Strazburg’da gerçekleştirilen AP İç Piyasa ve Sivil Özgürlükler Komiteleri toplantısında, Avrupa’da yapay zekaya yönelik birinci kuralları içeren yasa hazırlıkları görüşüldü.

Komite üyesi milletvekilleri, yapay zeka yasası konusunda üye ülkelerle yapılacak görüşmelerde, AP’nin durumunu belirleyecek müzakere yetki taslağını oy çokluğuyla kabul etti.

AP üyeleri, Komite’nin sunmuş olduğu yapay zeka yasa tasarısında kimi değişiklikler yaptı. Taslağa nazaran, yapay zeka sistemlerinin beşerler tarafından denetlenmesi, ayrım yapmaması, inançlı, şeffaf, izlenebilir ve etraf dostu olması gerekecek.

Yapay zekaya ortak bir tarif getirilecek. Yapay zekaya risk temelli yaklaşım uygulanacak. Yapay zekanın oluşturabileceği risk seviyesine bağlı biçimde kurallar değişecek.

Risk içeren sistemler yasaklanacak

İnsanların güvenliği açısından kabul edilemez seviyede risk içeren yapay zeka sistemleri yasaklanacak. Bu kapsama, bilinçaltı yahut kasıtlı olarak manipülatif teknikler uygulayan, insanların güvenlik açıklarını belirleyen ve toplumsal puanlama için kullanılan yapay zeka sistemleri de dahil edilecek.

Halka açık alanlarda gerçek vakitli uzaktan biyometrik tanımlama sistemleri kullanımı yasaklanacak. Biyometrik tanımlama sistemleri, yalnızca önemli kabahatlerin kovuşturulmasında türel yetkilendirme sonrasında kullanılabilecek.

Cinsiyet, ırk, etnik köken, vatandaşlık durumu, din, siyasi yönelim üzere hassas ögeleri kullanan biyometrik sınıflandırma sistemleri yasaklanacak.

Kolluk kuvvetleri, hudut yönetimleri, iş yerleri ve eğitim kurumları his tanımlama sistemleri kullanamayacak.

Yüz tanıma için kapalı devre kameradan kayıt alınamayacak

Yüz tanıma bilgi tabanları oluşturmak için toplumsal medya yahut kapalı devre kamera kayıtlarından bilgiler toplanamayacak.

Yüksek risk yapay zeka sınıflandırması; insanların sıhhatine, güvenliğine, temel haklarına yahut etrafa verilen ziyanı içerecek biçimde genişletilecek.

Siyasi kampanyalarda seçmenleri etkilemek için yapay zeka sistemleri kullanımı yüksek risk kategorisine dahil olacak. Büyük toplumsal medya platformlarının kullandıkları sistemler de yüksek risk listesine girecek.

ChatGPT’de üst seviye şeffaflık olacak

ChatGPT üzere sistemler, ek şeffaflık kurallarına uymak zorunda olacak.

Bu sistemlerin, içeriklerin yapay zeka tarafından oluşturulduğunu açık biçimde belirtmesi gerekecek.

Sistemler yasa dışı içerik üretimini önleyecek biçimde tasarlanacak. Eğitim için kullanılan telif hakkıyla korunan bilgilerin özetlerinin bu sistemlerce yayımlanması önlenecek.

Müzakere yetkisi bu evreden sonra AP Genel Konseyi’nde oylanacak. Ardıdan AP ve üye ülkeler yasaya son formunu verecek.

AB’nin şimdi ChatGPT yahut gibisi yapay zeka sistemleriyle ilgili bir düzenlemesi bulunmuyor fakat AB Kurulu 2 yıl evvel yapay zeka konusunda yeni kurallar çerçevesini içeren birinci yasal düzenleme teklifini hazırlayıp üye ülkeler ve Avrupa Parlamentosu’na (AP) sunmuştu.

Bu teklif, yapay zeka sistemlerinin kullanımında birtakım sınırlama ve şeffaflık kuralları getiriyordu.

Komisyon’un yasa teklifinde, yapay zeka sistemleri kabul edilemez risk, yüksek risk, hudutlu risk ve asgarî risk olmak üzere 4 ana kümeye ayrılıyordu.