TÜİK Ağustos 2024 Konut Satış İstatistiklerini, TCMB’da Konut Fiyat Endeksi’ni açıkladı.

Ortaya çıkan verileri değerlendiren Konutder Başkanı Ramadan Kumova, ”Konutta, Temmuz’da yıllık bazda %16 artış olmuştu, yılsonu varsayımlarını yapabilmek için Ağustos verisini bekliyorduk. Ağustos’taki %9,9’luk yükseliş yılsonu iddialarımızı daha olumlu yorumlamak açısından yol gösterici oldu” dedi. 

Ramadan Kumova’nın bugün her iki kurumun ortaya koyduğu datalara ait genel değerlendirmeleri şöyle:

”İlk 8 aylık toplam satışlar %1,1 artmış durumda. Yılın birinci aylarında bilgiler olumsuz gelmiş olmasına karşın daha sonra satışlarda toparlama trendi başladı. Bu trend devam ederse yıl sonunda 2023’e nazaran daha yüksek bir satış ile kapatacağız.

Öte yandan, enflasyon ile kıyaslandığında gerçek manada konut fiyatları sene başından bu yana gerileme içerisinde. TCMB’nin açıkladığı Konut Fiyat Endeksi’nin Ağustos datalarında de bunu çok net görüyoruz. 

Konut fiyatları Ağustos’ta yıllık bazda; nominal %34,3 artarken, gerçek olarak %11,6 azaldı. 

Aynı devirde konut maliyet artışı (Temmuz 2023- Temmuz 2024) ise nominal %46 olarak gerçekleşti. 

Son bir yılda İstanbul’u incelediğimiz de ise sayılar daha çarpıcı sonuçları göstermektedir. 

İTO’nun Temmuz ayı raporunda İstanbul’da inşaat materyalleri maliyet artışı %109 olarak gerçekleşmiştir. İstanbul için tıpkı devirde TCMB verisine nazaran konut fiyat artışı yalnızca %26 olarak raporlanmıştır. 

Konut fiyatlarındaki gerçek düşüş yatırım fırsatı doğurmaktadır

Kredili satışların toplam satıştaki hissesinin %10’a düşmesine karşın satışların artma trendine girmesinin gerisinde, maliyet eksenli fiyat artışlarının kaçınılmaz olduğunu gören konut alıcısının bugünkü fiyatlamaları bir fırsat olarak değerlendirmesi yatmaktadır. 

Aslında ülkemizdeki konut gereksinimini göz önüne aldığımızda 1. Elde 700 bin konut satılması gerekiyor lakin şu anki kredi ortamından kaynaklı olarak satışlar bunun çok altında 380 binler düzeyine kadar gerilemiş durumda. Üreticiler maliyetleri üstlenerek satışlarına devam etmeye çalışmaktadır, ama orta vadede bu durum sürdürülebilir değildir. Üreticilerin üstlendiği bu maliyetlerin farkında olan konut alıcısı konut yatırımını daha fazla ertelemeden alım istikametinde bir davranış eğilimine girmiş durumdadır. 

Şu an çok yüksek oranda olan konut kredisi faizinin yakın-orta vadede düşmesiyle birlikte konuta olan talep süratle artacaktır. Kasım 2024 üzere konut kredilerinde bir düşüş öngörüyoruz. İpotekli konut satışlarında tablonun bilakis dönmesiyle birlikte satışlar artarak konut bölümünde 2025 yılında bir toparlanma sürecine gireceğimizi düşünüyorum. 

Yabancıya satış düşüyor 

Bugün açıklanan konut satış istatistiklerinde yabancılara yapılan konut satışlarının Ağustos ayında; bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran %26,2 azalarak 2 bin 257 olduğunu görüyoruz. 2 yıldır yaşanan önemli kayıp devam ediyor. 

Türkiye’de yabancıya satışta birinci 8 aya baktığımızda evvelki yılın birinci 8 ayına nazaran %40 azalma olduğunu görüyoruz. Türkiye’ye gelen yabancı gayrimenkul yatırımlarının 2024 sonu toplamının 2,5 milyar doların altına gerileyeceğini öngörüyoruz. 

Bu düşüş Türkiye iktisadına yıllık bazda 4 milyar dolarlık bir azalış ile tesir ediyor. Cari açık istikametinden eksi veren ülkemiz yabancıya konut satış ölçüsünü artırarak bu açığın azalmasında değerli katkılar sağlanabilir. 2022 yılından bu yana yabancıya satışı %60 gerileyen Türkiye yabancıya satış pazarında son 2 senede gerileme gösteren dünyadaki tek ülkedir. Dubai %60’ın üzerinde, İspanya %44, İngiltere ise %17 yabancıya satışlarını artırırken bizim bu gerileyişimizdeki nedenler süratlice araştırılmalı ve tahlilleri acilen hayata geçirilmelidir.”