Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı (COP29), Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de gerçekleştirildi. COP29’un gündem unsurları ortasında emisyon azaltımı, teknolojik yenilikler, finansman, ahenk ve dirençlilik, üzere hususlar öne çıktı. Toplantıya birçok ülkeden önderler, sivil toplum kuruluşu üyeleri, özel bölüm temsilcileri ve bilim insanları katıldı.

Konferansta alınan kararları değerlendiren Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Doç. Dr. İnci Tüney, “Konferansın en değerli sonucu, gelişmiş ülkelerin, 2035 yılına kadar, gelişmekte olan ülkelere yılda 300 milyar dolar sağlaması konusunda alınan karardı. Lakin, doruğa katılan ve iklim değişikliğinin tesirlerinden epey fazla etkilenen ülkeler ile az gelişmiş, gelişmekte olan ülkelerin temsilcileri ve çeşitli sivil toplum kuruluşları bu ölçünün kâfi olmadığını, en az 1,3 trilyon dolara muhtaçlık duyulduğunu savundu. Benzeri halde Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, ‘Karşı karşıya olduğumuz büyük zorlukları karşılamak için hem finans hem de azaltım konusunda daha argümanlı bir sonuç beklemiştim’ diyerek ayrılan fonun yetersizliği konusunda başka kümelerle hem fikir olduğunu belirtirken bu mutabakatın daha sonraki mutabakatlar ve fonlar için üzerine inşa edilebilecek bir temel sunduğunu da belirtti. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Yürütme Sekreteri Simon Stiell ise muahedeye varılan yeni finansman gayesinin insanlık için bir sigorta poliçesi olduğunu vurguladı. Konuşmasına, bu muahedenin pak güç uygulamalarını büyüteceğini, tüm ülkelerin iklim aksiyonları için yürekli adımlar atmasını teşvik edeceğini, böylece daha güçlü büyüme, daha ucuz ve pak güç ve daha fazla iş imkânının oluşacağını savundu. Kelamlarını, ‘hiçbir ülkenin istediği her şeyi elde edemediğini kabul ederek, dünyanın Bakü’den büyük bir iş yüküyle ayrıldığını unutmaması gerektiğini’ belirterek sonlandırdı.” diye konuştu.

“Önemli gündem hususlarından birisi de adaptasyon ve direnç oldu”

Doç. Dr. İnci Tüney, “Finansman dışındaki öteki bir değerli gündem hususu olan adaptasyon ve direnç konusunda, az gelişmiş, düşük gelirli ülkeler ile iklim olaylarından daha fazla etkilenmekte olan ülkelerin bu tesirlerle başa çıkabilmesi için çeşitli kararlar alındı. Bu kararlar genel olarak mahallî toplulukların iklim değişikliği konusunda direncini artırmak, deniz düzeyi artışı konusunda kıyı muhafaza altyapılarını güçlendirmek, sürdürülebilir su idaresi ve tarım projelerini desteklemek olarak belirlendi.” dedi.

“Fosil yakıtların kademeli olarak terk edilmesi önerildi”

Sosyal ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin de COP29’un gündem unsurları ortasında yer aldığını söz eden Doç. Dr. İnci Tüney, “Özellikle bayanların ve gençlerin iklim hareketlerine iştirakini teşvik eden siyasetlerin önceliklendirilmesinin kıymeti belirtildi. Fosil yakıtlarının terk edilmesiyle doğabilecek işsizlik konusunda da kademeli adil geçiş siyasetleri, tartışılan hususlar ortasındaydı. Fosil yakıtların kademeli olarak terk edilmesi sırasında yeni iş alanlarının oluşturulması ve iş gücünün korunmasının gerekliliği vurgulandı. Bilim ve teknoloji alanında ise odak noktası karbon yakalama ve depolama sistemleri ile pak güç teknolojileri alanındaki yeniliklerdi.” diye konuştu.

  “İklim değişikliğiyle çabada yeni bir başlangıç olacağı vurgulandı”

Doç. Dr. İnci Tüney, “Geçen yıl Dubai’de gerçekleştirilen COP28, iklim değişikliğiyle çabada bilhassa fosil yakıtlarının kullanımının azaltılmasına yönelik alınan kararlar ile bir dönüm noktası olarak görülmekteydi. Ayrıyeten alınan kararların, belirtilen maksatlara ulaşmak için somut hareketlere dönüştürülmesi gerektiği bilhassa vurgulanmıştı.  Bu yıl da geçen yıla emsal formda, COP29’da alınan kararların iklim değişikliğiyle gayrette yeni bir başlangıç olacağı belirtilerek kolektif çalışmalara ehemmiyet verilmesinin gerekliliği ortaya kondu. Önümüzdeki yıl Brezilya’nın Belem kentinde düzenlenecek COP30 tepesine kadar alınan kararların somutlaştırılmasının değerli olduğu ve çok ağır çalışmaların yapılması gerektiği bu yıl da vurgulandı.” dedi.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı