının artmasının öngörüldüğünü vurgulayan Turan, “Önemli olan hazırlıklı olmak ve pek çok kuruluşla iş birliği içerisinde bu tıp felaketleri en hafif tesirle atlatabilmek. Biz de takım olarak afetler başta olmak üzere daha birçok uygulama alanında kolay ve uygun şartlarda; pak su, sanitasyon ve hijyene erişilebilirliği sağlamak için yola çıktık” dedi.

“Kaynaklarımızı afetlere hazırlık için kullanmalıyız”

Ziyarette GSC’nin çalışmalarını kıymetlendiren Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Faruk Eczacıbaşı, GSC’nin odaklandığı bahsin değerini ve teşebbüse verdiği takviyesi, “Doğal afetlerin hiç konuşulmayan, hatta ikinci plana atılan hijyenik problemlerini deneyimleyenler, kamuoyundan daha yeterli bilirler. 1999 ve 2023 sarsıntılarında yaşadığımız acılar, bize sahip olduğumuz kaynakları ve teknolojileri akılcı kullanarak afetlere hazırlanmanın ehemmiyetini gösterdi. Afet ortamında yaşanan büyük zorlukları çözmek için yenilikçi yaklaşımlar gösteren toplumsal teşebbüsleri destekleyecek düzenekleri arttırmalıyız. GSC, tecrübeli takımıyla afet sonrası çok kritik gereksinimlerden biri olan muteber sanitasyon ve hijyen konusuna odaklanıyor. Geliştirecekleri eserin yalnız afetlerde değil, genel sanitasyon gereksinimlerine yönelik dünyanın değerli bir sıkıntısının tahliline katkıda bulunacağına inanıyorum” biçiminde konuştu.

Afet bölgelerinde kıymetli rol oynayacak

Afetlerin gerçekleştiği bölgelerde hem ekonomik hem de toplumsal açıdan önemli tehdit oluştuğunu, bu bölgelerde temel gereksinimlerin süratli ve pak formda giderilmesinin önceliklendirilmesi gereken hususlardan biri olduğunu belirten Founder One Genel Müdürü Ali Şahin ise, “Good Sanitation Company bu tehdide karşı yenilikçi tahliller sunarak pak su, sanitasyon ve hijyen teknolojisini herkes için erişilebilir kılarak katkıda bulunuyor. Bu yatırım yalnızca finansal getiri sağlamakla kalmıyor, tıpkı vakitte toplumsal bedel oluşturma ve insan hayatını müdafaa misyonumuzu da destekliyor. Afet bölgelerinde hijyenik formda sanitasyon ortamının oluşturulmasında ve tıpkı vakitte enfeksiyonların süratle yayılmasının önüne geçilmesinde kıymetli rol oynayacağına, daha hijyenik hayat alanları oluşturulmasına katkı sağlayacağına inanıyoruz” diye konuştu. – İSTANBUL